Prawie 700 tys. przedsiębiorców nie ma prawa do nowego zasiłku opiekuńczego

Okazuje się, że wielu przedsiębiorcom nie przysługuje dodatkowy, 14-dniowy zasiłek opiekuńczy na dziecko w związku z zamknięciem żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola czy szkoły. Warunkiem jest bowiem posiadanie ubezpieczenia chorobowego. Na szczęście można to szybko nadrobić - jeszcze dziś złożyć wniosek, by już jutro zyskać prawo do zasiłku. Co do zasady, nie uda się zapłacić składek wstecz.

14-dniowy zasiłek opiekuńczy na dziecko  został wprowadzony w związku z zamknięciem m.in. szkół i przedszkoli na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r., poz. 374).  

Czytaj również: ZUS: Ponad 6 tys. wniosków w sprawie dodatkowego zasiłku opiekuńczego

Zasiłek tylko jeśli płacisz składki chorobowe

Zasiłek ten przysługuje rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci, którzy opiekują się dzieckiem poniżej 8. roku życia i są objęci ubezpieczeniem chorobowym, czyli są np. pracownikami, zleceniobiorcami, osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą. Warunkiem zaś jego wypłaty jest posiadanie ubezpieczenia chorobowego.

Sprawdź w LEX: Na jakiej podstawie ZUS może kwestionować wysokość podstawy zadeklarowanej przez przedsiębiorcę? >

I tu zaczynają się problemy. Bo o ile w przypadku pracowników, członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz osobami odbywającymi służbę zastępczą podleganie ubezpieczeniu chorobowemu jest obowiązkowe (wynika to z art. 11 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych), o tyle w przypadku osób wykonujących pracę nakładczą,  zleceniobiorców czy np. osób prowadzących działalność gospodarczą, ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne (art. 11 ust. 2 ww. ustawy).

Sprawdź w LEX: Jakie świadczenia przysługują pracownikowi, jeśli pracownik lub jego dziecko zostanie objęty kwarantanną w zw. z epidemią koronawirusa? >  

- Przedsiębiorcy płacą składkę zdrowotną, bo jest ona obowiązkowa, a na chorobowej, która jest dobrowolna, bardzo często oszczędzają. Z reguły zaczynają ją płacić dopiero wtedy, gdy popadają w chorobę – potwierdza Joanna Torbé, adwokat z Kancelarii Adwokackiej Joanna Torbé & Partnerzy, ekspert BCC ds. prawa pracy i ubezpieczeń społecznych.  

Sprawdź w LEX: Czy pracodawca może występować do pracowników z wnioskiem o informację, czy w okresie ostatnich 14 dni przebywali w regionie podwyższonego zagrożenia epidemiologicznego i/lub czy mieli kontakt z osobą zakażoną? >

Jej słowa potwierdzają też dane, jakie otrzymaliśmy z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Wynika z nich, że na dzień 31 stycznia 2020 r. składkę na ubezpieczenie zdrowotne płaciło 1 948,5 tys. przedsiębiorców, a na ubezpieczenie chorobowe - 1 286,9 tys. osób.

Jednak w obecnej sytuacji nawet ci, którzy chorobowego nie płacili, nie stoją na straconej pozycji.

Sprawdź w LEX: Czy dodatkowe 14 dni opieki z powodu zamknięcia przedszkola z powodu koronawirusa, można wybierać po jednym dniu? >

Co mogą zrobić przedsiębiorcy?

- Osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą złożyć wniosek o objęcie ubezpieczeniem chorobowym i ten wniosek nie może być złożony z datą wsteczną. Jeśli przykładowo złożą go dziś, to już od jutra nabywają prawo do zasiłku opiekuńczego na dziecko. Muszą tylko pamiętać, że nie dostaną go na 14 dni, bo ten dodatkowy zasiłek jest przyznawany na okres zamknięcia żłobków, szkół i przedszkoli, czyli póki co na okres od 12 do 25 marca – podkreśla mec. Joanna Torbé.

Katarzyna Siemienkiewicz, ekspert ds. prawa pracy Pracodawców RP, zwraca uwagę, że zasiłek ten można zapłacić wstecz tylko wtedy, gdy się rozpoczyna działalność lub ją odwiesza.

Zobacz procedurę w LEX: Zgoda na opłacenie po terminie składki na dobrowolne ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub dobrowolne ubezpieczenie chorobowe >

- Prawo do zasiłku opiekuńczego przysługuje w przypadku podlegania ubezpieczeniu chorobowego. Dla przedsiębiorców ubezpieczenie to ma charakter dobrowolny, aby się do niego zgłosić należy złożyć wniosek o objęcie ubezpieczeniem chorobowym. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zasadą jest, że objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony. Zasiłek opiekuńczy przysługuje bez okresu wyczekiwania, czyli już od momentu złożenia wniosku – podkreśla Katarzyna Siemienkiewicz. I dodaje: - Zatem przedsiębiorca podlega ubezpieczeniu w dniu, w którym złożył wniosek. Są dwa przypadki gdy możliwe jest objęcie ubezpieczeniem wstecz: tylko w przypadku zgłoszenia się do ubezpieczeń przy rozpoczynaniu działalności gospodarczej lub jej odwieszaniu, w momencie powstania tytułu do ubezpieczeń obowiązkowych.

Czytaj również: Zasiłek opiekuńczy z powodu zamknięcia szkół - jak go uzyskać

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.