Przedsiębiorcy prowadzący działalność usługową w zakresie handlu (PKWiU 46.41.1 - sprzedaż hurtowa wyrobów tekstylnych, PKWIU 46.42.1 - sprzedaż hurtowa odzieży i obuwia) niekiedy dzierżawią pojemniki na odzież używaną. Pojemniki te są cyklicznie opróżniane z wrzuconej do pojemników odzieży. Odzież po segregacji i zapakowaniu w foliowe worki jest sprzedawana do punktu skupu surowców wtórnych (odbiorcy hurtowego).
Mieszkańcy zostawiają odzież w pojemnikach dobrowolnie, Przedsiębiorca nie pobiera żadnej opłaty. Pojemniki ustawione są w miejscach dogodnych i łatwo dostępnych dla mieszkańców. Aby znaleźć się w posiadaniu używanej odzieży przedsiębiorca ponosi szereg kosztów np. dzierżawy pojemników, ich utrzymania oraz opróżnienia, a dodatkowo koszt transportu z miejsca odbioru do miejsca skupu. Powstaje pytanie, czy z tytułu nieodpłatnej zbiórki odzieży używanej powstanie nieodpłatny przychód podlegający opodatkowaniu stawką 3 proc., na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. b w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o zryczałtowanym PIT, a jeżeli tak, to czy można przyjąć, że podstawą opodatkowania jest wartość rynkowa jaką odzież przedstawia dla osób pozostawiających ją w pojemnikach tzn. zerowa wartość rynkowa?
Kiedy powstaje nieodpłatny przychód
Przychodem z działalności gospodarczej jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Należy tutaj wskazać, że pojęcie przychodu wiąże się z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Ustawodawca odróżnia przy tym przysporzenia, które mają charakter:
- pieniężny – pieniądze i wartości pieniężne;
- niepieniężny – świadczenia w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa), nieodpłatne świadczenia inne niż świadczenia w naturze (otrzymane usługi lub świadczenia polegające na udostępnianiu rzeczy lub praw).
Powstanie przychodu ze świadczeń nieodpłatnych należy zatem rozważyć zawsze wtedy, gdy podatnik otrzymuje bez obowiązku świadczenia wzajemnego rzeczy lub prawa bądź inne świadczenia lub też możliwość korzystania z rzeczy lub praw. Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych, stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do nawiązania stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe. Cechą świadczenia nieodpłatnego jest to, aby otrzymujący takie świadczenie nie był zobowiązany do wykonania jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego. Oznacza to, że świadczenie uzyskane przez podatnika w sytuacji, gdy spełniający świadczenie uzyskuje albo ma uzyskać w przyszłości wzajemnie jakieś inne przysporzenie majątkowe, nie ma charakteru nieodpłatnego.
Stawka ryczałtu od handlu
Istota problemu sprowadza się do ustalenia, czy z tytułu nieodpłatnej zbiórki odzieży używanej powstanie nieodpłatny przychód podlegający opodatkowaniu stawką 3 proc. na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. b w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o zryczałtowanym PIT.
W interesującym nas zakresie należy wskazać, że ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 3 proc. przychodów:
- z działalności usługowej w zakresie handlu, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 2 i 3 ustawy o zryczałtowanym PIT (zob. art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. b) ustawy o zryczałtowanym PIT)
- których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2, 5-10 i 19-21 ustawy o PIT (zob. art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. e) ustawy o zryczałtowanym PIT).
Działalność usługowa w zakresie handlu oznacza sprzedaż, w stanie nieprzetworzonym, nabytych uprzednio produktów (wyrobów) i towarów, w tym również takich, które zostały przez sprzedawcę zapakowane lub rozważone do mniejszych opakowań albo rozlane do butelek, puszek lub mniejszych pojemników (zob. art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o zryczałtowanym PIT).
Towarami handlowymi są towary (wyroby) zakupione w celu dalszej odprzedaży, w stanie nieprzetworzonym (zob. art. 4 ust. 1 pkt 5 lit. a) ustawy o zryczałtowanym PIT).
Cena promocyjna: 143.1 zł
|Cena regularna: 159 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 119.25 zł
Kiedy przedsiębiorca rozlicza świadczenia w naturze
W analizowanym problemie istotnej znaczenia mają przepisy art. 180 i art. 18a Kodeksu cywilnego.
Właściciel może wyzbyć się własności rzeczy ruchomej przez to, że w tym zamiarze rzecz porzuci (art. 180 Kodeksu cywilnego). Własność ruchomej rzeczy niczyjej nabywa się przez jej objęcie w posiadanie samoistne (art. 181 Kodeksu cywilnego). Zatem w analizowanym przypadku, wartość otrzymanych nieodpłatnie towarów (odzieży używanej) jest przychodem z działalności gospodarczej, podlegającym opodatkowaniu. Opodatkowaniu również będzie podlegał należny przychód, wynikający ze sprzedaży tych towarów. Nie dojdzie jednak do podwójnego opodatkowania.
Otrzymane przez przedsiębiorcę nieodpłatnie towary (odzież używana) są świadczeniem w naturze. Wartość tych świadczeń stanowi, stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT, przychód z działalności gospodarczej. Za świadczenia w naturze uznaje się nieodpłatne przekazanie rzeczy lub praw. Wartość tego przychodu ustala się zgodnie z art. 11 ust. 2 pkt 4 ustawy o PIT, tj. w oparciu o ceny rynkowe, stosowane przy udostępnianiu rzeczy tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Jak rozliczyć sprzedaż
Zatem należy stwierdzić, że przychody uzyskiwane przez przedsiębiorcę ze sprzedaży nabytej nieodpłatnie odzieży używanej będą opodatkowane stawką 3- proc. określoną w art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. b ustawy o zryczałtowanym PIT.
Jednocześnie, z tytułu nieodpłatnej zbiórki odzieży używanej powstanie u przedsiębiorcy przychód podlegający opodatkowaniu stawką 3 proc. na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 7 lit. e ustawy o zryczałtowanym PIT w zw. z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.
Jako podstawę opodatkowania przychodu, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Tj. uzyskanego z nieodpłatnej zbiorki odzieży używanej, należy przyjąć, ich wartość ustalona wg ceny rynkowej stosowanej w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania. Nie można przyjąć, że ich wartość rynkowa wynosi 0 zł. Przeczy temu okoliczność, że odzieżą ta jest przedmiotem dalszej odsprzedaży przez przedsiębiorcę. Musi on zatem dokonać wyceny nieodpłatnie nabytej odzieży używanej według cen rynkowych.
Zaprezentowane stanowisko podzielają organy podatkowe (interpretacja indywidualna dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 czerwca 2024 r., 0114-KDIP3-1.4011.392.2024.1.LS).
Autor: Marcin Szymankiewicz, doradca podatkowy
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
