W ten sposób Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygnął kwestię zgodności z prawem wyroku zaocznego wydanego w postępowaniu, o którego wszczęciu de facto nie wiedział pozwany.
Stan faktyczny dotyczył Niemki, która pozwała C. de Vissera - właściciela strony internetowej - który bez jej zgody opublikował jej nagie zdjęcia. O publikacji aktów G. dowiedziała się od kolegów z pracy i zdecydowała się wnieść pozew. Problematyczne okazało się jednak ustalenie miejsca pobytu pozwanego. Chociaż bowiem w stopce redakcyjnej figurował adres pozwanego, wszystkie próby doręczenia pozwu kończyły się fiaskiem - przesyłki wracały z adnotacją, że adresat jest pod tym adresem nieznany.
Po bezskutecznych próbach dostarczenia pism, sąd zdecydował się na doręczenie pozwu w drodze publicznego zawiadomienia, tj. w tym przypadku na wywieszenie go na tablicy ogłoszeń sądu. Jako że pozwany nie wykazał żadnej gotowości do obrony, sąd doszedł do wniosku, że Visser nie wie o prowadzonym postępowaniu.
Zrodziło to w sądzie wątpliwości co do zgodności doręczenia w drodze publicznego zawiadomienia z prawem Unii Europejskiej. W celu ich rozstrzygnięcia zwrócił się do TSUE z pytaniem prejudycjalnym.
Trybunał uznał, że prawo Unii należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ono wydaniu wyroku zaocznego wobec pozwanego, któremu ze względu na niemożność ustalenia miejsca jego pobytu pozew został doręczony w drodze publicznego zawiadomienia zgodnie z prawem krajowym, pod warunkiem że sąd rozpoznający sprawę upewnił się uprzednio, iż podjęto wszelkie poszukiwania, jakich wymaga zasada staranności i dobrej wiary, w celu odnalezienia tego pozwanego.
Regulacje unijne pozwalają sądowi krajowemu prowadzić postępowanie wobec osoby, której miejsce zamieszkania nie jest znane, tylko wtedy, gdy nie godzi to w prawo do obrony, jednak prawo to nie ma charakteru absolutnego. TSUE w swoim orzecznictwie od dawna stoi na stanowisku, że powód nie może zostać pozbawiony dostępu do wymiaru sprawiedliwości ze względu na brak możliwości ustalenia miejsca zamieszkania pozwanego.
Na podstawie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 12 marca 2012 r., C-292/10.
Opracowanie: Monika Sewastianowcz
Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX on-line
Źródło: www.curia.europa.eu, stan z dnia 21 marca 2012 r.