Wnioskodawca będący spółką akcyjną wskazał we wniosku o wydanie interpretacji, że jest domem maklerskim prowadzącym działalność na podstawie przepisów ustawy z 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2018 r. poz. 2286, ze zm.) oraz ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 170 ze zm.). Należy do grupy kapitałowej, a głównym obszarem jego działalności jest pośrednictwo w obrocie towarami giełdowymi, zarówno na rzecz podmiotów z ww. grupy, jak i klientów spoza tejże grupy. Klientami Wnioskodawcy są zatem również podmioty powiązane z nim w rozumieniu przepisów ustawy o CIT. Wnioskodawca jest też uczestnikiem giełd towarowych i w oparciu o dostęp do nich świadczy usługi brokerskie. Pośrednicząc we wspominanym obrocie działa w imieniu własnym, ale na rachunek klienta.
Sprawdź w LEX: Pismo z dnia 29 września 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej - 0114-KDIP2-2.4010.60.2022.1.AP >
Prawo własności – kluczowy element
Schemat działań Wnioskodawcy w odniesieniu do wskazanych transakcji brokerskich podejmowanych w imieniu własnym, ale na rachunek klienta dającego zlecenie, polega na tym, że w przypadku otrzymania zlecenia sprzedaży, pośredniczy on w zbyciu danego towaru giełdowego zawierając umowę sprzedaży z podmiotem zainteresowanym (w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie). Wnioskodawca nie staje się więc właścicielem danego towaru - własność przedmiotu zakupu przechodzi z dającego zlecenie bezpośrednio na nabywcę. W przypadku zaś zlecenia kupna, Wnioskodawca pośredniczy w nabyciu danego towaru giełdowego, zawierając umowę kupna z podmiotem zainteresowanym zbyciem w imieniu własnym, lecz na rachunek dającego zlecenie. Analogicznie jak w przypadku sprzedaży, Wnioskodawca nie staje się więc właścicielem danego towaru - własność przedmiotu zakupu przechodzi ze sprzedawcy bezpośrednio na dającego zlecenie.
Zgodnie z postanowieniami umowy z klientem, Wnioskodawca obciąża klienta należnościami wynikającymi z obrotu towarami giełdowymi Wnioskodawcy. Ze względu to, że każdorazowo środki na realizację transakcji są zapewniane albo trafiają bezpośrednio na rachunek klienta Wnioskodawcy, nie ponosi więc on ekonomicznego ciężaru zakupu towaru oraz nie osiąga korzyści z jego sprzedaży. Co równie istotne, opisany mechanizm wygląda tak samo niezależnie od tego czy transakcja jest realizowana na zlecenie klienta powiązanego z Wnioskodawcą (domem maklerskim), czy też podmiotu niepowiązanego. W zakresie zaś nieuregulowanym w umowach zawieranych przez Wnioskodawcę, do zlecenia nabycia lub zbycia towarów giełdowych stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu cywilnego (dalej: KC) dotyczące umowy komisu.
Zobacz również: Uproszczenia dla mikro i małych przedsiębiorców tylko po spełnieniu warunków >>
Usługi brokerskie - dokumentowanie transakcji
W związku z tak przedstawionym staniem faktycznym, Wnioskodawca spytał dyrektora KIS w pierwszej kolejności o to, czy przeniesienie kosztów towarów giełdowych pomiędzy nim a podmiotem z nim powiązanym w ramach realizacji usługi brokerskiej powinno być kwalifikowane jako transakcja kontrolowana w rozumieniu przepisów Rozdziału 1a ustawy o CIT. W drugiej kolejności zapytano zaś o to, czy jako wartość transakcji kontrolowanej w odniesieniu do usługi brokerskiej powinna być traktowana wyłącznie wartość wynagrodzenia należnego Wnioskodawcy w postaci należnych od klienta opłat lub prowizji za wykonane usługi brokerskie.
![CIT. Komentarz. Podatki i rachunkowość. Tom I i Tom II [PRZEDSPRZEDAŻ]](https://static.profinfo.pl/image/core_files/2018/7/9/27a64bcbbfc87e53675ee6e93c8a1ca4/admin/shop/PRZEDSPRZEDAZ_C_800.gif)
Cena promocyjna: 305.1 zł
|Cena regularna: 339 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Argumentacja domu maklerskiego
W odniesieniu do usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz klientów powiązanych istotnym zagadnieniem jest ustalenie, jak definiowana powinna być wartość usługi brokerskiej.
Wnioskodawca powołał się więc w swojej argumentacji zarówno do:
- definicji legalnej transakcji kontrolowanej, tj. do art. 11a ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT,
- Interpretacji ogólnej Ministra Finansów z dnia z dnia 29 grudnia 2021 r. w sprawie definicji transakcji kontrolowanej (DCT1.8203.4.2020),
- resortowego dokumentu „Informacja o cenach transferowych Pytania i odpowiedzi, Wydanie II rozszerzone” z października 2021 r. (pytanie 74),
- a nawet do „wiekowej” interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 13 marca 2013 r. (ILPB1/415-12/13-2/AP) – popierającej jego wywód.
Wnioskodawca uznał jednak, że niezbędne jest powołanie się także na językowe rozumienie pojęcia wartość "właściwa" bazującym na Słowniku Języka Polskiego PWN. Zgodnie z nim, należy przez nią rozumieć wartość m.in:
- charakterystyczną dla kogoś lub czegoś,
- zgodną z prawdą,
- mającą typowe cechy danego gatunku, grupy przedmiotów czy zjawisk.
Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy przez pojęcie właściwej wartości w odniesieniu do transakcji kontrolowanych należy zatem rozumieć taką wartość, na której ustalenie w danym przypadku mają wpływ podmioty powiązane i poprzez wpływ na którą, mogłyby dokonać pomiędzy sobą transferów ekonomicznych. Przy opisanym modelu współpracy, opartym o konstrukcję prawną umowy komisu, w ramach której broker jest zobligowany do pełnego transferu korzyści uzyskanych w ramach realizacji zlecenia na rzecz zlecającego usługę, za wartość właściwą nie może być uznana równowartość zbywanych lub nabywanych na zlecenie klienta towarów giełdowych. Wnioskodawca zaprezentował więc podejście, że za wartość właściwą dla usługi brokerskiej należy uznać ustalone między stronami wynagrodzenie brokera określone zgodnie z art. 11l ust. 2 pkt 1 ustawy o CIT, czyli na podstawie wystawionych faktur dotyczących danego roku podatkowego za wykonane świadczenia i nie powinna być do niej wliczana wartość obrotu towarami giełdowymi.
Pragmatyczne podejście wygrało
W wydanej interpretacji z września 2022 r. organ uznał stanowisko podatnika za poprawne. Należy przyjąć, że decydując się na odstąpienie od uzasadnienia wydanej przez siebie interpretacji, organ zaaprobował podejście Wnioskodawcy, nie kwestionując żadnego z przedstawionych przez niego argumentów. Z racji specyfiki usługi brokerskiej oraz braku unormowania jej aspektów expressis verbis w przepisach o cenach transferowych, stanowisko organu wydaje się w pełni zasadne i znajduje oparcie w istotnych dokumentach i publikacjach branżowych, jak chociażby: „Pytaniach i odpowiedziach do Informacji o cenach transferowych”, a nawet prawie dziesięcioletniej interpretacji indywidualnej wydanej jeszcze przez Dyrektora poznańskiej Izby Skarbowej. Za aktualny należy jednak uznać postulat, aby w nowej edycji „Pytań i odpowiedzi” przygotowanych do nowego formularza TPR(4) pojawiły się klarowne wyjaśnienia dotyczące raportowania właśnie usług brokerskich w szerokim ujęciu, a nie tylko jako pośrednictwa w zawieraniu umów wyłącznie ubezpieczeniowych (pytanie 108) czy à la transakcji komisu (pytanie 74).
Radosław Chudy, prawnik w GWW Ladziński, Cmoch i Wspólnicy Sp. k.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
