Klauzula waloryzacyjna ograniczy ryzyko cenowe wykonawcy

Uczestnicy zamówień publicznych nie mogą wprowadzać istotnych zmian do obowiązujących już umów. Co jednak zrobić, gdy od momentu składania oferty warunki zmieniły się na tyle, że zlecenie nie może być wykonane z cenę ustaloną w umowie? Najlepiej zawrzeć w niej klauzulę waloryzacyjną zmniejszającą ryzyko wykonawcy zamówienia publicznego związane ze zmianami cen. Wynikająca z nich odpowiedzialność finansowa jest w tym przypadku przenoszona na zamawiającego pisze na łamach lutowego numeru Monitora Zamówień Publicznych dr Jarosław Balcewicz, dyrektor Instytutu Businessu i Rozwoju w Gdańsku.

 Prawo zamówień publicznych zakazuje dokonywania istotnych zmian postanowień zawartej umowy w stosunku do treści oferty, na podstawie której dokonano wyboru wykonawcy, chyba że zamawiający przewidział możliwość dokonania takiej zmiany w ogłoszeniu o zamówieniu lub w specyfikacji istotnych warunków zamówienia oraz określił warunki takiej zmiany. Niewątpliwie wprowadzenie klauzul waloryzacyjnych do postanowień umowy w sprawie zamówienia publicznego taką istotną zmianę stanowi. Zatem należy bezwzględnie przewidywać możliwość wprowadzenia klauzul waloryzacyjnych bądź to w ogłoszeniu o zamówieniu lub też w SIWZ. Z kolei wprowadzenie do umowy klauzuli waloryzacyjnej spowoduje, że waloryzacja wynagrodzenia nastąpi zgodnie z mechanizmem opisanym w tej klauzuli, nie zaś przez zmianę umowy. Jednocześnie nie jest dopuszczalne wprowadzenie do umowy o zamówienie publiczne zapisu o charakterze „otwartym”, umożliwiającym zmianę ceny na zasadach określonych jednostronnie przez wykonawcę lub zamawiającego.
Jak pisze autor, wśród klauzul waloryzacyjnych można wymienić następujące ich rodzaje:
- klauzule inflacyjne – miernikiem świadczenia  pieniężnego, według którego obliczana jest wysokość należnej płatności, jest wybrany wskaźnik wzrostu cen, np. wskaźnik wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogłaszany przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego za dany okres,
- klauzule indeksowe – opierają się na zmianach cen wybranych towarów lub ich grup,
- klauzule walutowe – punktem odniesienia są tu zmiany kursu wybranej przez strony waluty obcej, np. euro, franka szwajcarskiego czy USD,
- klauzule złota – miernikiem świadczenia jest cena tego kruszcu.

Klauzule waloryzacyjne dzielą się też na:
- klauzule automatycznego dostosowania umowy,
- klauzule renegocjacyjne.
Zdaniem autora, klauzule renegocjacyjne nie powinny mieć jednak zastosowania w zamówieniach publicznych. Natomiast klauzule automatycznego dostosowania umowy do zmienionych warunków skutkują, niezależnie od woli stron oraz innych okoliczności, zmianą cen, nieskutkującą jednakże zmianą treści umowy między stronami.

Cały artykuł>>>