Przedmiotem sporu w tej sprawie jest zaliczenie przez podatnika do kosztów uzyskania przychodów wydatków związanych z nabyciem paliwa, udokumentowanych fakturami wystawionymi przez swojego kontrahenta.

Fiskus ustalił jednak, że faktury VAT wystawione przez kontrahenta podatnika nie odzwierciedlały rzeczywistych transakcji. Wyrokiem sądu okręgowego kontrahent podatnika został uznany winnym między innymi tego, że wystawiał faktury na sprzedaż paliwa i udostępniał pieczątki firmy z transakcji sprzedaży paliwem. Nie rozliczył się z urzędem skarbowym. Posługiwał się nierzetelnymi deklaracjami VAT-7 uczestnicząc w obrocie paliwem niewiadomego pochodzenia bez wymaganej przepisami prawa koncesji. Przesłuchany przed organami podatkowymi oraz ścigania kontrahent zeznał, że nie dokonywał zakupu i sprzedaży paliwa, nie był obecny przy żadnej dostawie paliwa, nie wiedział skąd paliwo pochodziło (nie znał dostawców), nie odbierał należności za paliwo, podpisywał jedynie faktury sprzedaży, deklaracje podatkowe, jakieś dokumenty i czyste kartki papieru.

Sprawa trafiła do WSA w Łodzi. Zdaniem sądu bez wątpienia przedstawione przez podatnika faktury wystawione przez jego kontrahenta nie odzwierciedlały rzeczywistego zdarzenia. Skoro dowodem poniesienia wydatku była faktura, która okazała się nierzetelna, to zaliczenie danego wydatku do kosztów uzyskania przychodów wymagałoby przedstawienia dowodu na każdą z zakwestionowanych faktur. Podatnik dowodów takich nie przedstawił.

Zdaniem sądu sam fakt dysponowania paliwem bez należytego udokumentowania zdarzeń gospodarczych zaświadczających o jego zakupie a więc wykazania źródła nabycia i związanego z tym faktem rozliczenia (zapłaty za towar ) z rzeczywistym sprzedawcą muszą mieć swój jednoznaczny wyraz w sporządzonych na tą okoliczność dokumentach, a te cechować się winny rzetelnością rozumianą jako zgodność transakcji z jej rzeczywistym przebiegiem. W przedmiotowej sprawie fiskus wykazał, że dostawcą nie był kontrahent podatnika, który nie dysponował paliwem (nie był jego właścicielem) jak również to nie on był uprawniony do otrzymania zapłaty za towar. Strona natomiast nie wskazała na prawdziwego dostawcę, któremu winna uregulować cenę za towar, a tylko taki przebieg transakcji znajduje się pod ochroną art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, czyniąc wydatek kosztem podatkowym.

Według sądu nie wystarczy wykazanie, że podatnik mógł gdziekolwiek nabyć towar lub usługę i wykorzystać je w działalności gospodarczej, aby wydatek ten móc zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów. Dlatego też w ocenie sądu wobec braku jakichkolwiek rzetelnych dowodów dokumentujących przebieg transakcji nabycia paliwa, pomimo iż faktu jego posiadania nie kwestionowano, fiskus zasadnie zakwestionował poniesienie w tym celu wydatków ujętych w spornych fakturach.

Wyrok WSA w Łodzi z 14 stycznia 2014 r., sygn. akt I SA/Łd 1227/13

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego