Już dawno minął czas, kiedy zmuszeni trudnymi okolicznościami pandemii, musieliśmy w znamienitej większości przenieść swoją zawodową rzeczywistość w przestrzenie domowe. Niewątpliwie jednak był to moment, który w znacznym stopniu wpłynął na myślenie o modelach wykonywania obowiązków – zarówno wśród pracodawców, jak i pracowników. Wielu z nich zdało sobie wówczas sprawę z tego, że część zadań może być swobodnie wykonywana spoza siedziby firmy, bez uszczerbku na efektywności czy jakości. W konsekwencji wydarzeń na świecie, od 2020 roku liczba ogłoszeń zakładających pracę w formie zdalnej dynamicznie rosła, w pierwszym półroczu 2021 roku więcej niż co dziesiąta oferta na Pracuj.pl dotyczyła pracy zdalnej.
To, jak ta sytuacja wygląda dziś zarówno ze strony pracodawców, jak i oczekiwań kandydatów – zupełnie innych już niż cztery lata temu – serwis Pracuj.pl sprawdza w swoim najnowszym badaniu „Modele pracy w nowej rzeczywistości”.
Czytaj również: Polacy polubili pracę hybrydową – raport Lewiatana>>
Częściowo poza, a częściowo w biurze
Badanym najlepiej odpowiadają modele zakładające miks możliwości i decydowanie o miejscu wykonywania obowiązków w oparciu o bieżące potrzeby – z najnowszego badania Pracuj.pl wynika, że większość Polaków preferuje hybrydowy model pracy. Aż 49 proc. respondentów wskazało, że swoje zadania chcieliby wykonywać właśnie w takim mieszanym modelu, częściowo poza siedzibą firmy, a częściowo na miejscu. W tej grupie 29 proc. badanych deklaruje, że chcieliby hybrydy z przewagą pracy zdalnej, a 20 proc. oczekuje przewagi pracy stacjonarnej.
Co ciekawe, duży odsetek badanych Polaków deklaruje jednak chęć pracy z siedziby firmy w pełnym wymiarze. Aż 35 proc. respondentów wskazuje, że preferują model wykonywania obowiązków w pełni stacjonarnie.
- To, że w ostatnich latach nauczyliśmy się efektywnej pracy zdalnej, nie oznacza oczywiście, że wszyscy odnaleźliśmy się w tym modelu tak samo dobrze. Duży odsetek badanych preferujących pracę z siedziby organizacji świadczy o tym, że wielu z nas po prostu potrzebuje interakcji zespołowych, czy możliwości konsultowania problemów i omawiania projektów twarzą w twarz. Co więcej, dla części osób praca stacjonarna może oznaczać wyraźniejsze oddzielenie życia zawodowego od prywatnego i może być bardziej komfortowa oraz produktywna. Preferencje dotyczące modelu pracy mogą być również związane z charakterem wykonywanych obowiązków, które w niektórych przypadkach wymagają obecności w firmie. Wnioski z naszego badania mogą być cenne dla pracodawców planujących przyszłe strategie dotyczące modeli pracy. Zrozumienie preferencji pracowników pozwoli lepiej dostosować środowisko pracy do ich potrzeb – mówi Jolanta Lewandowska-Bitkowska, ekspertka ds. rekrutacji i rozwoju pracowników w Pracuj.pl.
Najmniejszy odsetek badanych deklaruje chęć pracy całkowicie zdalnej – deklarację zainteresowania pracą wyłącznie spoza siedziby firmy wyraża 16 proc. wszystkich respondentów.
Model pracy a chęć aplikowania
Polityka firm dotycząca możliwych modeli wykonywania obowiązków na danym stanowisku, to nie tylko kwestia satysfakcji pracowników obecnych w organizacji, ale także czynnik wpływający na zainteresowanie kandydatów. Dane wskazują, że otwartość firmy na różne modele wykonywania obowiązków pozytywnie wpływa na chęć aplikowania aż 76 proc. badanych Polaków.
74 proc. respondentów z kolei dobrze ocenia i chętniej zaaplikuje na ofertę pracy w danej organizacji, jeśli daje ona możliwość dowolnego ustalenia proporcji pomiędzy pracą zdalną a pracą z biura. Taka otwartość ze strony organizacji może wpłynąć na jej wizerunek jako nowoczesnej i elastycznej firmy, a to nie tylko przyciąga kandydatów, ale docelowo może również zwiększać ich lojalność i zaangażowanie, a w konsekwencji wpływać na mniejszą rotację pracowników.
Jeśli model hybrydowy zakłada ściśle określoną liczbę dni, to respondenci oceniają – lepiej jeśli to jeden dzień, niż trzy. Praca z biura minimum trzy dni w tygodniu negatywnie wpłynie na chęć aplikacji u 23 proc. badanych (pozytywnie ocenia ją zaś 34 proc. osób). W przypadku pracy z firmy wyznaczonej sztywno na minimum jeden dzień w tygodniu, odsetek osób aplikujących mniej chętnie spada – w tym wypadku wpłynie to negatywnie na 19 proc. badanych, a 37 proc. respondentów zaaplikuje chętniej na taką ofertę.
- Warto zwrócić uwagę, że taka polityka otwartości na różne modele pracy może przyciągać różnorodne grupy kandydatów, w tym osoby mieszkające poza głównymi ośrodkami miejskimi, które mogą preferować pracę zdalną lub hybrydową z powodów logistycznych. Może to również przyciągnąć osoby z obowiązkami opiekuńczymi, które szukają elastycznych warunków pracy, umożliwiających im lepsze zarządzanie czasem i obowiązkami. Biorąc pod uwagę przedstawione dane, firmy mogą rozważyć wdrożenie bardziej elastycznych modeli pracy jako strategicznego kroku w kierunku budowania silnej marki pracodawcy, która odpowiada na współczesne wyzwania rynkowe i zmieniające się oczekiwania pracowników. Tego rodzaju praktyki mogą nie tylko zwiększyć atrakcyjność firmy wśród potencjalnych kandydatów, ale również wpłynąć na jej ogólną efektywność i innowacyjność – podkreśla Agata Roszkiewicz, ekspertka ds. wynagrodzeń i benefitów w Pracuj.pl.
Jak w tym wszystkim ma się model wykonywania obowiązków w pełni spoza siedziby firmy? Aż 40 proc. respondentów dobrze ocenia oferty pracy w modelu wyłącznie zdalnym, bez możliwości wizyt w biurze. 74 proc. badanych chętniej zaaplikuje na ofertę pracy, w ramach której pracodawca udziela wsparcia rzeczowego lub finansowego w wyposażeniu stanowiska pracy w domu dla osób pracujących zdalnie lub hybrydowo (np. udostępnienie firmowego fotela, monitora itd.). Na rynku pracy wciąż funkcjonuje jednak duża grupa pracowników nie będących zwolennikami takiego rozwiązania – ponad ¼ respondentów (26 proc.) ocenia negatywnie model pracy w pełni zdalnej i niechętnie zaaplikuje na takie oferty.
Dla przeciwwagi odwrotny układ – czyli pracę w modelu stacjonarnym, bez możliwości pracy zdalnej pozytywnie ocenia już zaledwie 19 proc. badanych, a aż 40 proc. respondentów deklaruje, że takie warunki wpływają negatywnie na ich decyzję o aplikowaniu do danej firmy.
Kluczem wydaje się więc odpowiedni balans, a drogą do niego – elastyczne modele wykonywania obowiązków.
Sprawdź również książkę: Meritum Prawo Pracy 2024 >>
Zmienię pracę na hybrydową
Czy sam model pracy funkcjonujący w danej organizacji rzeczywiście ma aż tak duże znaczenie? Jak wskazują wyniki najnowszego badania Pracuj.pl, to może być nawet element decydujący o pozostaniu w firmie. 15 proc. badanych Polaków deklaruje, że poszukują obecnie pracy z uwagi na to, że chcą pracować zdalnie, a ich obecny pracodawca tego nie umożliwia. Dodatkowy, znacznie mniejszy odsetek badanych (2 proc.) wskazuje, że poszukują nowego miejsca zatrudnienia, ponieważ chcą oni pracować z biura, a obecny pracodawca oferuje pracę w pełni zdalną.
17 proc. respondentów deklaruje, że nie poszukują obecnie pracy właśnie z uwagi na to, że w aktualnym miejscu zatrudnienia mogą wykonywać zadania w odpowiedniej dla nich formie (np. zdalnie, hybrydowo), a aż 1 na 5 kandydatów wskazuje, że odpowiedni tryb pracy jest dla nich najważniejszym czynnikiem wpływającym na decyzję o aplikowaniu do danego pracodawcy.
Ponad połowa respondentów (55 proc.) wskazuje, że szukając pracy, skorzystaliby z filtra zawężającego oferty do tych z pracą zdalną lub hybrydową.
Czytaj również: Firmy monitorują mobilność pracowników, by walczyć o specjalistów - badanie EY>>
Oczekiwania kandydatów a oferta pracodawców
A jak sytuacja wygląda w rzeczywistych ofertach pracy dla kandydatów? Analiza pierwszych sześciu miesięcy 2024 roku wskazuje na to, że pracodawcy rozumieją potrzeby pracowników i częściowo odpowiadają na nie w swoich ofertach.
Zdecydowana większość ofert pracy opublikowanych od stycznia do czerwca bieżącego roku w serwisie Pracuj.pl dotyczyła pracy w modelu stacjonarnym – stanowiły one 63 proc. wszystkich opublikowanych w tym okresie ogłoszeń. Taki rozkład ofert może wskazywać na utrzymującą się silną preferencję pracodawców do oferowania tradycyjnych form wykonywania obowiązków, które zakładają codzienną obecność pracowników w biurze. Mimo popularności pracy hybrydowej, wiele przedsiębiorstw wciąż stawia na sprawdzone modele stacjonarne, dostosowując się jednak stopniowo do potrzeb rynku pracy i oczekiwań pracowników, które mogą ewoluować w kierunku większej elastyczności.
Jak twierdzą autorzy badania, model hybrydowy, choć w porównaniu z poprzednimi latami, jest dostępny w nieco mniejszym stopniu, to ulega pewnej stabilizacji, utrzymując się na poziomie około ¼ wszystkich dostępnych w serwisie ogłoszeń. Mimo niewielkiego spadku liczby ofert tego typu, model hybrydowy wciąż cieszy się znaczącą popularnością nie tylko wśród pracowników, ale także pracodawców. Pracodawcy, dostrzegając szerokie korzyści płynące z takiej polityki, coraz częściej decydują się na utrzymanie modelu hybrydowego jako stałej formy organizacji pracy. Model ten staje się trwałym elementem rynku pracy, odpowiadającym na potrzeby współczesnych pracowników i zmieniające się warunki pracy.
Najmniejszy odsetek, około 9 proc. spośród wszystkich ofert pracy dostępnych w serwisie w pierwszym półroczu 2024 r., stanowiły ogłoszenia zakładające możliwość pracy w pełni zdalnej. Tak niewielki odsetek ofert pracy zdalnej może wskazywać na to, że mimo poszukiwań elastyczności i niezależności wielu pracowników na rynku, ten model rodzi pewne wyzwania i obawy związane z utrzymaniem wysokiej jakości pracy oraz efektywnej komunikacji i współpracy. Te preferencje są jednak widoczne nie tylko wśród pracodawców, ale także ze strony pracowników, dla których jest to obecnie najmniej preferowany model wykonywania obowiązków.
Mimo tych wyzwań, model pracy w pełni zdalnej nadal stanowi istotną opcję. W dłuższej perspektywie, pracodawcy mogą oferować więcej takich stanowisk, zwłaszcza w sektorach, gdzie praca zdalna przynosi znaczące korzyści, takich jak IT, marketing cyfrowy czy doradztwo. Aby przyciągnąć i zatrzymać talenty, firmy z pewnością powinny brać pod uwagę zróżnicowane podejście do modeli pracy, uwzględniając preferencje pracowników i specyfikę branży, w której działają.
Badanie zostało przeprowadzone w marcu 2024 r. przez ARC Rynek i Opinia. Pomiar wykonany metodą CAWI wykonano na próbie 2059 Polaków w wieku 18–65. Struktura próby była kontrolowana biorąc pod uwagę płeć, wiek i wielkość miejscowości zamieszkania odpowiadających.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.