1. Do kiedy i gdzie trzeba złożyć PIT-8S?
Zgodnie z przepisami art. 35 ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f., mają obowiązek w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym (do 28 lutego 2011 r. za 2010 r.):
• sporządzić informację PIT-8S i
• przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, czyli stypendysty.
Chodzi tu o stypendia korzystające ze zwolnienia na warunkach określonych w wymienionym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f. Zatem wolne od podatku są stypendia dla uczniów i studentów:
• których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego oraz
• przyznane przez organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536) (prowadzące działalność pożytku publicznego), na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych
– do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł.
Zwolnienie to stosuje się, jeśli stypendysta przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie PIT-2C, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 29–30b i art. 30e u.p.d.o.f. (m.in. dochody opodatkowane ryczałtem, z udziału w zyskach osób prawnych, ze sprzedaży nieruchomości). Stypendysta ma też obowiązek zawiadomić płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia przed wypłatą stypendium za miesiąc, w którym zaszła zmiana (art. 21 ust. 10 u.p.d.o.f.).
Co istotne, niezłożenie oświadczenia PIT-2C spowoduje, że zwolnienie od podatku nie będzie miało zastosowania. Jak czytamy w jednej z interpretacji podatkowych, „[jeśli] nie wszystkie osoby, którym przyznane zostały stypendia złożyły oświadczenia PIT-2C, [wówczas] osoby te nie spełniają warunków do zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b.
A zatem, skoro wnioskodawca wypłaca stypendia, które w całości nie korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f., to ma on obowiązek pobrać zgodnie z przepisami tej ustawy stosowne zaliczki na podatek dochodowy i sporządzić informację PIT-11" (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 września 2009 r., IBPBII/1/415-505/09/BD).
Z orzecznictwa
Zakres pojęcia „stypendium" w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje wszystkich przypadków świadczeń na rzecz osób pobierających naukę, bez względu na źródło ich pochodzenia. Z zakresu tego pojęcia należy wyłączyć te świadczenia, które otrzymywane są na podstawie umowy zawartej pomiędzy osobami fizycznymi (wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2003 r., I SA/Ka 1178/02).
Przykład
Szkoła przyznała w 2010 r. uczniowi stypendium finansowane ze środków krajowych, określone w uchwale rady gminy. Wysokość świadczenia ustalono na 160 zł miesięcznie, począwszy od lutego 2010 r. Z powodu przejściowych kłopotów finansowych stypendium zostało wypłacone dopiero w maju 2010 r. w łącznej wysokości 640 zł, tj. za miesiące luty–maj 2010 r. Natomiast za czerwiec wypłacono je w przyznanej kwocie, tj. 160 zł.
W tym przypadku miesięczna kwota przyznanego stypendium jest niższa od 380 zł, a zatem korzysta ze zwolnienia od podatku.
W części D informacji PIT-8S należy wykazać:
• poz. 40, 44, 48, 52 i 56: 160 zł,
• poz. 41, 45, 49, 53 i 57: 380 zł,
• poz. 42, 46, 50, 54 i 58: 0.
2. O czym warto pamiętać?
Oto kilka problemów rozpatrywanych przez organy podatkowe w sprawach dotyczących informacji PIT-8S.
Po pierwsze, nie każde świadczenie określone jako stypendium będzie korzystało z omawianego zwolnienia limitowanego do 380 zł miesięcznie. Niektóre świadczenia są bowiem w istocie świadczeniami pomocy materialnej. Tego rodzaju pomoc korzysta w całości ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 u.p.d.o.f., który stanowi, że wolne od podatku są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni, przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, prawa o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
Sławomir Liżewski
Zgodnie z przepisami art. 35 ust. 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., płatnicy stypendiów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f., mają obowiązek w terminie do końca lutego roku następującego po roku podatkowym (do 28 lutego 2011 r. za 2010 r.):
• sporządzić informację PIT-8S i
• przekazać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, czyli stypendysty.
Chodzi tu o stypendia korzystające ze zwolnienia na warunkach określonych w wymienionym wyżej art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f. Zatem wolne od podatku są stypendia dla uczniów i studentów:
• których wysokość i zasady udzielania zostały określone w uchwale organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego oraz
• przyznane przez organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536) (prowadzące działalność pożytku publicznego), na podstawie regulaminów zatwierdzonych przez organy statutowe udostępnianych do publicznej wiadomości za pomocą internetu, środków masowego przekazu lub wykładanych (wywieszanych) dla zainteresowanych w pomieszczeniach ogólnie dostępnych
– do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 380 zł.
Zwolnienie to stosuje się, jeśli stypendysta przed pierwszą wypłatą świadczenia złoży płatnikowi oświadczenie PIT-2C, że nie uzyskuje równocześnie innych dochodów podlegających opodatkowaniu, z wyjątkiem renty rodzinnej oraz dochodów określonych w art. 29–30b i art. 30e u.p.d.o.f. (m.in. dochody opodatkowane ryczałtem, z udziału w zyskach osób prawnych, ze sprzedaży nieruchomości). Stypendysta ma też obowiązek zawiadomić płatnika o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia przed wypłatą stypendium za miesiąc, w którym zaszła zmiana (art. 21 ust. 10 u.p.d.o.f.).
Co istotne, niezłożenie oświadczenia PIT-2C spowoduje, że zwolnienie od podatku nie będzie miało zastosowania. Jak czytamy w jednej z interpretacji podatkowych, „[jeśli] nie wszystkie osoby, którym przyznane zostały stypendia złożyły oświadczenia PIT-2C, [wówczas] osoby te nie spełniają warunków do zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40b.
A zatem, skoro wnioskodawca wypłaca stypendia, które w całości nie korzystają ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 40b u.p.d.o.f., to ma on obowiązek pobrać zgodnie z przepisami tej ustawy stosowne zaliczki na podatek dochodowy i sporządzić informację PIT-11" (interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 września 2009 r., IBPBII/1/415-505/09/BD).
Z orzecznictwa
Zakres pojęcia „stypendium" w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie obejmuje wszystkich przypadków świadczeń na rzecz osób pobierających naukę, bez względu na źródło ich pochodzenia. Z zakresu tego pojęcia należy wyłączyć te świadczenia, które otrzymywane są na podstawie umowy zawartej pomiędzy osobami fizycznymi (wyrok NSA z dnia 11 czerwca 2003 r., I SA/Ka 1178/02).
Przykład
Szkoła przyznała w 2010 r. uczniowi stypendium finansowane ze środków krajowych, określone w uchwale rady gminy. Wysokość świadczenia ustalono na 160 zł miesięcznie, począwszy od lutego 2010 r. Z powodu przejściowych kłopotów finansowych stypendium zostało wypłacone dopiero w maju 2010 r. w łącznej wysokości 640 zł, tj. za miesiące luty–maj 2010 r. Natomiast za czerwiec wypłacono je w przyznanej kwocie, tj. 160 zł.
W tym przypadku miesięczna kwota przyznanego stypendium jest niższa od 380 zł, a zatem korzysta ze zwolnienia od podatku.
W części D informacji PIT-8S należy wykazać:
• poz. 40, 44, 48, 52 i 56: 160 zł,
• poz. 41, 45, 49, 53 i 57: 380 zł,
• poz. 42, 46, 50, 54 i 58: 0.
2. O czym warto pamiętać?
Oto kilka problemów rozpatrywanych przez organy podatkowe w sprawach dotyczących informacji PIT-8S.
Po pierwsze, nie każde świadczenie określone jako stypendium będzie korzystało z omawianego zwolnienia limitowanego do 380 zł miesięcznie. Niektóre świadczenia są bowiem w istocie świadczeniami pomocy materialnej. Tego rodzaju pomoc korzysta w całości ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 40 u.p.d.o.f., który stanowi, że wolne od podatku są świadczenia pomocy materialnej dla uczniów, studentów, uczestników studiów doktoranckich i osób uczestniczących w innych formach kształcenia, pochodzące z budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz ze środków własnych szkół i uczelni, przyznane na podstawie przepisów o systemie oświaty, prawa o szkolnictwie wyższym, a także przepisów o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki.
Sławomir Liżewski