Zakresem ustawy objętych zostanie ok. 11 mln Polaków pracujących na umowy o pracę. Cel to zachęcenie pracujących do dodatkowego oszczędzania z myślą o emeryturze, bo obecnie trzy czwarte Polaków w żaden sposób nie odkłada pieniędzy na zabezpieczenie swojej przyszłości. Zmobilizować ich mają do tego właśnie Pracownicze Plany Kapitałowe.
- Nie ma żadnych wątpliwości, że to jest korzystne dla pracowników, jeżeli weźmiemy cały zespół czynników, które występują w tym projekcie oszczędzania - podkreślił Andrzej Duda w trakcie uroczystości podpisania ustawy.
- Podpisanie przez prezydenta ustawy o Pracowniczych Planach Kapitałowych oznacza, że mamy w Polsce pierwszy, w pełni prywatny, w pełni dobrowolny, długoterminowy, systemowy mechanizm dodatkowego gromadzenia oszczędności na emeryturę - powiedziała minister finansów Teresa Czerwińska. Dodała, że gospodarka, żeby się rozwijać, potrzebuje kapitału, a budując system długoterminowych oszczędności, zmieniając ich skalę i strukturę, budujemy możliwości pozyskania kapitału na wiele inwestycji, które w polskiej gospodarce będą przyczyniały się do rozwoju długoterminowego.
Czytaj też: PPK zwiększy szanse pracowników 55 plus na rynku pracy >
Kto poniesie koszty PPK?
Na PPK złoży się pracownik, pracodawca i państwo. Z punktu widzenia pracownika program będzie dobrowolny w tym sensie, że każdy pracownik zostanie do niego automatycznie zapisany, ale będzie mógł z PPK zrezygnować. Natomiast dla pracodawców utworzenie PPK będzie obowiązkowe (z pewnymi wyjątkami, bo działające u pracodawcy PPE może w niektórych przypadkach zwolnić z tego obowiązku).
Czytaj też: Pracodawców czekają nowe obowiązki w związku z PPK >
Pracodawca będzie płacić składkę podstawową 1,5 proc., a pracownik 2 proc. Oszczędności będzie można zwiększyć o składki dobrowolne - do 2,5 proc. w przypadku pracodawcy i do 2 proc. w przypadku pracownika. Łączna minimalna składka wynosiłaby więc 3,5 proc., a maksymalna 8 proc. Państwo miałoby płacić składkę powitalną 250 zł i dopłatę roczną 240 zł.
Sprawdź w LEX: PPK - w jaki sposób ustalać liczbę pracowników na potrzeby ustalenia obowiązku tworzenia PPK >
Projekt przewiduje też pewną ulgę dla najmniej zarabiających, którzy najdotkliwiej odczuliby brak w portfelu comiesięcznej składki na PPK. Otóż takie osoby będą mogły odprowadzać obniżone składki - mniej niż 2 proc. wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5 proc. wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 120 proc. minimalnego wynagrodzenia. Osoby takie utrzymają przy tym prawo do dopłaty 1,5 proc. ze strony pracodawcy i dopłaty rocznej z budżetu w wysokości 240 zł.
Czytaj też: PPK – jak będzie można wykorzystać zgromadzone środki? >
Minister Czerwińska zwraca uwagę, że jest to system solidarny, bo partycypują w nim trzy strony: pracownik i pracodawca, którzy wpłacają składki, oraz państwo, które płaci składkę powitalną i dodatkową, w każdym roku oszczędzania. To przejaw odpowiedzialności państwa za dobrobyt obywateli - podkreśliła.
PPK będą wdrażane stopniowo
Termin wprowadzania PPK uzależniony będzie od wielkości podmiotu zatrudniającego. Dla:
- podmiotów zatrudniających co najmniej 250 osób (według stanu na 31 grudnia 2018 roku) - od 1 lipca 2019 roku,
- podmiotów zatrudniających co najmniej 50 osób (według stanu na 30 czerwca 2019 roku) - od 1 stycznia 2020 roku,
- podmiotów zatrudniających co najmniej 20 osób (według stanu na 31 grudnia 2019 roku) - od 1 lipca 2020 roku,
- pozostałych podmiotów i całego sektora finansów publicznych (niezależnie od liczby zatrudnionych) - od 1 stycznia 2021 roku.
Czytaj też: Najwyższy czas na rozpoczęcie przygotowań do PPK >
Sprawdź w LEX: Tekst ustawy z 4 października o pracowniczych planach kapitaowych (wersja po rozpatrzeniu Senatu, przekazana do podpisu prezydenta) >
Uczestnictwo w PPK: Koszt czy zysk dla pracownika?
O ocenę PPK z punktu widzenia pracownika poprosiliśmy eksperta, dr. Marcina Wojewódkę.
Dr Marcin Wojewódka, Instytut Emerytalny Sp. z o.o.:
Uczestnictwo w PPK to nie tylko niewątpliwy „zysk” dla pracownika, ale też „koszt”. „Zyskiem” będą tak wpłaty podstawowe finansowane przez podmiot zatrudniający w wysokości 1,5 proc. wynagrodzenia pracownika, jak też finansowane ze środków Funduszu Pracy, czyli jednorazowa wpłata powitalna w wysokości 250 zł oraz coroczna dopłata roczna w wysokości 240 zł. „Kosztem”, jak wskazują niektórzy, będzie kwota obligatoryjnej wpłaty podstawowej uczestnika w wysokości 2 proc. wynagrodzenia oraz zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwot wpłat finansowanych przez podmiot zatrudniający. Najważniejszym jednak i niewątpliwym zyskiem z uczestnictwa z PPK będzie to, że w jakiś sposób zostaniemy wreszcie zmuszeni* czy zachęceni* (*niepotrzebne skreślić) do rezygnacji z części obecnej konsumpcji na rzecz odkładania środków na przyszłe potrzeby. To bez wątpienia największa zaleta PPK, a więc największa długoterminowo korzyść dla uczestnika
Na zasady wykorzystania środków gromadzonych w ramach PPK można spojrzeć z różnych perspektyw. Dla jednych instytucja wypłaty na cele mieszkaniowe z jednoczesnym obowiązkiem zwrotu (i to sobie samemu) tych środków, mija się z zasadami logiki. Dla innych to jedna z największych zalet PPK. Niewątpliwie pozytywnie należy ocenić instytucję wypłaty w razie poważnego zachorowania, choć pojawia się pytanie, czy w praktyce nie będzie nadużywana. Z kolei zasady wypłat z PPK po osiągnięciu 60 roku życia są krytykowane ze względu na brak możliwości wypłaty dożywotniej bezpośrednio z PPK, choć na rynku nie ma obecnie sensownych produktów oferujących takie rozwiązanie. Ustawa o PPK zawiera też niestety wiele obszarów, w których możliwa jest różna interpretacja przepisów. Dopiero praktyka oraz stosowanie ustawy dadzą możliwość wypracowania sprawnie funkcjonujących rozwiązań.
Więcej przydatnych materiałów znajdziesz w LEX Kadry:
Pracownicze Plany Kapitałowe - nowe obowiązki pracodawców >
Tworzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych krok po kroku >
Pracownicze Plany Kapitałowe - porównanie PPK a PPE >
Zasady tworzenia pracowniczych programów emerytalnych >
Pracownicze programy emerytalne a koszty uzyskania przychodów >
Czy Pracowniczym Programem Emerytalnym można objąć tylko część pracowników? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.