Proces przygotowywania Raportu o praworządności stanowi okazję do zajęcia się filarami praworządności w całej ich złożoności w każdym państwie członkowskim.
W czasie przygotowywania Raportu Komisja Europejska zaprasza zainteresowane podmioty, w tym organizacje społeczne do udziału w konsultacjach. Raport stwarza więc ważną przestrzeń do dialogu na temat praworządności, zarówno na poziomie UE, jak i krajowym. Potencjał ten nie jest jednak w pełni wykorzystywany ani rozwijany. Raport jest narzędziem do uchwycenia ważnych wydarzeń, jednak brakuje w nim określenia środków do działania i oceny, w jaki konkretnie sposób przyczyniać się on ma do poprawy praworządności w Europie.
Zalecenia organizacji
Opracowane przez organizacje społeczne rekomendacje mają na celu zwiększenie skuteczności procesów związanych z tworzeniem, publikowaniem, promowaniem i monitorowaniem zaleceń Raportu. Rekomendacje zostały opracowane przy udziale organizacji pochodzących głównie z regionu Europy Środkowo-Wschodniej, zaangażowanych w codzienną pracę nad wkładami do Raportu w swoich krajach i na poziomie całej UE.
Wśród rekomendacji dla Komisji Europejskiej oraz organizacji społecznych znalazły się m.in.:
- Uwzględnienie w Raporcie konkretnych konsekwencji za brak postępów we wdrażaniu zaleceń Raportu.
- Zwiększenie zaangażowania Komisji Europejskiej i reprezentacji UE w poszczególnych krajach w promowanie wyników Raportu.
- Zoperacjonalizowanie zaleceń dla państw członkowskich zawartych w Raporcie i rozpisanie szczegółowego planu działania na rzecz ich wdrożenia. Przedstawienie konkretnych wskaźników pozwalających na ocenę postępu w ich wdrażaniu.
- Stworzenie cyklu pracy nad Raportem otwartego na ciągły wkład ze strony społeczeństwa obywatelskiego.
- Zmiana kalendarza prac nad Raportem (zbieranie danych odbywa się tuż przed grudniową przerwą świąteczną i nowym rokiem, a publikacja ma miejsce w wakacje)
Organizowanie wielostronnych dialogów w państwach członkowskich, w tym z DG ds. Sprawiedliwości, Przedstawicielstwem UE, Agencją Praw Podstawowych (FRA), organizacjami społeczeństwa obywatelskiego, rządami państw członkowskich, sędziami