VAT: wykład z prawa karnego może być usługą kształcenia zawodowego

Wykładowca, który w prywatnej, policealnej szkole finansowanej ze środków publicznych prowadzi zajęcia z prawa karnego czy cywilnego może zastosować zwolnienie z VAT. Tak wynika z wyroku NSA z 17 września 2014 r.

W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwrócił się wykładowca w sprawie stawki VAT dla usług szkoleniowych świadczonych na rzecz szkoły policealnej. Wykładowca wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy m.in. usługi nauczania z zakresu kryminologii, kryminalistyki i terroryzmu, prawa karnego i wykroczeń, prawa cywilnego oraz konwojowania. Zajęcia prowadzi na rzecz zaocznej, prywatnej szkoły policealnej, która finansuje naukę uczniów w całości ze środków publicznych. Prowadzone zajęcia są usługami kształcenia zawodowego. Wykładowca zaznaczył, że nie prowadzi placówki oświatowej, nie posiada akredytacji w rozumieniu ustawy o oświacie i że jego firma nie jest jednostką objętą systemem oświaty w rozumieniu przepisów o systemie oświaty. Nauczanie ma na celu przygotowanie do wykonywania zawodu technika ochrony fizycznej osób i mienia. Podatnik wskazał, że świadcząc usługi kształcenia zawodowego nie zapewnia sali wykładowej a zapewnia ją szkoła, w której prowadzi wykłady. Nie wystawia również zaświadczeń, a jedynie zapewnia materiały szkoleniowe i prowadzi wykłady.

Zdaniem podatnika prowadzone przez niego wykłady objęte są zwolnieniem z podatku od towarów i usług na podstawie § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia ministra finansów z 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392).

Fiskus się nie zgodził wykładowcą. Uznał co prawda, że nauczanie takich przedmiotów jak zagadnienia kryminologii, kryminalistyki i terroryzmu, prawa karnego i wykroczeń, prawa cywilnego oraz konwojowania ma bezpośredni związek z przygotowaniem do wykonywania zawodu technika ochrony fizycznej osób i mienia. Jednakże taką usługę świadczy na rzecz uczniów szkoła, a nie wykładowca. Podatnik świadczy bowiem usługi, które są fragmentem usługi świadczonej przez szkołę i wobec tego nie mogą one korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt. 29 ustawy o VAT.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd nie zgodził się z fiskusem. Jego zdaniem wbrew temu co przyjął fiskus usługi, które świadczył wykładowca były usługami kształcenia zawodowego, ich adresatem i rzeczywistym odbiorcą byli uczniowie szkoły policealnej, a nauczane przedmioty miały bezpośredni związek z uzyskaniem wiedzy prawniczej potrzebnej do wykonywania zawodu technika ochrony fizycznej osób i mienia. Usługi, o których mowa były tym samym ściśle związane z prowadzoną przez szkołę działalnością edukacyjną, co przesądzało o tym, że były zwolnione z podatku od towarów i usług.

Według sądu art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. a ustawy o VAT stanowi wadliwą implementację do krajowego systemu prawnego art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE. Z wyroku TSUE z 28 listopada 2013 r. w sprawie C-319/12 wynika, że sama okoliczność, że podmiot świadczy usługi w celach komercyjnych nie wyklucza zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 132 ust. 1 lit. i Dyrektywy 2006/112/WE. Nie ma w związku z tym żadnych przeszkód prawnych, aby wykładowca świadcząc, jako podmiot prywatny usługi szkoleniowe obejmujące nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych, korzystał ze zwolnienia na podatku na podstawie art. 132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE. Świadcząc podane we wniosku o wydanie interpretacji usługi na rzecz finansowanej w całości ze środków szkoły policealnej jest bez wątpienia podmiotem "o celach podobnych do celów podmiotów prawa publicznego".

Wyrok NSA z 17 września 2014 r., sygn. akt I FSK 1372/13

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego