W przedmiotowej sprawie skarbówka stwierdziła nieprawidłowości polegające na zaniżeniu przez spółkę produkującą masę betonową podatku należnego wskutek zastosowania nieprawidłowej stawki VAT (8 proc. zamiast prawidłowej 23 proc.) w stosunku do czynności opisanych na wystawionych przez spółkę fakturach sprzedaży.

Zdaniem organu, czynności polegające na: wyprodukowaniu betonu, jego dostarczeniu, wylaniu przez specjalistyczną pompę lub pompo-gruszkę (ewentualnie bezpośrednio z gruszki za pomocą rynien), zawibrowaniu (nie w każdym przypadku) i wyrównaniu (nie w każdym przypadku) stanowią świadczenie o jednolitym charakterze, które należy zakwalifikować jako dostawę towaru (betonu) - opodatkowaną stawką podstawową. Zdaniem fiskusa, transport betonu, jego wylanie lub wypompowanie, zawibrowanie i wyrównanie stanowią jedynie świadczenia pomocnicze, które nie są dla klientów celem samym w sobie, lecz stanowią środek służący jak najlepszemu skorzystaniu ze świadczeniu głównego tj. dostarczonego betonu.

Spółka się nie zgodziła. Jej zdaniem, świadczyła kompleksową usługę betonowania. Nie tylko masę betonową wytwarzała, ale robiła to na konkretne, indywidualne zamówienie klienta. Wyprodukowaną masę betonową transportowała na miejsce budowy specjalistycznymi samochodami, następnie beton wylewała i wibrowała oraz wygładzała. Dlatego, według spółki, należało uznać, że była to usługa budowlana, która podlega opodatkowaniu stawką podatku od towarów i usług w wysokości 8 proc.

Sprawa trafiła do WSA w Krakowie. Zdaniem sądu, rację miała spółka. Okoliczności sprawy i specyfika towaru dowodzą, że w sprawie mamy do czynienia ze świadczeniem usługi budowlanej. Sąd wskazał, że beton w krótkim okresie czasu bez odpowiedniego sprzętu nie nadaje się do użytku i ma co najwyżej walor gruzu betonowego (odpadu). Trudno jest racjonalnie przyjąć, że klient chciałby uzyskać prawo do dysponowania nietrwałą substancją (mieszanką betonową) lub też był zainteresowany gruzem betonowym. Faktyczny cel działania podatnika był inny i sprowadzał się do zabetonowania konkretnej konstrukcji lub elementu obiektu klienta poprzez właściwe ułożenie mieszanki betonowej przy użyciu specjalistycznej pompy i wykwalifikowanego personelu. A zatem, na wspomnianą usługę składało się dostarczenie betonu uprzednio kupionego u producenta za pomocą specjalistycznego pojazdu, rozładunek, pompowanie betonu do szalunków, ułożenie mieszanki w szalunkach za pomocą łopat, zagęszczenie przy użyciu wibratorów oraz nadanie betonowanemu elementowi ostatecznego kształtu za pomocą łat wyrównujących.

Zobacz książkę "VAT. Wybór orzecznictwa" dostępną w księgarni internetowej Profinfo >>

Sąd zwrócił uwagę, że właściwości betonu powodują, że należy go niezwłocznie umieścić w określonym miejscu prowadzonej inwestycji budowlanej. Tym samym klient prowadząc taką inwestycję nie tyle jest zainteresowany zakupem betonu, co jego przetransportowaniem i umieszczeniem w szalunkach. Spółka, dokonując zabetonowania określonej konstrukcji czy obiektu, musi każdorazowo uwzględniać specyficzne potrzeby klienta, który realizował poszczególne elementy inwestycji budowlanej. Co więcej, mieszanka betonowa może być wykorzystywana jednorazowo, gdyż beton po związaniu staje się elementem składowym obiektu budowlanego, zaś w razie rozbiórki - jako gruz - staje się odpadem. Zatem beton ten nie może być przedmiotem dalszego obrotu, nie można go zdemontować czy odzyskać. Dlatego sąd przyjął, że czynności dokonywane przez spółkę mają charakter świadczenia usług, gdyż usługi towarzyszące dostawie betonu z uwagi na ich wagę zyskują charakter dominujący w stosunku do dostawy betonu, stanowiąc przez to dla odbiorców cel sam w sobie. Do ww. usług należy zastosować stawkę VAT 7 proc.

Wyrok WSA w Krakowie z 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 142/15

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego