Osoby samotnie wychowujące dzieci mają możliwość odzyskać podatek z lat ubiegłych. Mogą one bowiem złożyć korektę zeznań podatkowych wstecz aż do roku 2018, jeśli jeszcze tego nie uczyniły. Potwierdza to skarbówka. Przyjrzyjmy się zatem jakie okoliczności muszą wystąpić, aby mogły one skorzystać z tej możliwości.
Złożenie zeznania po terminie skutkowało utratą preferencji
Przekonała się o tym podatniczka, która w latach 2019-2021 samodzielnie wychowywała małoletniego syna i spełniała warunki do rozliczenia się w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko. Nie uczyniła tego jednak na skutek przeoczenia. Za te lata złożyła zeznania indywidualnie, tj. nie korzystając z preferencyjnego rozliczenia dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Zorientowała się dopiero składając zeznanie podatkowe za 2022 r. Wobec tego chciałaby złożyć korekty zeznań podatkowych za lata 2019-2021. Jednak miała wątpliwości, czy ma taką możliwość, ponieważ przepisy warunkowały skorzystanie z preferencyjnego opodatkowania z dzieckiem złożeniem zeznania w terminie.
Zobacz procedurę w LEX: Opodatkowanie osoby samotnie wychowującej dzieci >
W interpretacji z 5 kwietnia br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyznał jednak podatniczce rację, stwierdzając, że ma ona prawo do skorygowania zeznań i wspólnego opodatkowania z dzieckiem (nr 0115-KDIT2.4011.116.2023.1.HD). Potwierdził, że prawo do korekty deklaracji (zeznania) istnieje tak długo, jak długo istnieje zobowiązanie podatkowe, czyli pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Dyrektor KIS przypomniał, że do końca 2018 r. obowiązywał art. 6 ust. 10 ustawy o PIT, który stanowił, iż ten sposób opodatkowania nie ma zastosowania do podatników, którzy zeznanie złożą po terminie. Przepis ten został uchylony na mocy wejścia w życie 1 stycznia 2019 r. ustawy nowelizującej. Zmiana ma zastosowanie do rozliczenia dochodów od 1 stycznia 2018 r. Zatem podatniczka ma prawo do korekty do czasu przedawnienia poszczególnych zobowiązań.
Zobacz również: Rozliczając roczny PIT, trzeba pamiętać o przysługujących ulgach >>
Podatniczka może skorygować także 2018 rok
- Stanowisko przedstawione w interpretacji pozostaje spójne z przepisami przejściowymi ustawy uchylającej wymóg złożenia zeznania podatkowego w terminie, aby móc skorzystać z uprawnienia do preferencyjnego rozliczenia rodzica samotnie wychowującego dziecko. Zmieniona treść art. 6 ustawy o PIT znajduje bowiem zastosowanie już do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2018 r., a zatem podatniczka mogłaby złożyć korektę również za rok 2018 – ocenia Karolina Kubista, adwokat w Kancelarii JKP. Legal.
Jej zdaniem, stanowisko organu jest korzystne dla podatników i spójne z intencją ustawodawcy, którego zamiarem było złagodzenie tego warunku i nieuzależnianie sposobu opodatkowania od terminu złożenia wniosku.
- Jak bowiem wynika z uzasadnienia projektu, ustawodawca dostrzegł, że w życiu zdarzają się sytuacje losowe, które uniemożliwiają podatnikowi terminowe złożenie wniosku, np. choroba czy wyjazd zagraniczny. Słusznie zatem wskazano, że skoro podatnik spełnia warunki do łącznego opodatkowania dochodów to bez znaczenia powinien być fakt czy wniosek o preferencyjne opodatkowanie zostanie zawarty w zeznaniu złożonym w terminie określonym ustawą czy np. w korekcie tego zeznania – podkreśla Karolina Kubista.
Ekspertka wskazuje, że zarówno wprowadzoną zmianę, jak i wydaną interpretację należy ocenić pozytywnie.
Zobacz linię orzeczniczą: Obliczanie dochodu dziecka w związku z preferencyjnym rozliczaniem PIT osoby samotnie wychowującej dziecko >
Korekta deklaracji może dotyczyć każdej pozycji
Pozytywnie interpretację ocenia także kolejna ekspertka.
- Dyrektor KIS potwierdził, że podatnik, który przez przeoczenie rozliczył się indywidualnie ma prawo do złożenia korekty deklaracji i sposobu rozliczenia a w konsekwencji rozliczenia się wspólnie z dzieckiem. Stanowisko organu wynika wprost z przepisów ordynacji podatkowej. Korekta deklaracji może zasadniczo dotyczyć każdej pozycji a przepis art. 6 ust. 10 ustawy o PIT wykluczający wspólne rozliczenie w przypadku niezawarcia wniosku o takie rozliczenie w terminowo złożonej deklaracji został uchylony ze skutkiem w stosunku do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2018 r. – podkreśla Agnieszka Fijałkowska-Wocial, doradca podatkowy w Kancelarii LTCA
Czytaj w LEX: Polski Ład: Zmiany w zasadach wspólnego rozliczania małżonków oraz osób samotnie wychowujących dzieci >
Cena promocyjna: 119.2 zł
|Cena regularna: 149 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 134.1 zł
Prawidłowość korekty może podlegać weryfikacji
Ekspertka wskazuje, że w tym obszarze organ nie mógł wydać innej interpretacji. - Ponadto należy wskazać, że wprowadzenie możliwości korekty sposobu rozliczeń należy ocenić co do zasady pozytywnie. W poprzednio obowiązującym stanie prawnym preferencyjnego rozliczenia były pozbawiane osoby, które z różnych, często niezależnych od siebie przyczyn spóźniły się choćby o dzień ze złożeniem deklaracji lub omyłkowo zaznaczyły na niej niewłaściwe pole. W związku ze zmianą przepisów, w przypadku rozliczeń dotyczących roku 2018 i lat kolejnych, nie może budzić wątpliwości, że również korekta w przedmiotowym zakresie jest w pełni dopuszczalna – ocenia Agnieszka Fijałkowska-Wocial.
Ekspertka podkreśla, że trzeba jednak pamiętać, iż prawidłowość korekty może podlegać weryfikacji organów, tym samym podatnik będzie zobowiązany do udowadniania, że przysługuje mu prawo wspólnego opodatkowania z dzieckiem.
Czytaj w LEX: Ulga na dzieci na przykładach >
Ważna jest definicja osoby samotnie wychowującej dziecko
- Szczególnie w sytuacji konfliktu między rodzicami może to niestety narazić podatnika na czynności weryfikacyjne organu, mające na celu potwierdzenie okoliczności samotnego wychowywania dziecka przez jedno z rodziców. Powoli można uznać ponadto, że kształtuje się stanowisko fiskusa w zakresie wykładni pojęcia osoby samotnie wychowującej dziecko. Z interpretacji dyrektora KIS wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny – zauważa Agnieszka Fijałkowska-Wocial.
Zobacz linię orzeczniczą: Naprzemienna opieka rodziców nad dzieckiem a preferencyjne rozliczanie PIT osoby samotnie wychowującej dziecko >
Wskazuje ona, że jednakże w innych wydawanych interpretacjach organ uznaje, że nie jest przy tym konieczne, aby drugi z rodziców był całkowicie wyeliminowany z opieki i wychowania dziecka. W sytuacji, gdy dziecko zamieszkując wraz z jednym rodzicem, pozostaje pod jego stałą, codzienną opieką, a drugi rodzic jest zobowiązany do płacenia alimentów oraz zajmowania się dzieckiem doraźnie (w określonych, ustalonych przez sąd przedziałach czasowych, np. niektóre święta, tydzień ferii, miesiąc wakacji, co drugi weekend każdego miesiąca oraz ściśle określone dni powszednie), status samotnego rodzica ma ten, przy którym dziecko zamieszkuje i który wykonuje wszystkie obowiązki, dzięki którym dziecko będzie wychowywane w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój. Fakt utrzymywania kontaktów pomiędzy dzieckiem i drugim rodzicem, nie pozbawia pierwszego rodzica (przy którym dziecko mieszka) prawa do opodatkowania swoich dochodów na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (interpretacja indywidualna z 29 marca 2023 r., nr 0112-KDSL1-2.4011.74.2023.2.MO, podobnie interpretacja indywidualna z 6 kwietnia 2023 r., nr 0115-KDIT2.4011.60.2023.2.MM).
- Tym samym należy z ulgą przyjąć najnowsze stanowisko organu potwierdzające, że jakiekolwiek choćby minimalne zaangażowanie drugiego z rodziców w wychowanie dziecka nie pozbawia automatycznie drugiego z rodziców preferencji podatkowej. Tym samym opłacanie alimentów czy sporadyczne kontakty drugiego rodzica z dzieckiem nie pozbawią prawa do rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko – podkreśla Agnieszka Fijałkowska-Wocial.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
