Ministerstwo Finansów opublikowało w ostatnich dniach dwie interpretacje ogólne w sprawie podatku u źródła. Pierwsza z 15 listopada (nr DD9.8202.1.2024) dotyczy niektórych warunków stosowania zwolnienia dywidendowego określonego w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, druga z 20 listopada (nr DD9.8202.2.2024) - niektórych warunków stosowania zwolnienia odsetek i należności licencyjnych, określonego w art. 21 ust. 3 ustawy o CIT.

 

Konsensus tylko w jednej z interpretacji

W Ministerstwie Finansów prowadzone są od maja br. szerokie konsultacje w sprawie podatku u źródła (WHT) z udziałem przedstawicieli przedsiębiorców, które mają potrwać przynajmniej do końca 2024 r. Prace prowadzone są przez trzy grupy robocze, każda odnośnie jednego z następujących zagadnieńi: beneficial owner (BO – rzeczywisty właściciel płatności), look-through approach (LTA - czyli ustalania przez organ podatkowy, kto jest rzeczywistym właścicielem należności, w sytuacji gdy podmiot uzyskujący taką należność nie jest jej rzeczywistym właścicielem) oraz subject to tax (STT - zasady podlegania opodatkowaniu). Prace grupy BO zostały zawieszone, aby jak najszybciej zakończyć bardziej zaawansowane prace dwóch pozostałych grup.

W ramach grupy STT udało nam się wypracować konsensus dotyczący warunków zwolnienia dywidend z podatku u źródła. Interpretacja ogólna wyeliminowała kluczowe rozbieżności w rozumieniu warunku „nie korzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania”. Jednak druga interpretacja ogólna, dotycząca odsetek i należności licencyjnych, nie uwzględnia w pełni stanowiska strony społecznej. W praktyce może to budzić zdezorientowanie podatników, ponieważ MF wydało różne interpretacje, mimo podobnie brzmiących przepisów – mówi dr Izabela Andrzejewska-Czernek, radca prawny, członek zarządu IFA Polska, reprezentująca podczas prac grupy stronę społeczną. 

- Pomimo braku konsensusu, strona społeczna do ostatniej chwili była bardzo zaangażowana w prace nad interpretacją. Treści proponowane przez MF ewoluowały w trakcie prac, co zawsze cieszy. Do końca roku mają być wydane objaśnienia dotyczące podatku u źródła, z licznymi przykładami praktycznymi, które powinny ułatwić stosowanie przepisów - dodaje dr Izabela Andrzejewska-Czernek.

Czytaj w LEX: Problemy praktyczne związane z poborem podatku u źródła > >

 

Nowość

Cena promocyjna: 169 zł

|

Cena regularna: 169 zł

|

Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 118.29 zł


Takie same przepisy, różne interpretacje

Obie interpretacje dotyczą warunków stosowania zwolnienia z podatku. Zgodnie z art. 21 ust. 3c ustawy o CIT przychody z odsetek i należności licencyjnych mogą być zwolnione z podatku pod warunkiem, że spółka uzyskująca te przychody "nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania". Z kolei art. 22 ust. 4 pkt 4 ustawy o CIT stanowi, że wypłata dywidend jest zwolniona z podatku, jeśli spółka otrzymująca dywidendę "nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania". 

Warunki zwolnienia z podatku dywidend oraz odsetek i należności licencyjnych brzmią tak samo, jednak MF interpretuje je w odmienny sposób. 

W pierwszej interpretacji MF potwierdza, że nie narusza warunku „niekorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania”, fakt iż odbiorca dywidendy z innego państwa członkowskiego UE lub EOG korzysta ze zwolnienia podatkowego o charakterze przedmiotowym w stosunku do otrzymywanej dywidendy na podstawie przepisów podatkowych będących implementacją do ustawodawstwa krajowego postanowień Dyrektywy PS.

Według wydanej interpretacji ogólnej fakt korzystania z przedmiotowego zwolnienia z opodatkowania przez odbiorcę dywidendy w państwie jego rezydencji na podstawie dyrektywy unijnej nie wyklucza możliwości zastosowania zwolnienia z podatku u źródła od tej dywidendy. Następnie Minister wskazał okoliczności, które nie stanowią naruszenia warunku niekorzystania ze zwolnienia, m.in. przekazywanie zysków w łańcuchu podmiotów, poza UE, a także brak opodatkowania z uwagi na indywidualną sytuację podatnika.

- Choć w interpretacji znalazło się zastrzeżenie, że powyższe okoliczności mogą być podstawą do zastosowania tzw. małej klauzuli antyabuzywnej, to generalnie spełnia ona oczekiwania strony społecznej. Kluczowe bowiem było wskazanie, że warunek niekorzystania ze zwolnienia należy co do zasady odnosić do statusu podmiotu, a nie do poszczególnej płatności czy indywidualnej sytuacji podatnika - mówi Agnieszka Wnuk, doradczyni podatkowa, partnerka w Quidea. 

Adam Wiśniewski, menedżer w CRIDO, zaznacza, że interpretacja ta ma bardzo istotne znaczenie, ponieważ organy podatkowe zajmowały odmienne, profiskalne stanowisko. Kwestia ta była także niejednolicie oceniana w orzecznictwie.

- Można mieć również nadzieję, że wydanie Interpretacji ogólnej oraz jej właściwe przełożenie na praktykę procesową przyczyni się do ujednolicenia, rozbieżnego dotychczas, orzecznictwa sądów administracyjnych w tym zakresie. To powinno pozwolić natomiast również na zagwarantowanie większej pewności prawa w zakresie spełnienia przez odbiorców płatności warunków do korzystania z zwolnienia - mówi Adam Wiśniewski.

Czytaj także w LEX: Znaczenie przesłanki rzeczywistego właściciela (beneficial owner) dla zastosowania zwolnienia dywidend z podatku u źródła > >

 

Druga interpretacja budzi kontrowersje

Jak wyjaśnia Agnieszka Wnuk, po wydaniu pierwszej interpretacji zaskakujące jest stanowisko zaprezentowane w drugiej interpretacji (DD9.8202.2.2024) dotyczącej zwolnienia z opodatkowania podatkiem u źródła odsetek i należności licencyjnych. Mimo identycznego brzmienia przepisów, tym raz Minister dokonał odmiennej wykładni powołując się (niewłaściwie) na wyroki TSUE w tzw. sprawach duńskich. Minister wskazał, że rozważany warunek należy rozumieć w ten sposób, że odbiorca odsetek lub należności licencyjnych nie korzysta w państwie swojej rezydencji podatkowej ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym ani od całości uzyskiwanych dochodów, ani ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym określonych kategorii dochodów (czyli ze zwolnienia przedmiotowego), jak również ze szczególnych zasad opodatkowania odsetek lub należności licencyjnych.

Odmienna wykładnia identycznie sformułowanych przepisów, znajdujących się w tej samej ustawie, w ramach tego samego rozdziału musi oczywiście budzić sprzeciw. Minister powołuje się na dyrektywę unijną ustanawiającą zwolnienie, ale jednocześnie pomija sposób w jaki została ona transponowana do polskiej ustawy. Warto wskazać, że powyższe podejście było przedmiotem licznych dyskusji w ramach konsultacji społecznych, podczas których przedstawiciele biznesu i eksperci przedstawiali zastrzeżenia. Nie zostały one jednak uwzględnione w zasadniczej części - mówi Agnieszka Wnuk.

Jak wyjaśnia Piotr Paśko, doradca podatkowy, partner w MDDP, oznacza to, że jeżeli zagraniczny podatnik zwalnia w państwie swojej siedziby odsetki, to zwolnienie z podatku u źródła w Polsce nie będzie przysługiwało. Co więcej, zdaniem ministra, status odbiorcy w odniesieniu do otrzymywanych płatności, powinien być oceniany nie tylko w oparciu o zagraniczne przepisy podatkowe - ale również w kontekście wydawanych na rzecz tego podatnika decyzji. - Próżno szukać tak skonstruowanego warunku w ustawach. Przepisy polskiej ustawy nie wskazują, że tego typu płatności powinny być efektywnie opodatkowane za granicą. A jednak, minister finansów, powołując się na motywy i treść dyrektywy Interest Royalties, zdaje się nie dostrzegać tego „drobnego” szczegółu - mówi Piotr Paśko.

Sprawdź również w LEX: Kiedy przychód osiągany jest na terytorium Polski i należy pobrać podatek u źródła? > >