W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwrócił się bank w sprawie ciążących na nim obowiązków płatnika w związku z wypłatą odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na mieszkaniowych rachunkach powierniczych.
Bank oferuje ww. rachunki przedsiębiorcom prowadzącym jednoosobowo działalność gospodarczą (jako osoby fizyczne) oraz spółkom osobowym. Tu mieszkaniowe rachunki powiernicze są otwierane i prowadzone przez bank na rzecz deweloperów, będących posiadaczami tego rachunku, dla każdego przedsięwzięcia deweloperskiego odrębnie. Rachunki te prowadzone są na mocy ustawy z 16 września 2011 r. o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego (Dz. U. Nr 232 poz. 1377) i służą ochronie środków przekazanych przez nabywców budowanych mieszkań lub domów.
Bank zapytał fiskusa czy po 1 stycznia 2015 r. odsetki od środków pieniężnych zgromadzonych na mieszkaniowym rachunku powierniczym stanowić będą przychody z działalności gospodarczej. Bank nie występowałby wówczas w charakterze płatnika podatku od odsetek.
Zobacz: PIT - najważniejsze zmiany w 2015 roku >>
Od nowego roku obowiązuje bowiem zasada zaliczania do przychodów z działalności gospodarczej odsetek od lokat tworzonych przy rachunku bankowym prowadzonym w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą osoby fizycznej. Chodzi o rachunki rozliczeniowe, prowadzone w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, tzn., że celem ustawodawcy było doprecyzowanie, że chodzi o rachunki rozliczeniowe posiadane przez podatnika w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą. Zdaniem banku wprawdzie na gruncie prawa bankowego rachunek powierniczy został odrębnie wymieniony, niż rachunek rozliczeniowy, niemniej jednak należy podkreślić, że rachunek powierniczy ze względu na potrzeby obrotu gospodarczego, jako wykorzystywany w działalności gospodarczej (przez firmy deweloperskie) jest w praktyce traktowany, jako odmiana rachunku rozliczeniowego.
Zdaniem banku trudno w praktyce o lepszy przykład rachunku bankowego służącego do rozliczeń dokonywanych w ramach działalności gospodarczej i tym samym rachunku związanego z prowadzeniem działalności gospodarczej (deweloper nie może przeprowadzić przedsięwzięcia deweloperskiego bez zawarcia z bankiem mieszkaniowego rachunku powierniczego). Z tego też powodu zdaniem banku odsetki należne deweloperowi, tj. posiadaczowi mieszkaniowego rachunku powierniczego, stanowić będą przychód związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, a tym samym nie wystąpi obowiązek poboru przez bank 19 proc. podatku.
Fiskus się nie zgodził. Uznał, że z przepisów prawa bankowego wynika, że rachunki rozliczeniowe i rachunki powiernicze stanowią odrębne rodzaje rachunków prowadzonych przez banki i nie można ich ze sobą utożsamiać. A z literalnego brzmienia art. 14 ust. 2 pkt 5 ustawy o PIT jednoznacznie wynika, że przychodem z działalności gospodarczej są odsetki od środków pieniężnych na rachunkach rozliczeniowych, o których mowa w przepisach prawa bankowego.
Zatem, skoro rachunki powiernicze są rachunkami odrębnymi od rachunków rozliczeniowych, to odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na tych rachunkach nie można utożsamiać z odsetkami od środków zgromadzonych na bankowych rachunkach rozliczeniowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą.
Konsekwencją powyższego jest brak możliwości zaliczenia przychodu z odsetek od środków pieniężnych zgromadzonych na Mieszkaniowych Rachunkach Powierniczych do przychodów z działalności gospodarczej. Przychód ten podlega opodatkowaniu według stawki 19 proc. zryczałtowanego podatku dochodowego. Oznacza to, że na banku, jako płatniku, będzie ciążył obowiązek pobrania i odprowadzenia tego podatku.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 8 stycznia 2015 r., sygn. akt IBPBI/1/415-1201/14/AB, LEX nr 250032
Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego