Czy pracownik wykonujący przez osiem godzin pracę na stanowisku, na którym nie występują przekroczenia NDS, może pracować w godzinach nadliczbowych na stanowisku, na którym takie przekroczenia występują?

Pytanie pochodzi z publikacji Serwisu BHPPracownicy pracują po osiem godzin dziennie na terenie zakładu pracy, w którym nie stwierdzono przekroczenia NDS. Zachodzi potrzeba pracy w nadgodzinach w dwóch obszarach, w których występują - w jednym hałas, w drugim - wibracje. Czy po ośmiu godzinach pracy w strefie, w której nie występuje przekroczenie NDS pracownicy mogą pracować przez cztery godziny tam, gdzie te przekroczenia występują? Czy w przypadku, gdy pracownik pracuje osiem godzin dziennie w obszarze, w którym występują przekroczenia może pracować w nadgodzinach w obszarze, gdzie tych przekroczeń nie ma?

Odpowiedź

W razie zatrudnienia w warunkach narażenia na czynnik szkodliwy dla zdrowia przekraczający dopuszczalne normy higieniczne, pracownik może pracować tylko osiem godzin i pracodawca nie ma prawa zatrudniać go dłużej nawet przy innej nieszkodliwej pracy.
Pracownik wykonujący przez osiem godzin pracę na stanowisku, na którym nie występują przekroczenia norm higienicznych może pracować w godzinach nadliczbowych na innym stanowisku, na którym takie przekroczenia występują.

Uzasadnienie

Stosownie do art. 148 pkt 1 ustawy z 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz.U. z 2016 r. poz. 1666 ze zm.) – dalej k.p., w systemach i rozkładach czasu pracy, o których mowa w art. 135-138, 143 i 144 k.p., czas pracy pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, nie może przekraczać ośmiu godzin. Ponadto zgodnie z art. 151 § 2 k.p., praca w godzinach nadliczbowych, a więc praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, jest niedopuszczalna w przypadku pracowników wykonujących pracę na stanowiskach pracy, na których występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia. Powyższy zakaz nie obejmuje jednak takich sytuacji, jak akcja ratownicza konieczna do ratowania zdrowia lub życia ludzkiego, ochrony mienia bądź usuwania awarii (art. 151 § 1 k.p.). Z brzmienia komentowanych przepisów  wynika, że ustawodawcy chodziło o normę dobową czasu pracy pracownika oraz o wymiar jego czasu pracy, toteż w razie zatrudnienia przez osiem godzin w warunkach narażenia na czynnik szkodliwy dla zdrowia przekraczający dopuszczalne normy higieniczne, pracownik może pracować tylko osiem godzin i pracodawca nie ma prawa zatrudniać go dłużej nawet przy innej nieszkodliwej pracy.
Jednocześnie biorąc pod uwagę literalne brzmienie omawianych przepisów, pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonujący pracę na stanowisku na którym nie występują przekroczenia norm higienicznych może pracować w godzinach nadliczbowych na innym stanowisku, na którym występują przekroczenia czynników szkodliwych dla zdrowia.

Kamila Milczarek, autor współpracuje z publikacją Serwis BHP.

Odpowiedzi udzielono: 5 czerwca 2017 r.

Więcej informacji i narzędzi znajdziesz w programie Serwis BHP Bądź na bieżąco ze zmianami prawnymi i korzystaj z aktualnych materiałów