365 z blisko 7 tys. zarządców sukcesyjnych wpisanych do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) sprawuje już zarząd sukcesyjny. – To oznacza, że ustawa o zarządzie sukcesyjnym działa - mówi Katarzyna Skrzek z Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii. - Z naszych spostrzeżeń wynika, że są to zwykle osoby z najbliższego kręgu rodziny, dzieci, małżonkowie – dodaje. Eksperci zarzucają jednak, że obowiązująca od ponad pół roku ustawa reguluje tylko sytuacje po śmierci osoby prowadzącej jednoosobową działalność gospodarczą.
Teraz Ministerstwo Przedsiębiorczości kończy prace nad projektem zmian ułatwiających sukcesję za życia, a także w spółkach. W poniedziałek 27 maja do konsultacji trafiła druga wersja tzw. pakietu przyjazne prawo. To projekt, który zakłada ponad 70 punktowych zmian dla przedsiębiorców. Nie ma w nim jednak ani słowa o Fundacji Rodzinnej. O przepisy umożliwiające powołanie takiej specjalnej fundacji do zarządzania majątkiem rodzinnym zabiegają pracodawcy, m.in. BCC czy Konfederacja Lewiatan. Jak zaznacza, Marek Niedużak, wiceminister przedsiębiorczości, zaznacza, że sama idea, mu się podoba. – Pozwala zadbać o majątek, sprawić, że nie przetrwoni go przypadkowy potomek. To jednak byłby wyjątek od zasad prawa spadkowego, dlatego wymaga dogłębnej analizy – podkreśla Marek Niedużak. Teraz zaś resort skupia się na zmianach dla spółek, ale nie tylko.
Co się zmieni w przepisach dotyczących dziedziczenia
Projekt przewiduje też umożliwienie obniżenia, rozłożenia na raty lub odroczenia płatności kwoty zachowku w przypadku, gdy w skład spadku wchodzi przedsiębiorstwo. Proponowany jest też mechanizm tymczasowego wykonywania praw w spółkach handlowych jeszcze przed zakończeniem formalności spadkowych. Chodzi o prawa i obowiązki wspólnika spółki osobowej, udziały w spółce z o.o., akcji w spółce akcyjnej. Przedmiotem zapisu windykacyjnego mógłby być udział w spółce osobowej. Ponadto będą mówić wyraźni, że można zrzec się zachowku.
Umowa o zrzeczenie się zachowku
Obecnie nie ma pewności, czy taka umowa jest skuteczna. - Wobec braku wyraźnej regulacji prawej, niektórzy uważają, że taka umowa jest dopuszczalna, inni, że nie – tłumaczy Tomasz Kot, notariusz z Krakowa. Dyskusja odżyła w praktyce po orzeczeniu Sądu Najwyższego z 17 marca 2017 r., III CZP 110/16. SN dopuścił możliwość zawarcia takiej umowy. W najnowszej wersji projektu doprecyzowano art. 1048 kodeksu cywilnego, który obecnie dotyczy umowy o zrzeczenie się dziedziczenia. Dodano do niego paragraf 2: „zrzeczenie się może być ograniczone do zrzeczenia się prawa do zachowku”. To efekt uwag Krajowej Rady Notarialnej. Pierwotny projekt bowiem przewidywał dodanie nowego artykułu. Zdaniem notariusza dodanie par. 2 potwierdzi wyraźnie, że umowa o zrzeczenie się prawa do zachowku „mieści się” w ramach ogólnej figury zrzeczenia się dziedziczenia, a także pozwoli zachować dotychczasowe orzecznictwo.
Cena promocyjna: 127.2 zł
|Cena regularna: 159 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Sukcesja za życia
Projekt przewiduje też możliwość przenoszenie decyzji administracyjnych na następcę prawnego przedsiębiorcy – osoby fizycznej w przypadku sukcesji dokonywanej za życia. Jest to procedura przenoszenia decyzji i promesy decyzji związanej z przedsiębiorstwem wzorowana na tej z obecnej ustawy o zarządzie. Resort przekonuje, że pozwoli to lepiej planować sukcesję za życia. Andrzej Bocheński, przedsiębiorca i doradca sukcesyjny nie ma wątpliwości, że to zmiany idące w dobrym kierunku. – Z mojego doświadczenia wynika, że utrata koncesji, licencji to jeden z większych problemów po przejęciu firmy. Taka zmiana zaś pozwala się skupić na kontynuowaniu działalności, a nie ich zdobywaniu, co może potrwać nawet pół roku – podkreśla.
Więcej w SIP LEX:
Procedura: Ustanowienie zarządu sukcesyjnego >
Analiza: Zarząd sukcesyjny – przewodnik po zmianach >
Komentarz praktyczny: Zarząd sukcesyjny - po śmierci pracodawcy stosunek pracy nie wygaśnie >
Odpowiedź na pytanie: Czy w świetle nowych przepisów zawartych w Ustawie o zarządzie sukcesyjnym, możliwym będzie przekazanie jednoosobowej działalności gospodarczej jeszcze za życia przedsiębiorcy? >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
