Fiskus może zweryfikować cenę samochodu

Jeżeli podatnik nie wyjaśni w sposób przekonujący uzasadnionej przyczyny różnicy pomiędzy kwotą, jaką jest obowiązany zapłacić za samochód osobowy, a średnią wartością rynkową tego samochodu w kraju, to fiskus może wówczas sam określić podstawę opodatkowania i należny podatek akcyzowy. Tak wynika z wyroku NSA z 21 marca 2013 r.

Spór prawny w rozpoznawanej sprawie dotyczył tego czy cena, jaką podatnik jest obowiązany zapłacić za samochód osobowy może być weryfikowana przez fiskusa w sytuacji, gdy cena ta jest zdeterminowana korzystniejszymi, w porównaniu z rynkiem krajowym, uwarunkowaniami rynku, na którym samochód ten jest nabywany.

NSA, do którego trafiła sprawa przypomniał, że w ustawie o podatku akcyzowym przyjęty został dwuetapowy tryb weryfikacji podstawy opodatkowania z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego. Mianowicie, w sytuacji powzięcia przez fiskusa wątpliwości odnośnie do (prawidłowości) deklarowanej wysokości podstawy opodatkowania, podatnik - na wezwanie fiskusa - jest zobowiązany do wskazania przyczyn, z powodu, których - zdeterminowana ceną nabycia odzwierciedloną w fakturze - zadeklarowana przez niego wysokość podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego znacznie odbiega od średniej wartości rynkowej tego samochodu odnoszonej do notowanej na rynku krajowym.

Na tym, (pierwszym) etapie postępowania podatnik powinien przedstawić dowody uzasadniające i uwiarygodniające, jako prawidłową, zadeklarowaną przez niego wysokość podstawy opodatkowania, a fiskus operując na podstawie tak przedstawionych dowodów zobowiązany jest ocenić, czy dowody te rzeczywiście potwierdzają zaistnienie sytuacji uzasadniającej kwalifikowanie jej, jako "uzasadnionej przyczyny".

Gdy podatnik nie przedstawi przekonujących wyjaśnień odnośnie do uzasadnionej przyczyny istnienia różnicy pomiędzy kwotą jest obowiązany zapłacić za samochód osobowy, a średnią wartością rynkową, ani nie dokona zmiany pierwotnie deklarowanej wysokości podstawy opodatkowania, to wskazane powyżej wątpliwości, co do jej prawidłowości, będą uzasadniały (na drugim etapie postępowania weryfikacyjnego) wszczęcie z urzędu, przez organ podatkowy, postępowania podatkowego w sprawie określenia podstawy opodatkowania i należnego podatku akcyzowego w prawidłowej wysokości. W postępowaniu tym, to fiskus jest zobowiązany do wykazania, że kwota nabycia samochodu osobowego zadeklarowana przez podatnika, jako podstawa opodatkowania, bez uzasadnionej przyczyny, odbiega od średniej wartości tego samochodu ustalonej w oparciu o jego średnią cenę notowaną na rynku krajowym.

Wyrok NSA z 21 marca 2013 r., I GSK 1496/11