CO TO ZA PRAWO?
Ochrony przeciwpożarowa budynków, obiektów, terenów i środowiska
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz.1380 z późn. zm.) – dalej u.o.p.p. osoba fizyczna lub prawna, organizacja lub instytucja korzystająca ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym. Odpowiedzialność ta spoczywa również na właścicielu, zarządcy lub użytkowniku budynku, obiektu lub terenu.
Zgodnie z art. 4 u.o.p.p. właściciel, zarządca lub użytkownik, w celu zapewnienia ochrony przeciwpożarowej ma obowiązek wyposażyć budynek, obiekt lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice, przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie, osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie zapewnić bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi oraz ustalić (w formie instrukcji) sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Odpowiedzialność za realizację tych obowiązków spoczywa na zarządcy lub użytkowniku (w zależności od zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie).
Istotny wpływ na warunki bezpieczeństwa pożarowego ma sprawność techniczna oraz konserwacja instalacji użytkowych, a w szczególności instalacji gazowej, elektrycznej, ogrzewczej, przewodów kominowych, wentylacji i klimatyzacji. W przypadku zakładów produkcyjnych względy bezpieczeństwa pożarowego wymagają szczegółowej analizy przebiegu procesów technologicznych, a zwłaszcza ustalenia właściwości fizykochemicznych stosowanych, przerabianych, magazynowanych, transportowanych materiałów palnych, przeprowadzenia oceny zagrożenia wybuchem pomieszczeń i przestrzeni zewnętrznych, zidentyfikowania potencjalnych źródeł zapłonu oraz ustalenia i uruchomienia działań zapobiegawczych.
Urządzenia przeciwpożarowe stosowane w obiekcie powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych, odnośnej dokumentacji techniczno–ruchowej oraz instrukcjach obsługi. Obowiązek ten spoczywa na pracodawcy, administratorze lub użytkowniku obiektu. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz do roku. Częstotliwość i sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w budynku urządzeń przeciwpożarowych powinien być opisany w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego obiektu.
Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające możliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów. W tym celu powinny być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, w szczególności zapewnienie dostatecznej liczby i szerokości wyjść ewakuacyjnych, zachowanie wymaganej przepisami długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych; zapewnienie bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń, zabezpieczeń przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych, zapewnienie oświetlenia awaryjnego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi, zapewnienie dźwiękowego systemu ostrzegawczego w budynkach, dla których jest on wymagany.
Obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z art. 4 u.o.p.p., jest ponadto prowadzenie szkolenia pracowników w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Ustawodawca nie określił jednak zasad ani też ramowych programów takich szkoleń. W związku z tym obserwuje się dużą dowolność w interpretacji tego przepisu. Szkolenia przeciwpożarowe najczęściej są prowadzone w ramach szkoleń wstępnych i okresowych bhp lub oddzielnie, według odrębnego programu szkolenia.
W zależności od wewnętrznej organizacji zakładu pracy, profilu działalności, potencjalnych zagrożeń, przyjętych procedur bezpieczeństwa itp., w instrukcji należy określić zasady postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. W firmach niewielkich, gdzie zagrożenie jest znikome, wystarczy wywiesić standardowe instrukcje postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych do służb ratowniczych. Natomiast w dużych obiektach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, zakładach produkcyjnych, magazynach, gdzie pożar lub awaria mogą stanowić poważne zagrożenie, należy stworzyć wewnętrzny system bezpieczeństwa uwzględniający techniczne elementy zabezpieczeń oraz procedury działania.
Okazją do sprawdzenia systemu procedur oraz technicznych elementów zabezpieczenia przeciwpożarowego powinny być praktyczne ćwiczenia ewakuacyjne. Właściciel lub zarządca obiektu zawierającego strefę pożarową przeznaczoną dla ponad 50 osób, będących jej stałymi użytkownikami powinien co najmniej raz na dwa lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji.
Ochrony przeciwpożarowa budynków, obiektów, terenów i środowiska
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 178, poz.1380 z późn. zm.) – dalej u.o.p.p. osoba fizyczna lub prawna, organizacja lub instytucja korzystająca ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązane zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym. Odpowiedzialność ta spoczywa również na właścicielu, zarządcy lub użytkowniku budynku, obiektu lub terenu.
Zgodnie z art. 4 u.o.p.p. właściciel, zarządca lub użytkownik, w celu zapewnienia ochrony przeciwpożarowej ma obowiązek wyposażyć budynek, obiekt lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice, przestrzegać przeciwpożarowych wymagań techniczno-budowlanych, instalacyjnych i technologicznych, zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie, osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie zapewnić bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji, przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej, zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi oraz ustalić (w formie instrukcji) sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Odpowiedzialność za realizację tych obowiązków spoczywa na zarządcy lub użytkowniku (w zależności od zawartej umowy cywilnoprawnej ustanawiającej zarząd lub użytkowanie).
Istotny wpływ na warunki bezpieczeństwa pożarowego ma sprawność techniczna oraz konserwacja instalacji użytkowych, a w szczególności instalacji gazowej, elektrycznej, ogrzewczej, przewodów kominowych, wentylacji i klimatyzacji. W przypadku zakładów produkcyjnych względy bezpieczeństwa pożarowego wymagają szczegółowej analizy przebiegu procesów technologicznych, a zwłaszcza ustalenia właściwości fizykochemicznych stosowanych, przerabianych, magazynowanych, transportowanych materiałów palnych, przeprowadzenia oceny zagrożenia wybuchem pomieszczeń i przestrzeni zewnętrznych, zidentyfikowania potencjalnych źródeł zapłonu oraz ustalenia i uruchomienia działań zapobiegawczych.
Urządzenia przeciwpożarowe stosowane w obiekcie powinny być poddawane przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zasadami określonymi w Polskich Normach dotyczących urządzeń przeciwpożarowych, odnośnej dokumentacji techniczno–ruchowej oraz instrukcjach obsługi. Obowiązek ten spoczywa na pracodawcy, administratorze lub użytkowniku obiektu. Przeglądy techniczne i czynności konserwacyjne powinny być przeprowadzane w okresach i w sposób zgodny z instrukcją ustaloną przez producenta, nie rzadziej jednak niż raz do roku. Częstotliwość i sposób poddawania przeglądom technicznym i czynnościom konserwacyjnym stosowanych w budynku urządzeń przeciwpożarowych powinien być opisany w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego obiektu.
Z każdego miejsca przeznaczonego na pobyt ludzi w obiekcie powinny być zapewnione odpowiednie warunki ewakuacji, zapewniające możliwość szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej lub objętej pożarem, dostosowane do liczby i sprawności osób przebywających w obiekcie oraz jego funkcji, konstrukcji i wymiarów. W tym celu powinny być zastosowane techniczne środki zabezpieczenia przeciwpożarowego, w szczególności zapewnienie dostatecznej liczby i szerokości wyjść ewakuacyjnych, zachowanie wymaganej przepisami długości, szerokości i wysokości przejść oraz dojść ewakuacyjnych; zapewnienie bezpiecznej pożarowo obudowy i wydzieleń dróg ewakuacyjnych oraz pomieszczeń, zabezpieczeń przed zadymieniem dróg ewakuacyjnych, zapewnienie oświetlenia awaryjnego w obiektach, w których jest ono niezbędne do ewakuacji ludzi, zapewnienie dźwiękowego systemu ostrzegawczego w budynkach, dla których jest on wymagany.
Obowiązkiem pracodawcy, wynikającym z art. 4 u.o.p.p., jest ponadto prowadzenie szkolenia pracowników w zakresie ochrony przeciwpożarowej. Ustawodawca nie określił jednak zasad ani też ramowych programów takich szkoleń. W związku z tym obserwuje się dużą dowolność w interpretacji tego przepisu. Szkolenia przeciwpożarowe najczęściej są prowadzone w ramach szkoleń wstępnych i okresowych bhp lub oddzielnie, według odrębnego programu szkolenia.
W zależności od wewnętrznej organizacji zakładu pracy, profilu działalności, potencjalnych zagrożeń, przyjętych procedur bezpieczeństwa itp., w instrukcji należy określić zasady postępowania na wypadek pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. W firmach niewielkich, gdzie zagrożenie jest znikome, wystarczy wywiesić standardowe instrukcje postępowania na wypadek pożaru z wykazem telefonów alarmowych do służb ratowniczych. Natomiast w dużych obiektach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, zakładach produkcyjnych, magazynach, gdzie pożar lub awaria mogą stanowić poważne zagrożenie, należy stworzyć wewnętrzny system bezpieczeństwa uwzględniający techniczne elementy zabezpieczeń oraz procedury działania.
Okazją do sprawdzenia systemu procedur oraz technicznych elementów zabezpieczenia przeciwpożarowego powinny być praktyczne ćwiczenia ewakuacyjne. Właściciel lub zarządca obiektu zawierającego strefę pożarową przeznaczoną dla ponad 50 osób, będących jej stałymi użytkownikami powinien co najmniej raz na dwa lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji i warunków ewakuacji.