Jak pisze autor wydanej właśnie książki Dowody i postępowanie dowodowe w międzynarodowym arbitrażu handlowym oraz inwestycyjnym. Zagadnienia wybrane, sposób jego przeprowadzenia, w tym korzystania ze środków dowodowych, może okazać się przy tym odmienny, a ponadto zróżnicowany zależnie od charakteru sporu. - Analiza sposobu korzystania ze środków dowodowych w międzynarodowym arbitrażu pozwala wypowiedzieć się co do tego, w jakim stopniu zostały w minionych trzech dekadach rozluźnione związki tego postępowania adjudykacyjnego – konkretniej modelu przeprowadzenia w nim do-
wodów – z rozwiązaniami prawnymi funkcjonującymi w krajach civil law – czytamy we wstępie do książki.
Jak zauważa jej autor, międzynarodowy arbitraż uległ znacznej „amerykanizacji”. - Przez „amerykanizację” międzynarodowego arbitrażu należy rozumieć stopniowe zbliżanie się modelu przebiegu typowego sporu arbitrażowego z elementami zagranicznymi do sporów sądowych w państwach common law– w tezie tej kładzie się nacisk na podobieństwa do najszerzej rozumianego modelu procesu amerykańskiego i tamtejszej kultury procesowej wyjaśnia dr Czech.
Jak podkreśla wydawca książki, od kilkunastu lat wzrasta w Polsce ogólne zainteresowanie arbitrażem i najszerzej rozumianym międzynarodowym obrotem gospodarczym. Skarb Państwa był i jest zaangażowany w liczne głośne spory arbitrażowe przyczyniające się do wzrostu zainteresowania tą tematyką.
W publikacji przedstawiono problematykę dowodów i postępowania dowodowego w międzynarodowym arbitrażu (handlowym i inwestycyjnym). Współcześnie zarówno w arbitrażu handlowym, jak i inwestycyjnym bardzo często stosowane są te same instrumenty proceduralne.
W książce omówiono m.in.:
- wybrane aspekty regulacji przeprowadzania dowodów, w tym przede wszystkim zasadę autonomii woli stron międzynarodowego arbitrażu i jej przejawy praktyczne (rola pierwszej konferencji organizacyjnej);
- sposoby korzystania z poszczególnych środków dowodowych: dowód z dokumentu wraz z problematyką ujawnienia dokumentów na potrzeby interlokutora, dowód z zeznań świadka i opinii biegłego, dowód z oględzin.
W publikacji przedstawiono także przepisy popularnych regulaminów arbitrażowych odnoszące się do poruszanej problematyki, IBA Rules on the Taking of Evidence in International Arbitration, IBA Guidelines on Party Representation in International Arbitration oraz wiele innych instrumentów tzw. soft law, takich jak ICCA Drafting Sourcebook for Logistical Matters in Procedural Orders, UNCITRAL Notes on Organizing Arbitral Proceedings, czy w końcu wytyczne opracowane pod egidą Chartered Institute of Arbitrators.
Postępowanie dowodowe w międzynarodowym arbitrażu nie zawsze jak przed polskim sądem
Cel postępowania dowodowego w międzynarodowym arbitrażu jest zasadniczo zbieżny z celem postępowania dowodowego przed polskim sądem państwowym lecz zdecydowanie nie w każdym przypadku twierdzi dr Konrad Czech.