Odpowiedź:
Przedsiębiorca, który opłaca podatek dochodowy od osób fizycznych na zasadach ogólnych, opłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne może odliczyć od podatku, ale tylko do wysokości 7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej. Jeżeli nie jest możliwie odliczenie opłaconej przez przedsiębiorcę składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego, przedmiotowa składka może być odliczona w zeznaniu rocznym od podatku dochodowego od osób fizycznych ustalonego od innych dochodów (przychodów).

Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r., poz. 581 z późn. zm.) – dalej u.ś.o.z., składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega odliczeniu: 1) od podatku dochodowego od osób fizycznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., 2) od ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, karty podatkowej oraz zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów osób duchownych na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz. 930 z późn. zm.).
Z art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. a i ust. 2 u.p.d.o.f. wynika, że podatek dochodowy od osób fizycznych opłacany przez przedsiębiorcę na zasadach ogólnych w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę opłaconej w roku podatkowym składki na ubezpieczenie zdrowotne, z tym zastrzeżenie, że kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki. Odliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne od podatku dochodowego od osób fizycznych nie jest jedna możliwe, jeżeli podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie u.p.d.o.f. bądź dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Przepisy u.p.d.o.f. nie przewidują zatem możliwości odliczenia opłaconej przez przedsiębiorcę składki na ubezpieczenie zdrowotne od dochodu. Podkreślenia również wymaga, że opłacona przez przedsiębiorcę składka na ubezpieczenie zdrowotne nie może być przez niego zaliczona do kosztów uzyskania przychodów, co wynika z art. 23 ust. 1 pkt 58 u.p.d.o.f. Składki na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorcy, które nie zostały odliczone od podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej w trakcie roku podatkowego z uwagi na to, że przedmiotowy podatek był niższy niż składki, mogą być odliczone w zeznaniu rocznym od podatku dochodowego od osób fizycznych ustalonego od innych dochodów (przychodów).
Niezależnie od powyższego należy dodać, że do osób, które podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pozarolniczej działalności gospodarczej nie stosuje się art. 83 ust. 1 u.ś.o.z., zgodnie z którym  w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika składek jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej przez tego płatnika zgodnie z przepisami u.p.d.o.f., składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki.

Piotr Kostrzewa, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 18.09.2015 r.