Zmiany wprowadza ustawa z dnia 9 marca 2023 roku o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 556).

Ustawa przeszła przez Sejm w iście ekspresowym tempie.  Bo jej pierwsze czytanie odbyło się w czwartek, 26 stycznia 2023 r., w nocy, a we wtorek, 7 lutego 2023 r., Sejm odrzucił wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu i skierował projekt ustawy do dalszych prac w Sejmowej Komisji Finansów Publicznych. 

Nowelizacja przepisów,  jak twierdziła Rada Ministrów, wynika z potrzeby usprawnienia działań wierzyciela i organu egzekucyjnego w zakresie niezbędnym do wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej oraz zwiększenia jej efektywności. Dlatego jednym z zaproponowanych rozwiązań jest zmiana definicji wynagrodzenia, jaką posługuje się ustawa.

Czytaj: 
Unikanie płacenia podatków będzie trudniejsze - Sejm zajmie się zmianami w egzekucji administracyjnej>>

Rząd za zmianami w systemie ograniczeń egzekucji, ale prace nad ustawą wstrzymane

To nie będzie już tylko egzekucja z wynagrodzenia

Zgodnie z obowiązującą definicją, zapisaną w art. 1a pkt 17 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. z 2022 r., poz. 479, dalej: u.p.e.a.), przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenia oraz niewyłączone spod egzekucji inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne.

Czytaj w LEX: Egzekucja z wynagrodzenia za pracę oraz renty a sumowanie dochodów z kilku źródeł >>>

Czytaj w LEX: Dokonywanie potrąceń z umów zleceń >>>

Nowa definicja przewiduje, że przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenia oraz inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne, w tym świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacane przez pracodawcę w okresie zatrudnienia, a także w okresie 12 miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy.

Jak twierdzili autorzy projektu zmian w uzasadnieniu, zmiana ta ma usprawnić egzekucję ze świadczeń pieniężnych przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacanych przez pracodawcę.

- Zmiana polega na ujęciu w definicji wynagrodzenia również świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacanych przez pracodawcę na podstawie ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 1732, z późn. zm.). Rozwiązanie to wyeliminuje konieczność dokonywania odrębnie zajęć egzekucyjnych wierzytelności ze stosunku pracy oraz ze świadczeń, które są wypłacane zobowiązanemu przez pracodawcę, u którego dokonano zajęcia wynagrodzenia za pracę, oraz zapewni ciągłość egzekucji - czytamy w uzasadnieniu do rządowego projektu. Tym samym, jak wyjaśnia dalej rząd, zobowiązany poniesie mniejsze koszty związane z egzekwowaniem zaległości (wydatki związane z doręczeniem korespondencji), które są zaspokajane przed należnością pieniężną.
Propozycja ta, według projektodawców, ma usprawnić również proces realizacji zajęcia przez pracodawcę, zamiast dwóch zajęć egzekucyjnych będzie obsługiwał tylko jedno. Dokona zatem jednego przelewu środków pieniężnych bądź też udzieli jednej odpowiedzi organowi egzekucyjnemu w przypadku wystąpienia przeszkody w realizacji zajęcia egzekucyjnego.

Czytaj w LEX: Podział sumy uzyskanej z egzekucji - zagadnienia ogólne >>>

Czytaj w LEX: Egzekucja z wynagrodzenia za pracę - komentarz praktyczny >>>

 


Będzie ograniczenie egzekucji

Jednocześnie autorzy projektu ustawy zaproponowali dodanie nowego par. 3a do art. 9 ustawy (dotyczącego ograniczeń egzekucji z wynagrodzenia), który określi zakres ochrony tego świadczenia. W myśl dodawanego par. 3a, świadczenie pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacane przez pracodawcę podlega egzekucji w zakresie określonym w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

- Art. 9 par. 1 u.p.e.a. stanowi, że wynagrodzenie ze stosunku pracy podlega egzekucji w zakresie określonym w Kodeksie pracy. W związku z tym, że w definicji wynagrodzenia ujęto również świadczenia przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa wypłacane przez pracodawcę, które podlegają ochronie w innym zakresie niż wynagrodzenie za pracę, dodano w art. 9 par. 3a u.p.e.a. Zgodnie z projektowanym przepisem świadczenia te będą potrącane w zakresie określonym przepisami o egzekucji ze świadczeń przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, tj. ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504, z późn. zm.) − analogicznie jak w przepisie art. 10 par. 3 u.p.e.a. Dodawany przepis art. 9 par. 3a u.p.e.a. ma na celu uniknięcie wątpliwości w zakresie potrąceń ze świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz zapewnienie tych samych zasad potrąceń niezależnie od tego, czy będzie wypłacał je pracodawca czy też Zakład Ubezpieczeń Społecznych – wyjaśniał rząd w uzasadnieniu do projektu.

W uchwalonej przez Sejm ustawie zmiana ta znalazła się w dodawanym par. 5, a nie jak proponował rząd w par. 3a. 

Nowelizacja, co do zasady, wejdzie w życie po upływie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia, z pewnymi wyjątkami określonymi w art. 29 ustawy.