W przedmiotowej sprawie szwedzka spółka wchodząca w skład międzynarodowej grupy jest właścicielem udziałów w polskiej spółce z o.o. W przeszłości udziały w polskiej spółce z o.o. należały do innych spółek z grupy, jednak w wyniku działań restrukturyzacyjnych trafiły ostatecznie do szwedzkiej spółki, jako następcy prawnego wcześniejszych udziałowców. Szwedzka spółka stała się więc potencjalnym podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych w związku z dochodami z tytułu dywidend wypłacanych przez polską spółkę z o.o.

Szwedzka spółka zwróciła się do fiskusa z pytaniem, czy słuszne jest założenie, że restrukturyzacja wewnętrzna grupy i poszczególne połączenia wcześniejszych udziałowców polskiej spółki z o. o., dokonywane zgodnie z regulacjami szwedzkiego prawa handlowego w drodze inkorporacji i skutkujące sukcesją generalną praw i obowiązków pozwalają na uznanie, że nie nastąpiło przerwanie biegu dwuletniego okresu posiadania udziałów, o którym mowa w art. 22 ust. 4a ustawy o CIT, wymaganego dla zwolnienia dywidendy z opodatkowania podatkiem dochodowym pobieranym u źródła.

Zdaniem szwedzkiej spółki tak, ponieważ nabycie udziałów w drodze połączenia spółek nie miało na celu uzyskania korzystniejszego reżimu opodatkowania, lecz było neutralną podatkowo restrukturyzacją dokonywaną w ramach grupy.

Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem wskazując na art. 22 ust. 4 pkt 3 i art. 22 ust. 4a ustawy o CIT, które wymagają, aby spółka posiadała nie mniej niż 10 proc. udziałów w kapitale spółki wypłacającej dywidendy bezpośrednio i nieprzerwanie przez minimalny okres 2 lat. Ustawodawca używa więc sformułowania "udział bezpośredni". W konsekwencji, zdaniem fiskusa, w sprawie nie będą miały zastosowania przepisy art. 93 i nast. o.p. dotyczące następstwa prawnego.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu kasacyjnego skoro szwedzka spółka jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych - który miałaby obowiązek zapłacić w Polsce, lub być z niego zwolniona - to jest oczywistym, że należy do niej stosować art. 93 § 2 pkt 1 i § 1 o.p. Nie ma tu żadnego znaczenia to, że spółka ta jest spółką szwedzką. Jeżeli na spółce takiej - zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o CIT - ciąży ograniczony obowiązek podatkowy, to w konsekwencji ma znaczenie to, czy jest ona uprawniona do zwolnienia podatkowego takiego, jakie przysługiwało, czy też przysługiwałoby jej poprzednikowi prawnemu.

Jednocześnie sąd wskazał, że użyte w art. 22 ust. 4 pkt 3 ustawy o CIT określenie "bezpośrednio" należy rozumieć, jako posiadanie udziałów wprost, a nie pośrednio poprzez inne osoby prawne. Warunek ten nie oznacza zatem żadnego wyjątku w przepisach ustawy – Ordynacja podatkowa dotyczących następstwa prawnego. Zdaniem sądu, jeżeli ustawodawca takie wyłączenie chciałby wprowadzić to zrobiłby to wprost. Brak jest więc argumentów by ustawodawca w odmienny sposób uregulował niedopuszczalność kontynuowania przez przejmującą spółkę terminu dwuletniego posiadania udziałów przez spółkę przejmowaną czy spółki przejmowane.

Podsumowując, zdaniem sądu następstwo prawne pod tytułem ogólnym oznacza w istocie wstąpienie w sytuację prawną spółki przejmowanej, a więc oznacza kontynuowanie przez spółkę przejmującą biegu terminu, jako terminu nieprzerwanego w rozumieniu art. 22 ust. 4a ustawy o CIT. Prowadzi to więc do możliwości skorzystania ze zwolnienia podatkowego.

Wyrok NSA z 26 marca 2013 r., II FSK 1675/11