Uchwalony 24 grudnia br. przez Radą Ministrów Program „Solidarność Pokoleń” jest aktualizacją programu przyjętego przez rząd w 2008 r. Jak poinformowało Centyrum Informacyjne Rzadu, dotychczasowa realizacja programu przyczyniła się do wzrostu wskaźnika zatrudnienia tej grupy osób z 31,6 proc. w 2008 r. do 38,7 proc. w 2012 r.

Zaktualizowany program skierowany jest głównie do osób po 50. roku życia oraz pracodawców. Działania kierowane będą również do szerszego grona osób w różnym wieku, zarówno do osób w wieku 60+, jak i do osób z grupy 45+.

W programie wskazano pięć głównych celów, do których kierowane będą działania. Są to:
- Wspieranie zatrudnienia kobiet powyżej 50. roku życia.
- Wspieranie aktywizacji osób niepełnosprawnych powyżej 50. roku życia.
- Wspieranie aktywności osób powyżej 60. roku życia w związku z wydłużeniem wieku emerytalnego do 67 lat.
- Wspieranie zatrudnienia mieszkańców terenów wiejskich powyżej 50. roku życia.
- Działania na rzecz utrzymywania solidarności międzypokoleniowej.
Program przewidywać będzie m.in.: rozwój oferty edukacyjnej; wspieranie systemu informacji dotyczącej dostępu do edukacji i szkoleń; rozwój kadry doradców zawodowych, rozwój instytucji publicznych i niepublicznych (także prywatnych) wyspecjalizowanych w doradztwie zawodowym; wsparcie finansowe (dotacje i/lub pożyczki) oraz doradczo-konsultacyjne dla pracodawców wdrażających lub doskonalących rozwiązania z zakresu zarządzania wiekiem w długim okresie i planowania kariery zawodowej; wsparcie finansowe (dotacje) dla instytucji rynku pracy, organizacji pozarządowych i podmiotów ekonomii społecznej realizujących wspólnie z pracodawcami działania w obszarze zarządzania zasobami ludzkimi, czy prowadzenie kampanii podnoszenia świadomości o możliwościach i przydatności osób niepełnosprawnych jako pracowników.
Szacunkowe koszty wdrażania programu w latach 2014-2020 wyniosą 3 944,4 mln zł.
W latach 2008-2013, w ramach dotychczasowego programu, zrealizowano wiele założonych działań. Zmniejszono koszty pracy dla osób powyżej 50. roku życia poprzez obniżenie składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz kosztów wynagrodzeń za czas choroby ponoszonych przez pracodawców. Wprowadzono emerytury pomostowe i bardzo istotnie ograniczono możliwości korzystania z wcześniejszych emerytur. Od 2013 r. stopniowo podnoszony jest ustawowy wiek emerytalny kobiet i mężczyzn – do 67. roku życia dla obu płci (w przypadku mężczyzn będzie on osiągnięty w 2020 r., a w przypadku kobiet w 2040 r.).

Rada Ministrów podjęła też uchwałę w sprawie ustanowienia Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2014-2020 (ASOS), przedłożoną przez ministra pracy i polityki społecznej.
Poprawa jakości i poziomu życia osób starszych poprzez aktywność społeczną to główny cel „Rządowego Programu na rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych”, który będzie realizowany w latach 2014-2020.
Program ASOS na lata 2014-2020 stanowi kontynuację Programu realizowanego w latach 2012-2013.
Działania ujęte w programie mają umożliwić wykorzystanie potencjału ludzi starszych poprzez zaangażowanie ich w szeroko rozumianą aktywność społeczną. Program oparty jest na wsparciu organizacji działających w sferze pożytku publicznego poprzez dofinansowanie realizowanych przez nie projektów dla osób starszych w czterech priorytetowych obszarach: edukacja osób starszych, aktywność społeczna promująca integrację wewnątrz i międzypokoleniową, partycypacja społeczna oraz usługi społeczne dla osób starszych.
Działalność społeczna osób starszych przybiera różne formy, w tym m.in. zaangażowanie w prace organizacji pożytku publicznego, Uniwersytetów Trzeciego Wieku, klubów i rad seniora, wspólnot lokalnych, organizacji branżowych czy kół gospodyń wiejskich. Z tego względu program przewiduje wsparcie realizacji różnorodnych inicjatyw adresowanych do grup osób starszych o różnym potencjale zdrowotnym, zawodowym i materialnym, w tym uwzględnia ograniczenia wynikające z niepełnosprawności.
Cele szczegółowe programu to:
- zwiększenie różnorodności, a przede wszystkim poprawa oferty edukacyjnej;
- tworzenie warunków dla integracji wewnątrz- i międzypokoleniowej osób starszych przy wykorzystaniu istniejącej infrastruktury społecznej, m.in. poprzez pogłębianie wiedzy na temat zmian biologicznych, zdrowotnych i społecznych zachodzących wraz z wiekiem w ramach przygotowania społeczeństwa do starości;
- rozwój zróżnicowanych form aktywności społecznej, w tym upowszechnianie wolontariatu, partycypacji w procesach decyzyjnych, życiu społecznym, w tym udział osób starszych w kształtowaniu polityki społecznej;
- zwiększenie dostępności, podniesienie jakości usług społecznych oraz wspieranie działań na rzecz samopomocy i samoorganizacji.
Program ASOS jest ważnym elementem działań na rzecz realizacji Strategii Rozwoju Kraju, Strategii Rozwoju Kapitału Ludzkiego 2020, Strategii Rozwoju Kapitału Społecznego oraz Strategii Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego.
Na finansowanie programu w latach 2014-2020 z budżetu państwa zostanie przeznaczone 280 mln zł, w 2014 r. - 40 mln zł. Środki finansowe będą kierowane m.in. do: organizacji pozarządowych, kościołów, związków wyznaniowych, spółdzielni socjalnych oraz stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego, klubów sportowych. Przewiduje się, że podmioty, które nie będą mogły brać udziału w otwartym konkursie ofert, będą mogły skorzystać z dotacji poprzez partnerstwo, które obejmie jednostki samorządu terytorialnego, uczelnie, państwowe instytucje kultury, szkoły artystyczne.