VAT: usługa ubezpieczeniowa to także likwidacja szkody

Usługa ubezpieczeniowa to nie tylko zawarcie umowy ubezpieczenia, ale również likwidacja szkody, gdy nastąpi zdarzenie losowe, z którym wiąże się umowa ubezpieczenia. Tak stwierdził NSA w wyroku z 11 września 2013 r.

W sprawie spółka zwróciła się do fiskusa z pytaniem, czy usługi pomocnicze związane z likwidacją (oceną i szacowaniem) szkód wynikających z zawartych umów ubezpieczeniowych, jak i usługi lustracji pojazdu przed jego ubezpieczeniem wykonywane w imieniu i na rzecz ubezpieczycieli lub podmiotów upoważnionych przez tych ubezpieczycieli korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług tak jak usługi ubezpieczeniowe.

Spółka uznała, że usługi, które świadczy, mimo że są odrębne od samej usługi ubezpieczenia, to są jej elementem, niezbędnym do jej wykonania. Tym samym jej zdaniem usługi pomocnicze związane z likwidacją (oceną i szacowaniem) szkód należy zaliczyć do usług objętych zwolnieniem od podatku VAT, na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT.

Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem. Uznał co prawda, że świadczone przez spółkę usługi stanowią odrębną całość i są niezbędne do świadczenia usługi zwolnionej, nie są jednak dla tych usług właściwe. Według fiskusa usługi świadczone przez spółkę nie spełniają owej przesłanki, bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej.

Sprawa trafiła do NSA. Sąd nie zgodził się z kolei z fiskusem. Zdaniem sądu fiskus nie dostrzegł, że usługa ubezpieczeniowa to nie tylko zawarcie umowy ubezpieczenia, ale również likwidacja szkody, gdy nastąpi zdarzenie losowe, z którym wiąże się umowa ubezpieczenia. Aby ubezpieczony mógł otrzymać odszkodowanie niezbędne jest ustalenie, czy nastąpiło zdarzenie objęte umową ubezpieczenia, ustalenie rozmiaru szkody czy też wysokości świadczenia. Należało więc stwierdzić, że likwidacja szkody oraz czynności z zakresu overwritingu ryzyka są immanentnie związane z działalnością ubezpieczeniową dlatego dla owej działalności są właściwe.

Sąd podkreślił też, że art. 43 ust. 13 ustawy o VAT przewiduje zwolnienie z VAT dla usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej i nie precyzuje zakresu podmiotowego. W tej sytuacji nic nie stoi na przeszkodzie, aby uznać, że przepis ten dotyczy usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających.

Wyrok NSA z 11 września 2013 r., I FSK 1186/12