Związkowcy skierowali do Sebastiana Skuzy, wiceministra finansów, uwagi do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022. Przypominają przy tym, że reguły wynagradzania prokuratorów zostały ustalone w art. 123 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. — Prawo o prokuraturze (Dz. U. z 2021 r. poz. 66). - Przepis ten kształtuje wynagrodzenie prokuratorów jako iloczyn ustawowo określonego mnożnika oraz mnożnej — podstawy wynagrodzenia zasadniczego w danym roku, która stanowi wynagrodzenie w II kwartale, ogłaszane komunikatem Prezesa GUS w Monitorze Polskim. Rozwiązanie to obowiązuje od 2009 roku i stanowi kompromis wypracowany w Sejmie po fali protestów środowisk prokuratorskiego i sędziowskiego, organizowanych między innymi przez Związek Zawodowy Prokuratorów i Pracowników Prokuratury RP oraz Stowarzyszenie Komitet Obrony Prokuratorów - wskazano w piśmie. Podpisał się pod nim przewodniczący związku prokurator Jacek Skała. 

Czytaj: Protesty wrześniowe także w sądach - pracownicy chcą wyższych płac i lepszych warunków pracy>>

Ochrona wynagrodzeń i niezależności prokuratorów

Związek zwraca uwagę, że powiązanie wynagrodzeń prokuratorów z przeciętnym wynagrodzeniem chroni je przed spadkiem siły nabywczej pieniądza, dzięki mechanizmowi swoistej samoczynnej podwyżki wynagrodzenia zasadniczego, gwarantując, że wynagrodzenia te będą zmieniały się in plus w przypadku dobrej kondycji gospodarki narodowej. 

- Zarazem, w razie pogorszenia warunków koniunktury gospodarczej i obniżenia przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, ustawodawca przewidział, że wynagrodzenia prokuratorów mają pozostawać na tym samym poziomie. Oparty na obiektywnych, wymiernych przesłankach sposób kształtowania wysokości wynagrodzenia prokuratorów, stanowi istotny mechanizm gwarantujący niezależność prokuratorów. Istotna jest także sama wysokość wynagrodzenia, które powinno zapewniać prokuratorom — istotną z punktu widzenia sprawności funkcjonowania państwa — stabilizację zawodową oraz bezpieczeństwo finansowe, a także rekompensować ograniczenia w podejmowaniu przez nich działalności zarobkowej - podkreślono.

Czytaj w LEX: Oceny kwalifikacyjne pracowników sądów i prokuratury >

Związkowcy zastrzegają równocześnie, że wszelkie odstępstwa w tym zakresie mogą mieć charakter wyłącznie epizodyczny i być wprowadzane jedynie wyjątkowo ze względu na trudności budżetowe państwa. - Jeśli projektodawca zastosowałby kwotę bazową - tak jak to wynika z naszej ustaw i ustawy o ustroju sądów powszechnych z 2021 r., to budżet na wynagrodzenia orzeczników wzrósłby o 13,38 proc. Zgodnie z tym co proponuje się w projekcie, biorąc za podstawę kwotę bazową z 2020 r. to zaledwie 3,83 proc. Prawidłowym rozwiązaniem jest zastosowanie tego przelicznika z 2021 r. Tymczasem zastosowano taki manewr, że zamraża się wskaźnik z 2021 r. i odmraża z 2020. I o ile w 2020 r. można było takie kroki usprawiedliwiać pandemią, tym że nie wiadomo co się będzie działo ze wskaźnikami gospodarczymi, to o tyle  2021 r. pokazuje, że nie ma do tego podstaw. Jest wysoki wzrost, nadwyżka budżetowa więc na jakiej podstawie zamrażać wskaźnik  - mówi Prawo.pl prokurator Jacek Skała.

Sprawdź w LEX: Czy do okresu pracy prokuratora, od którego zależy wymiar urlopu dodatkowego zaliczamy aplikację odbytą w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury? >

Przypomina o orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego z 2012 r., w którym wskazano, że takie kroki mogą być podejmowane incydentalnie, w nadzwyczajnej sytuacji, a nie rok po roku i pod warunkiem wskazań gospodarczych. 

 

Szykują się odejścia z prokuratury? 

W piśmie powołano się też na obecne uwarunkowania społeczno-gospodarcze - wskazywane przez rządzących, wskaźniki rozwoju ekonomicznego, niezagrożony wzrost PKB i dobry stan finansów publicznych. - Wprowadzenie przepisów zamrażających płacę stanowiłoby arbitralne rozwiązanie pozbawione dostatecznych podstaw prawnych. Sytuacja taka może doprowadzić do kierowania przez prokuratorów pozwów z roszczeniami przeciwko Skarbowi Państwa. Ponadto wprowadzenie odmiennych zasad ustalania wynagrodzenia prokuratorów, niepowiązanych z obiektywnymi, wymiernymi wskaźnikami, będzie skutkować ukształtowaniem wynagrodzeń na poziomie nieodpowiadającym zakresowi prokuratorskich obowiązków, co w konsekwencji doprowadzi do negatywnej selekcji kadr i ich odpływu do innych zawodów prawniczych - dodano. 

Sprawdź w LEX: Czy prokuratorowi przysługuje wyrównanie wynagrodzenia za czas choroby, jeśli po chorobie ZUS orzeknie, że choroba powstała w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami wykonywania czynności prokuratora? >

Związek wskazuje również, że zamrożenie płac w 2020 r. było odebrane przez środowisko prokuratorskie jako decyzja incydentalna i podjęta w związku z niemożliwymi wcześniej do przewidzenia trudnościami budżetowymi państwa. - Działania takie nie mogą stać się powtarzalną praktyką, prowadzącą do pogarszania sytuacji materialnej prokuratorów i asesorów prokuratury w sposób sprzeczny z obowiązującymi przepisami, w oderwaniu od sytuacji finansowej państwa - pisze. 

Zwrócono także uwagę na konieczność podniesienia kwot przewidzianych na wynagrodzenia dla urzędników i innych pracowników prokuratury oraz asystentów, tak aby możliwe było zagwarantowanie wzrostu wynagrodzenia w tej grupie zawodowej na poziomie 12 proc.

- Co pozwoliłoby na dostosowanie poziomu płac do obecnej sytuacji rynkowej. Ukształtowanie tego wskaźnika w aktualnym projekcie na poziomie 4,4 proc. po dwumiesięcznych akcjach protestacyjnych pracowników prokuratury i sadów należy uznać za całkowicie nie do zaakceptowania. Jest to też przyczyna dla której 10 września 2021 r. ulicami Warszawy przejdzie pod Kancelarię Rady Ministrów demonstracja pracowników prokuratury i sądów - wskazano.

- Nasze postulaty dotyczą więc dwóch kwestii - pracowników prokuratury, gdzie jest pewien krok do przodu, bo w pierwszej wersji planowano całkowite zamrożenie, teraz planowany jest wzrost 4,4 proc. plus odmrożenie funduszu nagrodowego. My domagamy się 12 proc. czyli waloryzacji o wskaźnik inflacyjny za rok 2020 i 2021. Natomiast czymś innym są jeszcze wynagrodzenia prokuratorskie i tu domagamy się odmrożenia wskaźników z 2021 r. -  podsumowuje w rozmowie z Prawo.pl Skała.

Prokurator Krajowy "za" postulatami prokuratorów i pracowników prokuratury?

Nieoficjalnie - według rozmówców Prawo.pl - przychylny tym postulatom jest Prokurator Krajowy - Bogdan Święczkowski. Miał w tej wystąpić do Ministra Finansów.

- We wcześniejszych pismach wskazywał na konieczność podniesienia wynagrodzeń pracowników o 12 proc., w ostatnim na zastosowanie wobec prokuratorów wskaźnika z 2021 r. - tak jak przewidują to przepisy ustawy - mówią.