Tylko całkowite zaprzestanie danego rodzaju działalności, w której używano dany środek trwały (składnik majątku) uzasadnia zaprzestanie jego amortyzacji. Takie stanowisko przedstawił NSA w wyroku z 20 października 2011 r.

W przedmiotowej sprawie organ podatkowy odmówił uznania za koszt uzyskania przychodów kwot odpisów amortyzacyjnych od kompostowni, ponieważ była ona niekompletna i niezdatna do użytku. Organ podatkowy wskazał, że amortyzowane mogą być tylko środki trwałe, które są wykorzystywane w działalności prowadzonej przez podatnika. Nieużywanie ich rodzi obowiązek zaprzestania amortyzowania. Odnosi się to również do sytuacji nie używania tych środków także, gdy wskutek kradzieży, w tym przypadku komputera sterującego, uniemożliwiającego pracę kompostowni i niemożliwość wykorzystania jej do danej produkcji.

Brak możliwości wykorzystania środka trwałego do określonego przedmiotu działalności i zaprzestania jej prowadzenia rodzi skutek w postaci niemożliwości amortyzacji tego środka, a to oznacza, że zachodzi sytuacja z art. 16c pkt 5 ustawy o CIT, w związku z art. 16a ust. 1 tej ustawy.

Podatnik nie zgodził się ze stanowiskiem organu uznając, że art. 16c pkt 5 ustawy o CIT nie stosuje się także w przypadku czasowego wyłączenia środka trwałego z uwagi na jego uszkodzenie.

Sprawa w końcu trafiła do NSA, według którego skarga kasacyjna złożona przez podatnika dotycząca błędnego zastosowania art. 16c pkt 5 ustawy o CIT jest trafna. Zdaniem Sądu treść tego przepisu wskazuje, że amortyzacji podatkowej nie podlega składnik majątku, który nie jest używany na skutek zaprzestania działalności, w której był on wykorzystywany. To zaś oznacza, że czasowy tylko brak wykorzystania danego środka trwałego w przypadku kontynuowania prowadzenia działalności, w której środek ten był wykorzystywany, nie powoduje utraty prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych od tego środka. Tylko więc całkowite zaprzestanie prowadzenia danego rodzaju działalności gospodarczej (np. działalności produkcyjnej, w której dana maszyna była wykorzystywana, przy kontynuowaniu np. działalności handlowej, w której dana maszyna była używana) uzasadnia zaprzestanie dokonywania odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16c pkt 5 in fine ustawy o CIT.

Sąd argumentując swoje stanowisko zwraca uwagę, że środkami trwałymi są nie tylko maszyny, ale i budynki, budowle, czy lokale będące odrębną własnością, które służą zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Wynika to przecież z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, który jako wprowadzający ogólną definicję kosztów uzyskania przychodów, a tymi, zgodnie z art. 15 ust. 6 tej ustawy, są odpisy amortyzacyjne, nie powinien być w wykładni przepisów o amortyzacji środków trwałych pomijany.

Wyrok NSA z 20 października 2011 r.,sygn. II FSK 725/10, LEX nr 989188.

Michał Malinowski