Kuratorzy w piśmie skierowanym do wiceministra sprawiedliwości Michała Wójcika podkreślają, że obok urzędników są jedną z nielicznych grup w wymiarze sprawiedliwości, która na przestrzeni lat 2010-2015, konsekwentnie ponosiła i odczuwała skutki zamrożenia płac w państwowej sferze budżetowej. - Co prawda w latach 2016-2019 wynagrodzenia tej grupy zawodowej wzrastały, jednak podwyżki te miały charakter niemal symboliczny, a ich wzrost procentowy był każdorazowo dwukrotnie niższy niż np. wzrost płac w grupie urzędników - wskazano.
To w ocenie KRK doprowadziło do "drastycznego spadku wartości ich siły nabywczej", a istotna podwyżka wynagrodzeń kuratorów zawodowych - średnio o 900 złotych brutto na etat - jak przypomina Rada - nastąpił dopiero od 1 stycznia 2020 roku. Przewidziana została w porozumieniu zawartym 4 lipca 2019 roku pomiędzy Ministrem Sprawiedliwości - Prokuratorem Generalnym i związkami zawodowymi, po trwających miesiącami protestach.
Czytaj w LEX: Wynagrodzenie kuratorów sądowych >
Wynagrodzenia problemem od dawna
Kuratorzy liczyli, że kwestie wynagrodzeń uda im się załatwić systemowo podczas prac nad ustawą o kuratorskiej służbie sądowej. Ich postulaty nie zostały jednak uwzględnione, a środków na wdrożenie nowej regulacji nie uwzględniono w ustawie budżetowej na 2020 r.
Przypomnijmy Krajowa Rada Kuratorów nie chciała odchodzić od systemu mnożnikowego. Zaproponowała jednak, by wynagrodzenie kuratorów powiązane było nie z kwotą bazową, która jest ogłaszana w ustawie budżetowej, ale z kwotą bazową, która byłaby procentem wynagrodzenia zasadniczego (w stawce pierwszej) sędziego sądu rejonowego.
Czytaj w LEX: Jakiego typu dane poradnia psychologiczno-pedagogiczna może udostępniać kuratorowi sądowemu? >
Kolejną kwestią było, by niezależnie od zwrotu kosztów ponoszonych przez kuratora zawodowego w związku z pracą wykonywaną w terenie, w jego pensji pojawił się dodatek za trudne warunki pracy. Czyli pewna rekompensata za różnego rodzaju zagrożenia wynikające z pracy kuratora - począwszy od ryzyka zakażenia biologicznego, pasożytniczego, obciążenia psychicznego i narażenie na stres, po samą pracę ze szczególnymi kategoriami osób: sprawcami przestępstw, osobami uzależnionymi, z różnego rodzaju zaburzeniami, czy rodzinami dysfunkcyjnymi.
Czytaj: Kuratorzy "w terenie" zużywają i buty, i... zdrowie>>
Porozumienie nie w pełni zrealizowane
Kuratorzy przypominają w swoim stanowisku, że kwestia podwyżek nie została jeszcze w pełni zakończona, bo trwają prace nad nowelizacją rozporządzenia w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich.
Czytaj w LEX: Czy kurator zawodowy może założyć Niebieską Kartę - A? >
- Dopiero pełne przeprowadzenie podwyżki wynagrodzeń, na poziomie gwarantowanym wspomnianym porozumieniem, przynajmniej częściowo pozwoli przywrócić ich wartość nabywczą do poziomu sprzed wcześniej wspomnianego, długotrwałego zamrożenia płac w państwowej sferze budżetowej. Dla utrzymania wynagrodzenia kuratorów zawodowych na poziomie adekwatnym do rangi zawodu, konieczne jest stosowanie mechanizmów zapobiegających pauperyzacji tej grupy zawodowej - dodaje KRK. I wymienia planowanie i zabezpieczanie w budżecie środków z przeznaczeniem na waloryzację wynagrodzeń kuratorów zawodowych, co skutecznie zapobiegało będzie ich dewaluacji, także w 2021 r.
Czytaj w LEX: Mediacje i postępowanie ugodowe w sprawach cywilnych i gospodarczych >
Potrzebne środki na ośrodki kuratorskie
Kuratorzy przypominają też o ośrodkach kuratorskich, do których kierowane są osoby nieletnie w ramach wykonywania środka wychowawczego, przewidzianego art. 6 pkt 6 ustawy z dnia 28 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich.
- Personel ośrodków kuratorskich stanowią między innymi zawodowi kuratorzy sądowi, którzy powierzone im zadania wykonują niezależnie od standardowych czynności służbowych, wykonywanych w pełnym wymiarze. Aktualnie obowiązujące przepisy nie pozwalają na przyznanie kuratorowi zawodowemu gratyfikacji finansowej za pracę w ośrodku kuratorskim w innej formie niż poprzez przyznanie dodatku specjalnego, co wynika wprost z par. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 grudnia 2002 roku w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich - przypomina Grzegorz Kozera, przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów. I dodaje, że środki na wypłatę dodatku specjalnego muszą znajdować pokrycie w środkach posiadanych na wynagrodzenia osobowe kuratorów zawodowych. - Nie zawsze będzie możliwe ich wygospodarowanie, szczególnie w mniejszych sądach rejonowych, z oszczędności powstałych np. wskutek długotrwałej absencji chorobowej czy urlopu macierzyńskiego. Istnieje zatem potrzeba ich dodatkowego zabezpieczenia w budżecie - dodaje.
KRK zwraca uwagę też na niespójność w oczekiwaniach dotyczących tych ośrodków. - Z jednej strony wysokość środków budżetowych na ich funkcjonowanie jest niewystarczająca, a istniejący system wynagradzania wadliwy, z drugiej strony wyraźnie artykułowana jest potrzeba zwiększenia ich liczby i powoływania nowych placówek tego typu. Dlatego też za priorytet uznać należy zapewnienia warunków do działania ośrodków kuratorskich już istniejących - dodaje w piśmie skierowanym do resortu.
Czytaj: Wypalony zawodowo jak kurator sądowy - braki w sprzęcie i w przepisach>>
I awanse...
Kuratorzy apelują również o zabezpieczenie środków na awanse, przypominając że na przestrzeni ostatnich lat, szczególnie w 2019 i 2020, w budżecie zabezpieczane były takie dodatkowe środki.
- Dzięki tak prowadzonej polityce Ministerstwa Sprawiedliwości, system uległ udrożnieniu i kolejka osób oczekujących na awans uległa znacznemu skróceniu, a także bardzo wyraźnie zmniejszyła się liczba osób oczekujących na awans od wielu lat (czasem dłużej niż dziesięciu). Działania Ministerstwa Sprawiedliwości w tym obszarze są pozytywnie oceniane przez Krajową Radę Kuratorów i ewidentnie, w sposób nie budzący wątpliwości zasługują na uznanie - podkreślają autorzy wystąpienia.
Postulują równocześnie o utrzymanie tego trendu i utrzymanie trendu, w którym każdorazowo w budżecie zabezpieczane są dodatkowe środki na zaspokojenie potrzeb awansowych.
Przypomnijmy na początku 2019 r. kolejka do awansów w niektórych okręgach sięgała kilkuset kuratorów. MS przekazało prawie 5 mln 700 tys. zł na unormowanie sytuacji.
Czytaj:
Będą podwyżki dla kuratorów, ale nie będzie na razie ustawy>>
Kurator - zawód wysokiego ryzyka, konieczne zmiany przepisów>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.