Zmiany związane są z dostosowaniem obecnie obowiązujących przepisów do dyrektywy 2014/56/UE z 16 kwietnia 2014 r. zmieniającej dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych oraz rozporządzenia 537/2014 z 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego. Państwa członkowskie zobowiązane zostały do implementacji postanowień dyrektywy i rozporządzenia do 17 czerwca 2016 r.
Z uwagi na bardzo dużą liczbę zmian, którą należałoby wprowadzić do obecnej ustawy o biegłych rewidentach, implementacja ww. przepisów unijnych zostanie przeprowadzona w formie nowej ustawy o biegłych rewidentach oraz zmian do innych ustaw.
Projektowana ustawa ma wzmocnić niezależności i obiektywizmu biegłych rewidentów i firm audytorskich, poprzez znaczne ograniczanie i eliminowanie konfliktu interesów występujących pomiędzy biegłymi rewidentami, firmami audytorskimi i jednostkami badanymi (w tym obowiązkowa rotacja firmy audytorskiej dla badań ustawowych jednostek zainteresowania publicznego (JZP), ograniczenia w świadczeniu usług innych niż badanie na rzecz klienta badanego, limity wynagrodzenia za usługi dozwolone inne niż badanie oraz limity całkowitego wynagrodzenia uzyskiwanego od jednego klienta).
Efektem legislacyjnego procesu implementacyjnego ma być także poprawa jakości badań ustawowych poprzez lepszą jakość raportowania z badania na rzecz różnych adresatów/podmiotów (jednostek badanych, komitetu audytu, rady nadzorczej, organu nadzoru finansowego i audytowego), regularny dialog pomiędzy firmami audytorskimi a organami nadzorującymi instytucje kredytowe i zakłady ubezpieczeń, dodatkową kontrolę jakości wykonania zlecenia badania JZP przed wydaniem ostatecznej opinii z badania JZP, uszczegółowienie zasad wewnętrznej organizacji firmy audytorskiej, wzmocnienie roli i zadań komitetów audytu w procesie wyboru firmy audytorskie.
Celem przygotowanej ustawy o biegłych rewidentach jest też - wzmocnienie nadzoru publicznego poprzez wzmocnienie jego niezależności od środowiska biegłych rewidentów (brak praktyków w organie nadzoru, bezpośrednia realizacja kontroli, dochodzeń i nakładanie kar w przypadku badań ustawowych JZP przez organ nadzoru publicznego), zwiększenie jego uprawnień nadzorczych i dochodzeniowych jak również w zakresie nakładania kar i sankcji (zwiększenie katalogu osób karanych za naruszenie przepisów dyrektywy i rozporządzenia, zaostrzenie kar), wzmocnienie instrumentów nadzorczych oraz zwiększenie ich elastyczności (dostosowanie częstotliwości kontroli firm audytorskich do wyników analizy ryzyka wystąpienia nieprawidłowości w procesie badania, monitorowanie rynku).
W projektowanej nowej ustawie o biegłych rewidentach zachowane zostały pewne regulacje już obowiązujące, które nie wymagają zmian, ponieważ rozwiązania unijne stanowiące podstawę ich wdrożenia do polskiego porządku prawnego nie uległy zmianom lub nie ma uzasadnienia do zmiany przyjętych w obecnej ustawie o biegłych rewidentach rozwiązań krajowych. Dotyczy to np. zasad organizacji samorządu zawodowego biegłych rewidentów czy też procedury uzyskiwania uprawnień biegłego rewidenta oraz przeprowadzania badań sprawozdań finansowych przez firmy audytorskie.
