Zmiany związane są wyrokiem TK z 17 maja 2012 r. dotyczący niezgodności z konstytucją kilku ustaw, m.in.: o Policji, Straży Granicznej, Żandarmerii Wojskowej, ABW, Służbie Celnej. Za niekonstytucyjne uznano wówczas uregulowanie stosowania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej w rozporządzeniach. Nowa ustawa kompleksowo reguluje i ujednolica zasady oraz sposób ich użycia lub wykorzystania. Określa też przypadki, kiedy mogą one być zastosowane oraz tryb postępowania przed i po ich użyciu. Przyjęto generalną zasadę, że użycie konkretnego środka przymusu lub broni palnej musi być adekwatne do stopnia zagrożenia, a zastosowany środek powinien być jak najmniej dolegliwy. W ustawie ujęto wszystkie formacje, których funkcjonariusze, żołnierze, strażnicy, inspektorzy i pracownicy są uprawnieni do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego i broni palnej. Określając uprawnienia dla wszystkich formacji w jednej ustawie, wzięto pod uwagę ich obecne uprawnienia oraz zakres wykonywanych dotychczas zadań. Poszczególnym formacjom przyporządkowano zamknięte katalogi środków przymusu bezpośredniego, które mogą stosować.
Jednocześnie ustawa dokonała zmian w ustawach regulujących działalność poszczególnych służb, w tym Służby Celnej jak również inspektorów i pracowników kontroli skarbowej. W wyniku wprowadzonych zmian funkcjonariusze celni są uprawnieni do stosowania dodatkowego środka przymusu, jakim jest prawo do używania lub wykorzystywania pojazdów służbowych.
W związku ze zmianami w ustawie o Służbie Celnej moc straciły rozporządzenia:
- Rady Ministrów z 9 marca 2010 r. w sprawie użycia środków przymusu bezpośredniego przez funkcjonariuszy celnych (Dz. U. Nr 45, poz. 258);
- Rady Ministrów z 22 grudnia 2009 r. w sprawie użycia broni palnej przez funkcjonariuszy celnych (Dz. U. Nr 6, poz. 10).
Z kolei w ustawie o kontroli skarbowej rozszerzono uprawnienia pracowników i inspektorów kontroli skarbowej o prawo do przeprowadzania doprowadzeń osób zatrzymanych, ujętych lub przymusowo doprowadzanych do właściwych organów lub instytucji oraz do przeprowadzania konwojów. Inspektorzy i pracownicy wykonujący zadania w zakresie przeprowadzania doprowadzenia lub konwoju, jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa tego doprowadzenia lub konwoju, mają prawo wydawania poleceń określonego zachowania się. Rozszerzony został także katalog środków przymusu bezpośredniego. Inspektorzy i pracownicy mają dodatkowo prawo do używania lub wykorzystywania pojazdów służbowych, środków przeznaczonych do pokonywania zamknięć budowlanych i innych przeszkód (z wyłączeniem materiałów wybuchowych).
W związku ze zmianami w ustawie o kontroli skarbowej straciły moc rozporządzenia:
- Rady Ministrów z 10 grudnia 2010 r. w sprawie środków przymusu bezpośredniego stosowanych przez inspektorów i pracowników kontroli skarbowej (Dz. U. z 2010 r. Nr 244, poz. 1624),
- Rady Ministrów z 25 czerwca 2002 r. w sprawie szczegółowych warunków i sposobu postępowania przy użyciu broni palnej przez inspektorów i pracowników kontroli skarbowej (Dz. U. Nr 96, poz. 846).
Zmiany weszły w życie 5 czerwca 2013 r.