Stanowisko w tym zakresie przedstawiła w czwartek Hutnicza Izba Przemysłowo-Handlowa (HIPH) w Katowicach, skupiająca podmioty z tego sektora, zatrudniające w sumie ok. 22 tys. osób. Przedstawiciele Izby alarmują, że bez ukrócenia nieuczciwych praktyk, na których traci nie tylko budżet, ale i rodzimi producenci, nad branżą stalową wisi widmo masowej redukcji zatrudnienia.
„Przedstawiona przez Ministerstwo Finansów propozycja działań legislacyjnych, mających na celu ograniczenie wyłudzeń podatkowych w obrocie wyrobami stalowymi, stanowi zdecydowany i właściwy krok” - czytamy w stanowisku Izby.
„W opinii krajowego przemysłu stalowego, zaproponowane w projekcie (nowelizacji ustawy podatkowej – PAP) rozwiązania, a tym skrócony okres rozliczania podatku oraz mechanizm solidarnej odpowiedzialności, będą miały korzystny wpływ na rynek wyrobów stalowych w Polsce” - ocenił prezes HIPH Romuald Talarek.
Według przedstawicieli Izby, polski rynek wyrobów stalowych „stał się w ostatnich latach miejscem wyłudzeń podatku VAT w niebywałej skali”. Zjawisko to dotyczy głównie stali zbrojeniowej, jednak przedmiotem przestępstw są też – jak przypuszcza Izba - inne wyroby hutnicze, np. płaskie. Proceder polega m.in. na wyłudzaniu VAT-u dzięki fikcyjnemu obrotowi stalą wewnątrz UE oraz nieodprowadzaniu podatku przez znikające z rynku firmy-słupy. Przekłada się to na kilkusetmilionowe straty budżetu państwa.
Aby zlikwidować nadużycia resort finansów zaproponował wprowadzenie mechanizmu tzw. odwrotnego obciążenia VAT, czyli procedury, zgodnie z którą to kupujący, a nie sprzedający, zobowiązuje się do odprowadzenia podatku. Planowane jest także wprowadzenie w tym obszarze tzw. odpowiedzialności solidarnej obu stron transakcji.
„Jak pokazują dotychczasowe doświadczenia, mechanizm odwróconego VAT-u skutecznie zapobiega przestępstwom podatkowym poprzez ograniczanie szarej strefy w obrocie towarami masowymi. Dlatego branża stalowa bardzo pozytywnie ocenie deklarację resortu finansów o wystąpieniu do Komisji Europejskiej z wnioskiem derogacyjnym o przyznanie Polsce prawa do stosowania tego mechanizmu w handlu stalą zbrojeniową” - powiedział dr Talarek.
Prezes Izby wskazał jednak, że odwrócone obciążenie VAT dotyczyć będzie jednak jedynie stali zbrojeniowej, a jego wprowadzenie wymaga trwającej ponad pół roku procedury uzyskania zgody Unii Europejskiej; tymczasem działania ograniczające nadużycia potrzebne są już teraz. Takim działaniem ma być ministerialna propozycja nowelizacji ustawy o VAT.
„Zaproponowane (w nowelizacji – PAP) narzędzia obejmują brak możliwości stosowania deklaracji kwartalnych oraz mechanizm odpowiedzialności solidarnej dla podmiotów handlujących towarami wrażliwymi” - wskazał dr Talarek.
Dodał, że z obserwacji rynku wynika, iż wyłudzenia podatku VAT są w największej skali dokonywane przez podmioty, które działają kilka miesięcy i – nie rozliczając należnego podatku – kończą działalność. „W efekcie proponowanych zmian, czas +ukrytego+ działania oszustów ulegnie znacznemu ograniczeniu, co należy ocenić bardzo pozytywnie” - uważa szef Izby.
Jego zdaniem również model odpowiedzialności solidarnej nabywcy za odprowadzenie VAT-u jest narzędziem, które pozwoli dodatkowo zredukować obecną skalę patologii.
„Wprowadzenie mechanizmu solidarnej odpowiedzialności skłoni kupujących do zwiększonej dbałości o weryfikację źródła pochodzenia wyrobów wrażliwych w kontekście świadomego lub nieświadomego uczestniczenia w łańcuchu dystrybucji, w który wbudowane zostało wyłudzenie podatku” - wskazała Izba w swoim stanowisku.
Według środowiska hutniczego, zaproponowany przez resort finansów projekt nowelizacji ustawy o VAT jest „jednym z rozwiązań, które pozwolą branży na uczciwą konkurencję na rynku, a tym samym utrzymanie produkcji i zatrudnienia w hutach”.
W ostatnim czasie z powodu nadużyć pogorszyła się sytuacja krajowych producentów stali. Przykładem może być zawieszenie - wobec gwałtownego spadku zamówień - produkcji stali zbrojeniowej przez huty w Warszawie i Ostrowcu Świętokrzyskim, co skutkowało wysłaniem kilkuset osób na przymusowe urlopy.
mab/ drag/