Prezydent Duda pisze do premiera o zmianach w Prokuraturze Krajowej - niezgodne z prawem

Prezydent Andrzej Duda skierował do premiera Donalda Tuska pismo w sprawie zmian w Prokuraturze Krajowej. Wskazał, że odpowiedzialność za skutki tych działań, w szczególności wobec obywateli, w tym ofiar przestępstw, obciążać będą osobiście premiera oraz ministra Adama Bodnara. Jeszcze raz podkreślił, że do odwołania prokuratora krajowego potrzebna jest jego pisemna zgoda.

Treść listu została we wtorek wieczorem opublikowana na profilu Kancelarii Prezydenta na platformie X. List opatrzony jest datą 29 stycznia.

-Wobec postępujących działań Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Pana Adama Bodnara, zmierzających do niezgodnego z prawem usunięcia z urzędu prokuratora krajowego pana Dariusza Barskiego oraz powołania przez Pana Premiera na nieznane polskiemu porządkowi prawnemu stanowisko pełniącego obowiązki prokuratora krajowego pana Jacka Bilewicza, zwracam uwagę pana premiera na konsekwencje dla Państwa Polskiego oraz obywateli tych niezgodnych z prawem działań  - napisał w liście prezydent Duda.

Czytaj: Prof. Bodnar powołuje prokuratorów, prokurator Barski mówi o bezskutecznych nominacjach >> Jacek Bilewicz, p.o. prokuratora krajowego zapowiada stabilizację >>

12 stycznia obecny minister sprawiedliwości prokurator generalny prof. Adam Bodnar wręczył dotychczasowemu prokuratorowi krajowemu Dariuszowi Barskiemu dokument stwierdzający, że przywrócenie go do służby czynnej w dniu 16 lutego 2022 r. przez poprzedniego prokuratora generalnego Zbigniewa Ziobro, zostało dokonane z naruszeniem obowiązujących przepisów i nie wywołało skutków prawnych. W efekcie - według opinii przygotowanych dla PG - Barski od 12 stycznia 2024 r. pozostaje w stanie spoczynku, sam kluczowy przepis miał mieć charakter epizodyczny. Barski, podobnie jak część prawników, uważa natomiast, że nie ma ku temu podstaw - bo przywoływany przepis ma charakter przejściowy. Na p.o. prokuratora krajowego powołany został prokurator Jacek Bilewicz, co też część prokuratorów podważa, wskazując, że nie ma ku temu podstaw prawnych.

Do odwołania potrzebna pisemna zgoda prezydenta

W swoim piśmie prezydent wskazał, że "zgodnie z art. 14 par. 1 ustawy z dnia 28 stycznia 2016 r. - Prawo o prokuraturze (Dz. U. Dz. U. z 2023 r. poz. 1360, 1429 oraz 860), prokuratora krajowego jako pierwszego zastępcę prokuratora generalnego oraz pozostałych zastępców prokuratora generalnego w liczbie nie większej niż 7 powołuje spośród prokuratorów Prokuratury Krajowej i odwołuje z pełnienia tych funkcji Prezes Rady Ministrów na wniosek prokuratora generalnego. Prokuratora krajowego oraz pozostałych zastępców prokuratora generalnego powołuje się po uzyskaniu opinii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, a odwołuje za jego pisemną zgodą - dodał.

Zaznaczył, że "z uwagi na złamanie powyższej procedury, w dniu 15 stycznia 2024 r. skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o rozpatrzenie sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem RP a Prezesem Rady Ministrów oraz prokuratorem generalnym". - Zgodnie z art. 86 ust. l ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym (Dz. U. z 2019 r. poz. 2393) wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym powoduje zawieszenie postępowań przed organami, które prowadzą spór kompetencyjny. Skutek ten następuje z mocy prawa - zaznaczył.

Uderzenie w praworządność

Ocenił, że "niezgodne z prawem", w szczególności zasadą praworządności, działanie premiera oraz prokuratora generalnego "stanowią przede wszystkim podstawę dla podważania wszelkich czynności podjętych w ostatnich latach przez Prokuratora Krajowego pana Dariusza Barskiego, jak również czynności podejmowanych przez pana prokuratora Jacka Bilewicza, w tym zmian kadrowych w prokuraturze m.in. odwołania prokuratorów regionalnych".

Prezydent napisał też, że "szczególnego podkreślenia, w kontekście konstytucyjnego zadania Rady Ministrów, jakim jest zapewnianie bezpieczeństwa wewnętrznego państwa oraz porządku publicznego, wymagają konsekwencje podważenia czynności procesowych wykonywanych przez prokuratora krajowego osobiście albo z jego upoważnienia, a także czynności, o których mowa w art. 13 ust. 3a ustawy - Prawo o prokuraturze".

- Przedstawiając powyższe kwestie, należy wskazać, iż organy prokuratury stoją na straży praworządności, a prokurator generalny jest naczelnym organem prokuratury. Wszelkie działania organizacyjne podejmowane przez prokuratora generalnego w odniesieniu do jednostek prokuratury muszą być prowadzone ze szczególną starannością odnośnie do przestrzegania obowiązujących regulacji, tak aby wzmacniać w społeczeństwie poczucie właściwego działania jednostek wymiaru sprawiedliwości, a nie wprowadzać stanu niepewności i chaosu, którego beneficjentami są wyłącznie sprawcy przestępstw" - dodał.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.