Problematykę związaną ze skutkami jakie wywołuje na gruncie VAT sprzedaż samochodu przybliża Paweł Ziółkowski w komentarzu praktycznym opublikowanym w Vademecum Głównego Księgowego.
Dokonując zakupu samochodu, podatnik robi to zazwyczaj w dwóch celach. Po pierwsze samochód może być towarem handlowym, a kupno pojazdu dokonywane jest w celu jego dalszej odsprzedaży. W takim przypadku zakup i sprzedaż samochodu należy rozliczyć analogicznie jak w przypadku innych towarów – podatek wykazany na fakturze zakupu jest do odliczenia, a dokonując sprzedaży należy wystawić fakturę VAT i zapłacić podatek.
Drugą możliwością jest dokonanie zakupu pojazdu na własne potrzeby. W takim przypadku zazwyczaj samochód będzie środkiem trwałym podlegającym amortyzacji (z wyjątkiem sytuacji, gdy samochód zostałby kupiony na okres krótszy niż 1 rok lub jego wartość początkowa byłaby mniejsza niż 3500 zł). Analogicznie będzie w przypadku pojazdów zakupionych w celu oddania ich w najem, dzierżawę lub leasing – także w tym przypadku będziemy mieli do czynienia ze środkiem trwałym.
Od strony VAT podział na towary handlowe i środki trwałe często nie wywiera większych skutków podatkowych – rozliczenie następuje analogicznie. Jeżeli jednak auto miałoby wartość początkową powyżej 15.000 zł, co w przypadku samochodów nie jest szczególnie dużym limitem, zastosowanie będzie miał art. 90-91 u.p.t.u. (a w szczególności art. 91 ust. 2). Przepisy te wprowadzają bowiem obowiązek dokonywania korekt rocznych związanych z proporcjonalnym odliczeniem VAT, dotyczącym towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. W przypadku zakupów powiązanych z obydwoma rodzajami sprzedaży, podatnik może dokonywać odliczeń proporcjonalnych. Proporcję tę ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo, przy czym bierze się pod uwagę poprzedni rok.
Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego z uwzględnieniem proporcji obliczonej dla zakończonego roku podatkowego. W większości przypadków wystarczy jednorazowa korekta na początku następnego roku. Jeśli natomiast chodzi o towary i usługi, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także grunty i prawa wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta wynosi zatem odpowiednio 1/5 lub 1/10 kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty dokonuje się jednorazowo, po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.
Zobacz też: Nabycie i wykorzystanie samochodu a ewidencja księgowa VAT >>
Fragment komentarza Pawła Ziółkowskiego "Sprzedaż samochodu - skutki na gruncie VAT" opublikowanego w Vademecum Głównego Księgowego