Uznając, iż co do zasady - na podstawie przepisów unijnych - czynność wniesienia aportu jest opodatkowana, jej dokonanie nie powoduje zmiany prawa do odliczenia w ten sposób, że jej efektem jest konieczność dokonania korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Takie stanowisko przedstawił WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 28 października 2010 r., I SA/Po 722/10, LEX nr 612107. W przedmiotowej sprawie pojawiło się pytanie podatnika czy wniesienie nieruchomości aportem do spółki "córki" powoduje obowiązek dokonania korekty podatku VAT naliczonego związanego z nabyciem tego środka trwałego?

Z punktu widzenia rozpoznawanej sprawy istotne znaczenie ma art. 91 ust. 7 ustawy o VAT, zgodnie z którym przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio, w przypadku gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się to prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu stanął na stanowisku, iż ze względu na to, że aport środków trwałych w okresie korekty stanowi czynność zwolnioną z VAT na podstawie § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 970), to w konsekwencji stanowi on zdarzenie rodzące konieczność dokonania korekty podatku naliczonego na podstawie art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Środki trwałe, które pierwotnie były wykorzystywane do działalności opodatkowanej, co umożliwiało odliczenie całości podatku naliczonego zostały następnie wykorzystane do czynności zwolnionej z VAT, która prawa do odliczenia nie daje. W związku z tym korekta początkowo odliczonego podatku jest konieczna.

WSA uznał jednak, że zwolnienie z VAT czynności aportu wnoszonego do spółki prawa handlowego lub cywilnego przewidziane w § 8 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Finansów nie znajduje oparcia ani w tytule IX Dyrektywy 112 ani też w brzmieniu art. 19 tej Dyrektywy. Jako takie jest więc sprzeczne z prawem unijnym.

W tej sytuacji, jeżeli więc czynność wniesienia aportu jest uznawana w przepisach unijnych co do zasady za czynność opodatkowaną, to stosując generalną zasadę regulującą prawo do odliczenia podatku naliczonego, zgodnie z którą przysługuje ono jeżeli towary lub usługi są wykorzystywane na potrzeby transakcji opodatkowanych (art. 168 Dyrektywy 112) uznać należy, iż w odniesieniu do czynności wniesienia aportu podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego. W konsekwencji wprowadzenie, niezgodnie z przepisami prawa unijnego, zwolnienia z podatku nie może pozbawiać podatnika prawa do odliczenia, również poprzez konieczność dokonania korekty podatku naliczonego i zmniejszenie pierwotnej kwoty odliczenia.

Podsumowując skoro podatnik pierwotnie odliczył podatek naliczony związany z nabyciem i przyjęciem do użytkowania nieruchomości, a następnie wykorzystał ją do wykonania innej czynności opodatkowanej (wniesienia aportu), to zakres prawa do odliczenia w stosunku do tych środków trwałych nie zmienił się. Nie wystąpiła więc przesłanka dokonania korekty określona w art. 91 ust. 7 ustawy o VAT w postaci zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Michał Malinowski

Artykuł pochodzi z programu System Informacji Prawnej LEX