Podatnik nie otrzyma odsetek od zwróconego PCC

Zwrot PCC spowodowany nieważnością zmiany umowy spółki nie podlega oprocentowaniu. Tak wskazał NSA w wyroku z 2 kwietnia 2015 r.

W przedmiotowej sprawie fiskus odmówił spółce zwrotu odsetek od PCC. Spółka wystąpiła z wnioskiem o zwrot uiszczonego podatku pobranego uprzednio przez notariusza w związku z podjęciem uchwały o zmianie umowy spółki. Ponieważ zmiana umowy spółki dotknięta była wadą nieważności względnej, to fiskus orzekł o zwrocie uiszczonego PCC w kwocie blisko 215 tys. zł. Podatek został zwrócony po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o jego zwrot. Według fiskusa obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości naliczenia odsetek od dokonanego na rzecz spółki zwrotu podatku od PCC.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Sąd przypomniał, że zwrot podatku pobranego przez płatnika – sporządzającego akt notarialny notariusza w związku z podjęciem uchwały o zmianie umowy spółki nastąpił na podstawie art. 11 ust. 1 pkt 1 ustawy o PCC. Stosownie do tego przepisu podatek podlega zwrotowi, jeżeli uchylone zostały skutki oświadczenia woli, a więc w razie wystąpienia nieważności względnej czynności prawnej objętej opodatkowaniem. W takim przypadku podatek od tej czynności jest należny w dacie jej dokonania i w omawianym przypadku płatnik był zobligowany do jego pobrania.

Inaczej jest w przypadku nieważności bezwzględnej czynności, która nie dochodzi do skutku. W konsekwencji nie powstaje obowiązek podatkowy w PCC. Podatek zapłacony od czynności bezwzględnie nieważnej, jako nienależnie zapłacony, stanowi nadpłatę i podatnik może go odzyskać w trybie przepisów Ordynacji podatkowej o stwierdzeniu nadpłaty. A zwrot podatku jest odrębną od nadpłaty instytucją prawa podatkowego. Odsetki za zwłokę przysługują podatnikowi tylko wówczas, gdy przewiduje to przepis prawa. Przepisy ustawy o PCC nie zawierają takiego przepisu. Stosownie natomiast do treści art. 76b o.p do zwrotu podatku stosuje się odpowiednio przepisy art. 76, art. 76a, art. 77b i art. 80 o.p. Wyliczenie to jest kompletne i nie zawiera odesłania do przepisów regulujących kwestie oprocentowania nadpłaty. Nie ma więc podstaw aby twierdzić, że podatnik jest uprawniony do zwrotu podatku z oprocentowaniem na zasadach analogicznych do oprocentowania nadpłaty.

Wyrok NSA z 2 kwietnia 2015 r., sygn. akt II FSK 719/13

Omówienie pochodzi z programu Lex Administracja Skarbowa