VAT: sprzedaż nieruchomości komunalnej wlicza się do współczynnika sprzedaży

Obrót uzyskany przez gminę ze sprzedaży nieruchomości komunalnych i oddawania gruntów w użytkowanie wieczyste wlicza się do współczynnika sprzedaży. Takie stanowisko wynika z wyroku WSA w Poznaniu z 20 lutego 2013 r.

Kwestia sporna dotyczyła tego, czy dla celów kalkulacji wartości współczynnika sprzedaży, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT, gmina powinna uwzględniać obrót z tytułu:

- odpłatnego zbycia mienia komunalnego (stanowiącego środki trwałe), takiego jak lokale mieszkalne czy budynki oraz

- odpłatnego zbycia gruntów oraz oddania gruntów w użytkowanie wieczyste.

Zdaniem gminy obrót z tytułu dostawy towarów, zaliczanych przez nią do środków trwałych (ŚT), które są wykorzystywane do prowadzonej działalności, nie powinien być uwzględniany przy kalkulacji wartości współczynnika struktury sprzedaży. Natomiast fiskus uznał, że powinien, ponieważ nie został spełniony warunek wykorzystywania w drodze używania przedmiotowych ŚT na potrzeby prowadzonej przez gminę działalności.

Sąd uznał, że wykładnia zaprezentowana przez fiskusa nie jest prawidłowa. Nie jest także prawidłowe stanowisko gminy.

Sąd przypomniał, że współczynnik sprzedaży ma na celu możliwie precyzyjne określenie udziału działalności, która daje prawo do odliczenia w wykorzystywanych przez podatnika zasobach przedsiębiorstwa. Uwzględnienie sprzedaży dóbr inwestycyjnych deformowałoby te proporcje wówczas, gdy sprzedaż ta nie wchodzi w zakres działalności gospodarczej podatnika sensu stricte, lecz stanowi jedynie jego działalność poboczną (okazjonalną). Tym samym, gdy sprzedaż ta stanowi zwykłą i podlegającą opodatkowaniu działalność podatnika, należy uwzględnić uzyskany z niej obrót przy obliczaniu części podlegającej odliczeniu.

Zdaniem sądu stworzone przez fiskusa kryterium podziału czynności podejmowanych przez gminę w ramach działalności gospodarczej w stosunku do mienia komunalnego stanowiącego ŚT, wedle którego o bezpośredniości używania tych środków na potrzeby działalności gminy miałoby decydować ich "faktyczne wykorzystywanie" nie znajduje oparcia ani w krajowym, ani unijnym prawie podatkowym.

Sformułowanie z art. 90 ust. 5 ustawy o VAT "używanych na potrzeby działalności podatnika" dotyczące ŚT należy rozumieć jako nie będących przedmiotem jego zwykłej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2. A w niniejszej sprawie sprzedaż dóbr inwestycyjnych (ŚT pod postacią nieruchomości i gruntów) stanowi jedną ze zwykłych działalności gospodarczych gminy.

Tym samym należy wskazać, iż obrót uzyskany z dostawy, czyli ze sprzedaży przez gminę nieruchomości komunalnych i oddawanie przez nią gruntów w użytkowanie wieczyste, będący przejawem jej zwykłej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 stawy o VAT, wlicza się do obrotu, o którym stanowi art. 90 ust. 3. Bez znaczenia jest to czy są one, czy też nie są zaliczane do środków trwałych, oraz to czy znajdowały się przed dostawą (sprzedażą) w posiadaniu gminy, czy też zostały oddane w posiadanie zależne na podstawie umów cywilnoprawnych jak najem lub dzierżawa.

Wyrok WSA w Poznaniu z 20 lutego 2013 r., I SA/Po 1046/12