Zasady opłacania i rozliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne przez osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą zmieniły się wraz z wejściem w życie przepisów tzw. Polskiego Ładu, co stało się z dniem 1 stycznia 2022 r. Nowością, oprócz uzależnienia wysokości składki zdrowotnej od wybranej formy opodatkowania, było również wprowadzenie obowiązku jej rocznego rozliczenia. W tym roku przedsiębiorcy po raz drugi byli zobowiązani złożyć rozliczenie do 20 maja 2024 r. W poniedziałek, 3 czerwca, upływa natomiast termin na złożenie do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wniosku o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej. Ci, którzy tego nie zrobią, zwrotu pieniędzy nie dostaną. ZUS rozliczy ich nadpłatę na dzień 31 grudnia 2024 r. Co ważne, wniosek do ZUS przygotowuje... sam ZUS. Przedsiębiorca musi go podpisać i wysłać... do ZUS.
Czytaj w LEX: Składka zdrowotna i rozliczenie składki zdrowotnej >
- Obecny system składki na ubezpieczenie zdrowotne tworzy patologiczną sytuację, gdzie ZUS, wykorzystując to, że po rocznym rozliczeniu składki przedsiębiorca po prostu zapomni o złożeniu wniosku o zwrot nadpłaty, albo złoży go po terminie, przez wiele miesięcy przetrzymuje pieniądze ubezpieczonych i może bezpłatnie korzystać z nadpłaconej przez nich składki zdrowotnej, a jednocześnie może domagać się uregulowania na bieżąco powstających należności, choć przecież dysponuje nadpłatą, o której istnieniu doskonale wie. Zwrot nadpłaty wynikającej z „rocznego zeznania składkowego” wymaga więc natychmiastowej zmiany w kierunku zrównania sposobu jej zwracania przez ZUS z analogicznym mechanizmem zwrotu nadpłaty w PIT. Zrobić to można niezwłocznie, bo - po pierwsze, sposób zwracania składki zdrowotnej, to nie ingerencja w materię podatkową, której w trakcie roku nie powinno się zmieniać bez uzasadnienia, gdyż powoduje to naruszenie przewidywalności, stałości i stabilności systemu podatkowego. Po drugie, dlatego, że jest to zmiana na korzyść ubezpieczonych, można więc ją wprowadzić nawet w ciągu roku – mówi serwisowi Prawo.pl Przemysław Hinc, doradca podatkowy i członek zarządu w kancelarii PJH Doradztwo Gospodarcze.
Czytaj również: Przedsiębiorcy mieli ponad 2,1 mld zł nadpłaty w składce zdrowotnej za 2022 r.>>
Wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej do 3 czerwca
Wniosek o zwrot nadpłaty (RZS-R), która wynika z rocznego rozliczenia, został utworzony i udostępniony na profilu płatnika na Platformie Usług Elektronicznych (PUE) ZUS po złożeniu dokumentu z rocznym rozliczeniem. Wniosek dostępny jest w widoku Dokumenty i wiadomości, w sekcji Dokumenty robocze. We wniosku trzeba wskazać jeden numer rachunku bankowego, na który ma być przekazany zwrot, spośród rachunków zapisanych na koncie płatnika w ZUS.
Co ważne, wniosek należy wysłać do ZUS przez PUE – najpóźniej do 3 czerwca 2024 r. - Płatnik składek otrzyma zwrot nadpłaty składki na wskazany we wniosku rachunek bankowy najpóźniej do 1 sierpnia 2024 r. Jeśli płatnik nie złoży wniosku o zwrot, ZUS rozliczy nadpłatę na koncie płatnika najpóźniej do końca tego roku – informuje ZUS na swojej stronie internetowej.
Zobacz procedurę: Obliczanie składki zdrowotnej przedsiębiorców rozliczających się na zasadach ogólnych (skala podatkowa) oraz podatkiem liniowym >
Moment wejścia zmian w życie ma ogromne znaczenie
21 marca 2024 r. na wspólnej konferencji Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Finansów zapowiedziano zmiany w rozliczaniu składki zdrowotnej przez przedsiębiorców. Jak wówczas przekazano, zmiany, które miałyby wejść w życie 1 stycznia 2025 r., uwzględniają m.in. rezygnację z opłacania składki od sprzedaży środków trwałych.
Tymczasem zdaniem Przemysława Hinca, faktyczny moment wejścia w życie nowych przepisów i ich stosowania, choć ma ogromne znaczenie dla przedsiębiorców, to nie jest pewny. - Rok składkowy, jak wiadomo, nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, nie kończy się więc 31 grudnia, ale zaczyna się 1 lutego i trwa do 31 stycznia roku następnego. Jeśli zatem przepisy miałyby zacząć obowiązywać z dniem 1 stycznia 2025 r. i byłyby stosowane już do składek za styczeń 2025 r., to oznaczałoby, że obecny rok składkowy będzie trwał 11 miesięcy. Możliwe jest też jednak, że przepisy co prawda wejdą w życie 1 stycznia, ale stosowane będą do składek na ubezpieczenie zdrowotne począwszy od 1 lutego, czyli od pierwszego miesiąca po zakończeniu bieżącego roku składkowego – wskazuje, ale wówczas korzystne dla ubezpieczonych rozwiązania zaczną obowiązywać o miesiąc później. I dodaje: - Projektodawcy powinni więc ze stosownym wyprzedzeniem poinformować o tym płatników składek.
Bo, jak tłumaczy, to kiedy zaczną obowiązywać nowe przepisy, ma ogromne znaczenie dla przedsiębiorców, gdyż właśnie na przełomie roku często kończą oni swoje inwestycje, finalizują dostawy, albo dokonują zakupów. I o ile przełom roku miał do tej pory znaczenie tylko dla ustalenia dochodu, to moment zmiany zasad oskładkowania okazuje się być nie mniej ważny. - A zatem przedsiębiorcy już teraz powinni móc się dowiedzieć, kiedy dokładnie skończy się bieżący rok składkowy – podkreśla Przemysław Hinc.
Zobacz nagranie szkolenia w LEX: Rozliczenie składki zdrowotnej - ustalenie danych liczbowych >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
