Czytaj: W czwartek Dzień Edukacji Prawnej>>
System bezpłatnej pomocy prawnej stworzony został zgodnie z ustawą uchwaloną 5 sierpnia 2015 r. Jego zadaniem jest zapewniwenie dostępu do nieodpłatnej pomocy prawnej świadczonej osobiście przez adwokata lub radcę prawnego, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach, z ich upoważnienia, aplikanta adwokackiego lub aplikanta radcowskiego, w lokalach udostępnionych przez gminy lub powiaty. Natomiast w punktach prowadzonych przez organizacje pozarządowe porad udzielać mogą także doradcy podatkowi – w zakresie prawa podatkowego, z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz absolwenci wyższych studiów prawniczych (posiadający co najmniej trzyletnie doświadczenie w wykonywaniu wymagających wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związanych ze świadczeniem pomocy prawnej).
Więcej o Dniu Edukacji Prawnej>>
Co najmniej dwa punkty w powiecie
Łącznie utworzone zostały 1524 punkty na terenie całego kraju (minimum 2 w każdym powiecie).
Z danych za pierwszy rok działania systemu wynikało, że 882 punkty poprowadzili adwokaci i radcowie prawni, a 642 organizacje pozarządowe. Udzielono blisko 380 tys. porad, co daje średnią miesięczną w każdym punkcie na poziomie około 20 porad. Najwyższe zainteresowanie usługami systemu odnotowano w województwach pomorskim, warmińsko-mazurskim i zachodniopomorskim, najniższe w opolskim, lubuskim i podlaskim.
Z informacji uzyskanych z Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że także w roku 2018 na terenie całego kraju działały 1524 punkty nieodpłatnej pomocy prawnej, w których pomoc prawna udzielana jest przez adwokatów, radców prawnych i organizacje pozarządowe. Z informacji przekazanych przez urzędy wojewódzkie wynika, że w styczniu 2018 r. nieodpłatnej pomocy prawnej udzielono 36.271 osobom. Podczas jednego spotkania jedna osoba może uzyskać kilka porad prawnych w różnego zakresu.
Dla kogo nieodpłatna pomoc prawna?
1. Dla osób fizycznych, którym w okresie roku poprzedzającego zostało przyznane świadczenie z pomocy społecznej na podstawie ustawy o pomocy społecznej,
2. Dla młodzieży do 26. roku życia
3. Dla seniorów, którzy ukończyli 65. lat.
4. Dla kombatantów i weteranów.
5.Dla osób uprawnionych do korzystania z Karty Dużej Rodziny.
6. Dla kobiet w ciąży, na podstawie dokumentu potwierdzającego ciążę.
7. Dla każdego zagrożonego lub poszkodowanego:
• katastrofa naturalną,
• awarią techniczną,
• klęską żywiołową.
Nieodpłatna pomoc prawna świadczona jest w zakresie:
• prawa pracy,
• przygotowania do rozpoczęcia działalności gospodarczej,
• ubezpieczenia społecznego,
• spraw karnych,
• spraw administracyjnych,
• spraw cywilnych,
• spraw rodzinnych,
• prawa podatkowego z wyłączeniem spraw podatkowych związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
• związanym z ciążą i urodzeniem dziecka, w szczególności praw rodzicielskich i uprawnień pracowniczych (dotyczy kobiet w ciąży),
Zgodnie z ustawą nieodpłatna pomoc prawna polega na:
• sporządzaniu projektu pisma o zwolnienie od kosztów sądowych lub ustanowienie pełnomocnika z urzędu,
• informacji o stanie prawnym i przysługujących uprawnieniach lub obowiązkach,
• wskazaniu sposobu rozwiązania problemu prawnego,
• pomocy w sporządzeniu projektu pisma, z wyłączeniem pism procesowych,
w postępowaniach przygotowawczym lub sądowym i pism w postępowaniu sądowo - administracyjnym.
W urzędach, fundacjach, ośrodkach pomocy społecznej
Punkty pomocy prawnej organizowane są przez organy samorządu terytorialnego, ale nie zawsze one same je prowadzą. Na przykład nieodpłatną pomoc prawną w mieście Krosno można uzyskać w punkcie znajdującym się w Starostwie Powiatowym (ul. Bieszczadzka 1 lokal Nr 204 - poniedziałek – piątek: godz. 10.00 – 14.00).
Także w Kraśniku Zarząd Powiatu prowadzi Punkty Nieodpłatnych Porad Prawnych dla mieszkańców powiatu kraśnickiego, w których bezpłatnych porad prawnych udzielają adwokaci i radcowie prawni (Al. Niepodległości 20, pok. nr 6 - od pon. do piątku w godz. 7.30 – 15.30). Natomiast w Urzędzie Gminy w Kraśniku ul. Kościuszki 24, poradę można uzyskać w pok. nr 9, także od pon. do piątku w godz. 7.30 – 15.30.
W Opolu natomiast z nieodpłatnej pomocy prawnej można skorzystać w Miejskim Ośrodku Pomocy Rodzinie (ul. Armii Krajowej 36,, w godzinach 10.00 - 16.00). Można to także zrobić w Miejskiej Bibliotece Publicznej Filia nr 4, ul. Książąt Opolskich 48-50 lub w Domu Dziennego Pobytu, przy ul. Majora Hubala 4, od poniedziałku do piątku w godz. od 15.00 do 19.00, a także w o środku Interwencji Kryzysowej, ul. Małopolska 20a. Ten punkt obsługuje Stowarzyszenie OPPEN Obywatel Prawo Pomoc Edukacja Nowatorstwo z siedzibą w Opolu, ul. Dubois 18/3, a porad udziela radca prawny, adwokat i aplikant radcowski.
Także wiele i też róznorodnych punktów udzielania bezpłatnej pomocy prawnej jest w Białymstoku.
Porad można m.in. uzyskać w punktach prowadzonych przez organizację pozarządową Fundacja Honeste Vivere (ul. Św. Rocha 3 pok. nr 7A i &B, tel. 85 879 7157, otwarte: poniedziałek – piątek, w godz. 7.30 – 19.30). Także w punktach prowadzonych przez organizację pozarządową Stowarzyszenie Inicjatyw Samorządowych, ul. Św. Rocha 3 pok. nr 7B, tel. 85 879 7154, otwarte: poniedziałek – piątek, w godz. 15.30 – 19.30.
W Toruniu działa osiem punktów bezpłatnej pomocy prawnej dla mieszkańców. W czterech z nich porad udzielają adwokaci lub radcy prawni, wskazani przez Okręgową Radę Adwokacką i Okręgową Izbę Radców Prawnych. Kolejne cztery są obsługiwane przez prawników współpracujących z organizacjami pozarządowymi, wyłonionymi w konkursie. (m.in. ul. Wały gen. Sikorskiego 10, ul. Grudziądzka 126 b, ul. Poznańska 52, w ul. Dziewulskiego.
W Poznaniu pomocy prawnej można szukać m.in. w Urzędzie Miasta,ul. Matejki 50, pokój 213, w Miejskim Ośrodek Pomocy Rodzinie, ul. Cześnikowska 18, pokój nr 20a i w Poznańskim Centrum Świadczeń, ul. Małachowskiego 10, pokój nr 2.
W Kaliszu porad można uzyskać można m.in. w Ośrodku Sportu, Rehabilitacji i Rekreacji przy ul. Łódzkiej 19, dyżury pełnią adwokaci od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 12.00, w Ośrodku Sportu, Rehabilitacji i Rekreacji „Hala Kalisz Arena”, ul. Hanki Sawickiej 22-24, gdZie dyżury pełnią radcowie prawni od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 12.00, a także w. Centrum Interwencji Kryzysowej przy ul. Graniczna 1.