W przedmiotowej sprawie do fiskusa zwróciła się osoba, która otrzymała w darowiźnie od rodziców lokal mieszkalny. Wnioskodawca sprzedał ten lokal, a środki pozyskane ze sprzedaży mieszkania zamierzał w całości przeznaczyć na budowę bliźniaka składającego się z 2 segmentów. W jednym planował zamieszkać ze swoją rodziną. Drugi segment miał być budowany przez siostrę żony i przez nią finansowany.

W 2012 roku została nabyta duża działka budowlana na współwłasność czterech osób (dwa małżeństwa): wnioskodawcy, jego żony oraz siostry żony i jej męża. Zakup działki został częściowo sfinansowany ze środków własnych małżeństw, a częściowo z kredytu hipotecznego zaciągniętego solidarnie przez wszystkich ww. kupujących. Natomiast środki ze sprzedaży mieszkania po rodzicach zostały przeznaczone na zakup innego mieszkania, w którym do czasu aż zostanie wybudowany bliźniak będzie mieszkała rodzina wnioskodawcy.

Małżeństwa wyliczyły jednak, że zabraknie środków na budowę bliźniaka. Uznały więc, że środki na spłatę zaciągniętego kredytu oraz budowę bliźniaka uzyskają budując na sprzedaż jeszcze jednego bliźniaka. Zdaniem wnioskodawcy sprzedaż bliźniaka nie podlega podatkowi VAT.

Budując dom na sprzedaż można zostać przedsiębiorcą

Fiskus nie zgodził się z tym stanowiskiem. Według niego okoliczności wskazują, że planowaną sprzedaż udziału w nieruchomości, będących we wspólności majątkowej małżeńskiej i stanowiących współwłasność, należy uznać za działalność gospodarczą, która podlegać będzie VAT. W przedmiotowej sytuacji istnieją przesłanki świadczące o takiej aktywności sprzedawcy w przedmiocie zbycia nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem.

Chodzi tu o:

  • wspólne zaciągnięcie kredytu hipotecznego,
  • zakup dużej działki budowlanej będącej własnością kilku osób,
  • uzyskanie decyzji - pozwolenia na budowę dwóch bliźniaków, a przede wszystkim,
  • rozpoczęcie budowy domu – bliźniaka, który jest przeznaczony do sprzedaży,
  • sporządzenie / zlecenie sporządzenia projektu domu,
  • wynajęcie firm budowlanych.

Według fiskusa nie ma znaczenia fakt otrzymanej od rodziców darowizny w postaci lokalu mieszkalnego. Wnioskodawca środków tych nie przeznaczył na budowę domu, lecz kupił za nie inny lokal mieszkalny w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych rodziny.

Fiskus uznał więc, że mamy tu do czynienia z dwoma nie powiązanymi ze sobą działaniami. Z jednej strony Wnioskodawca sprzedaje lokal należący do majątku osobistego i za uzyskane środki kupuje kolejny lokal, który zaspokaja potrzeby rodziny, z drugiej z profesjonalnymi działaniami (kupna działki, uzyskania stosownych pozwoleń, rozpoczęcia budowy), których efektem końcowym jest sprzedaż budynku i uzyskanie korzyści majątkowej. Wskazane działania oceniane łącznie, w świetle całokształtu obiektywnych okoliczności faktycznych towarzyszących tym czynnościom, nie pozwalają uznać w niniejszej sprawie, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, lecz wskazują na zamiar prowadzenia profesjonalnej działalności gospodarczej.

Zainteresowany będzie spełniał więc warunki określone w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i będzie podatnikiem podatku VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy w związku z planowanym dokonywaniem sprzedaży udziału w nieruchomości, jako czynności nienależącej do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Zatem, Wnioskodawca dokonując dostawy swojej części nieruchomości, będących we wspólności majątkowej małżeńskiej oraz stanowiących współwłasność, będzie wypełniał definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy i będzie spełniał przesłanki do uznania go za podatnika VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy. Tym samym planowana dostawa swojego udziału w przedmiotowej nieruchomości wraz z posadowionym na niej budynkiem będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Fiskus podkreślił jednak, że wnioskodawca jest podatnikiem podatku VAT tylko i wyłącznie w odniesieniu do sprzedaży posiadanego udziału.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 10 lipca 2014 r., IPPP1/443-543/14-2/IGo

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego