Swój projekt w tym zakresie przygotowała już Naczelna Rada Adwokacka. Przypomnijmy sam pomysł pojawił się już na etapie senackich prac nad wielką nowelizacją m.in. kodeksu postępowania cywilnego, kodeksu postępowania karnego, kodeksu karnego i w sumie 30 ustaw - latem, zeszłego roku. Senat jednak wnosił o odrzucenie całości, więc poprawkami się nie zajął. Na mocy tamtejszej noweli, od 14 marca br. - wszedł jednak obowiązek posiadania przez adwokatów, radców, ale też m.in. biegłych, konta w portalu informacyjnym sądów. Adwokatura w swoim projekcie proponuje możliwość wnoszenia do sądu pism przez adwokatów, radców prawnych, rzeczników patentowych oraz Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa, a w sprawach karnych także przez prokuratorów, za pośrednictwem kont posiadanych w portalu informacyjnym i - co istotne - jedynie w przypadkach wyraźnie wskazanych w ustawie. A chodzi tutaj o wnoszenie środków odwoławczych w sprawach cywilnych, takich jak apelacja i zażalenie, a także odpowiedzi na te środki oraz ewentualnych dalszych pism w postępowaniu odwoławczym, a w postępowaniu karnym możliwość ta dotyczyłaby apelacji, zażalenia i odpowiedzi na te środki, a także sprzeciwu i dalszych pism w postępowaniu odwoławczym. Dodatkowo możliwe byłoby dokonywanie wzajemnych doręczeń w postępowaniach toczących się zarówno przed sądem pierwszej, jak i drugiej instancji.

Czytaj: Apelacja przez portal informacyjny sądów? MS pracuje nad zmianami >>

 

Na razie sprawy karne

W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawiły się założenie dotyczące zmian w Kodeksie postępowania karnego. MS przypomina przy tym, że 14 marca 2024 r. wszedł w życie art. 133a k.p.k. umożliwiający w postępowaniach karnych i wykroczeniowych, doręczanie pism procesowych lub innych pism przez umieszczenie ich treści za pośrednictwem portalu informacyjnego funkcjonującego w sądach.

- Rozwiązania przewidziane w tym przepisie ograniczają się jedynie do dokonywania za pośrednictwem portalu informatycznego doręczeń pism prokuratorowi, obrońcy i pełnomocnikowi będącemu adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratorii Generalnej. Istnieją jednak możliwości techniczne po stronie portalu informacyjnego, umożliwiające dwustronną komunikację elektroniczną z sądem. Wprowadzenie rozwiązań tego rodzaju postulowane jest przez różne podmioty. Pisma w tym zakresie skierował m.in. Prezes Najwyższej Izby Kontroli. Naczelna Rada Adwokacka złożyła petycję w przedmiocie rozszerzania funkcjonalności portalu informacyjnego i umożliwienia za jego pośrednictwem składania pism do sądu - przypomina resort.

I dodaje, że z uwagi na fakt, iż rozwiązania umożliwiające składanie pism za pośrednictwem portalu informacyjnego wiążą się z funkcjonowaniem określonych systemów informatycznych, zachodzi potrzeba wprowadzania ich w sposób stopniowy. - Pozwoli to na należyte dostosowanie systemów informatycznych do pojawiających się potrzeb i zapewni bezpieczeństwo w ich funkcjonowaniu oraz umożliwi sądom i stronom sukcesywne wdrożenie w nowe rozwiązania techniczne i legislacyjne - wskazuje.

 

Wizyty na poczcie coraz rzadsze?

Resort wyjaśnia, że propozycje zmian będą zmierzać do wprowadzenia możliwości wnoszenia do sądu pism przez prokuratora, obrońcę i pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym oraz Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, za pośrednictwem kont posiadanych w portalu informacyjnym (zgodnie z aktualnie obowiązującym art. 133a k.p.k., podmiotom tym doręczane są pisma za pośrednictwem portalu) i jedynie w przypadkach wyraźnie wskazanych w ustawie.

O co chodzi? O możliwość wnoszenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku, środków odwoławczych, a także odpowiedzi na środek odwoławczy i pism w toku postępowania odwoławczego.

- Na aktualnym etapie informatyzacji sądów, zasadnym jest, aby możliwości wnoszenia pism do sądu za pośrednictwem portalu informacyjnego miała charakter fakultatywny. Oznacza to, że wybór sposobu wniesienia pisma należałby do podmiotów uprawnionych do skorzystania z tych możliwości. Dotychczasowe formy wnoszenia pism do sądu czy przez złożenie pisma na biurze podawczym lub za pośrednictwem operatora pocztowego, byłyby nadal dostępne. Niewątpliwie umożliwienie składania pism przez portal informacyjny, ułatwiałoby wykonywanie czynności procesowych wskazanym w przepisie podmiotom, obniżałoby koszty tych czynności. Pozytywnie wpłynęłoby na sprawność postępowania, a także przyczyniałoby się do przyśpieszenia postępowań (z chwilą wniesienia pismo byłoby już faktycznie w sądzie) oraz usprawniałaby czynności sądowe - dodano.

Projekt ma też zawierać możliwość rozszerzenia portalu na dokonywanie doręczeń pism przez umieszczenie ich treści w portalu informacyjnym – dla stron postępowania.