Dobry biegły i dobra metoda jego pracy mogą usprawnić proces gospodarczy

Problemy sądów z biegłymi dotyczą również spraw gospodarczych. Tym bardziej że ważna jest w nich nie tylko wiedza specjalistyczna, ale i sama metoda obliczeń. Różne metody to często różne rozwiązania, zły dobór biegłego lub zła komunikacja z biegłym może z kolei skutkować koniecznością uzupełniania opinii i tym samym przewlekłością postępowania.

Te i inne tematy będą omawiane podczas zbliżającej się konferencji: Dowód z opinii biegłego z zakresu ekonomii w sprawach cywilnych i gospodarczych, która odbędzie się 18 maja br. na Uczelni Łazarskiego w Warszawie. Patronatem objęły ją: Naczelna Rada Adwokacka, Krajowa Izba Radców Prawnych, Krajowa Izba Komornicza, Sąd Okręgowy w Warszawie i Prawo.pl.   

Problematyka poruszana podczas konferencji będzie szeroka począwszy od aspektów „kompetencji ekonomicznych” sędziów orzekających w wydziałach gospodarczych poprzez metody analizy finansowej i weryfikacji jej wyników po m.in. dowód z opinii biegłego w sprawie frankowej. Omawiana szeroko będzie rola biegłych, sposób komunikacji z nimi i przygotowywania się do opinii. -  Celem całej konferencji ma być unaocznienie sądom, pełnomocnikom, że dowód z opinii biegłego trzeba dobrze przygotować żeby go sprawnie przeprowadzić i by nie prowadził do przewlekłości postępowania  - mówi sędzia Zbigniew Miczek, z Sądu Rejonowego w Tarnowie. 

Program konferencji >>

Czytaj w LEX: Cel i znaczenie procesowe dowodu z opinii biegłego - linia orzecznicza >>

Wiedzy ekonomicznej późno szukać na studiach i aplikacji

Sędzia Miczek wskazuje, że polskie społeczeństwo nie ma wiedzy ekonomicznej, nie uczy się jej co do zasady w szkołach średnich, na studiach prawnych i aplikacji. - Jeżeli na studiach są jakieś elementy ekonomii to są na pierwszym, drugim roku, na zasadzie przedmiotu do wyboru. A dodatkowo studenci prawa czy aplikanci uczą się prawa handlowego a nie uczą się ekonomii, która to prawo reguluje. A to z kolei skutkuje tym, że np. sędziowie znają prawo ale nie znają dziedziny, która je reguluje. I dlatego są potrzebne wiadomości specjalne od biegłych sądowych. A szczególną taką dziedziną są nauki ekonomiczne - wyjaśnia. 

Czytaj: Już wkrótce pozwy frankowiczów tylko do sądów w miejscu ich zamieszkania>>

Zaznacza, że bardzo ważne jest to by do konkretnej sprawy został dobrany biegły w konkretnej specjalności. -  Czym innym są finanse, czym innym są podatki, czym innym rachunkowość, czy ekonomika prowadzenia przedsiębiorstwa. A konferencja ma odpowiedzieć m.in. na pytanie jakiego biegłego, jakiej specjalności nauk ekonomicznych, dobrać do konkretnej sprawy, ale też m.in. jaka metoda powinna być brana pod uwagę bo w zależność od jej wyboru wynik może być różny. I to nie oznacza, że opinia biegłego będzie nierzetelna, po prostu metoda będzie inna. A z tym się wiąże jeszcze jedna kwestia - kto o metodzie powinien zdecydować? Sąd, biegły, strony?  - wskazuje sędzia Miczek.

Czytaj w LEX: Kryteria sądowej oceny dowodu z opinii biegłego - linia orzecznicza >>

Kolejna część konferencji będzie poświęcona samej metodologii przeprowadzenia opinii, tego co i jak ustalać z biegłymi np. w zakresie zgromadzonych czy potrzebnych materiałów.  - Obecny sposób przeprowadzenia przez sąd dowodów z opinii biegłego powoduje przewlekłość postępowań, gdyż często opinie się uzupełnia, wydłuża się sposób ich sporządzenia. Tymczasem dobre przygotowanie dowodu na etapie przed wydaniem postanowienia powinno usprawnić sytuację. Przykładowo często potrzeba opinii uzupełniającej wiąże się z tym, że biegły analizując akta sprawy, sporządzając opinie usterkuje braki w materiale źródłowym zakresie, pisze o tym sądowi i dopiero wtedy przygotowuje się uzupełniającą opinie - wskazuje sędzia.

Czytaj w LEX: Opinia biegłego ad hoc w postępowaniu cywilnym >>

Luka, brak precyzyjności i postępowanie się wydłuża 

Katarzyna Sikora, prawniczka z Brightspot Legal Katarzyna Orzekł, Maciej Jojczyk Spółka Komandytowa podkreśla, że jeśli chodzi o czas oczekiwania na wydanie opinii biegłego w sprawach gospodarczych, nie różni się on od czasu oczekiwania na wydanie opinii w sprawach cywilnych.  - Zgodnie z naszym doświadczeniem wynosi średnio 1,5 miesiąca (przy założeniu, że biegły nie złoży wniosku o przedłużenie terminu na sporządzenie opinii). Problem pojawia się jednak, gdy wydana opinia nie jest wystarczająca dla rozstrzygnięcia postępowania, zawiera luki lub nie jest precyzyjna, co często wynika z koncentracji biegłego na szczegółowym opisie jedynie części zagadnień z zakresu wskazanego w postanowieniu dowodowym. Wówczas najczęściej konieczne jest uzupełnienie takiej opinii, a w niektórych przypadkach zasięgnięcie opinii innego biegłego, co znacząco przedłuża czas uzyskania ostatecznej opinii biegłego nawet do kilku kolejnych miesięcy - wskazuje. 

Czytaj w LEX: Powołanie dowodu z opinii biegłych na okoliczność silnego wzburzenia >>

Odwołując się do doświadczeń z pracy w kancelarii Sikora wskazuje, że najczęściej w prowadzonych sprawach konieczne było zapewnianie opinii z zakresu telekomunikacji, budownictwa oraz budownictwa w specjalności instalacje inżynieryjne - elektryczne teletechniczne, a także branży metalowej, elektryczności i urządzeń elektrycznych, techniki samochodowej oraz informatyki.

Czytaj w LEX: Pojęcie wiadomości specjalnych, wymagających dopuszczenia dowodu z opinii biegłych >>

- Z perspektywy spraw prowadzonych w kancelarii posiadającej konkretne specjalizacje należy stwierdzić, że certyfikacja biegłych mogłaby okazać się rozwiązaniem problemu niekompletnych opinii, a tym samym stanowić sposób na skrócenie całego postępowania. Dla przykładu, w sprawach gospodarczych z zakresu prawa telekomunikacyjnego, jeśli już na liście sądu znajduje się biegły o tej specjalizacji, bardzo często przygotowana opinia wymaga uzupełnienia nie jest bowiem wystarczająco precyzyjna dla rozstrzygnięcia postępowania. Wynika to z faktu, że nawet jeśli biegły posiada specjalizację z zakresu telekomunikacji czyli np. posiada specjalistyczną wiedzę na temat świadczonych usług ale od strony technicznej (dosyłowej),  to nie posiada już specjalistycznej wiedzy o czynnikach wpływających na kształtowanie oferty operatora skierowanej do abonentów - tłumaczy Sikora.

Czytaj w LEX: Oddalenie dopuszczenia tzw. kontrdowodu z opinii biegłego >>

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.