WSA: Skazanie jednego ze wspólników spółki nie dotyczy drugiego

Wspólnik nie będzie skreślony z rejestru spółek z powodu karalności drugiego wspólnika. Dlatego, że odpowiedzialność solidarna nie dotyczy prowadzenia kantoru wymiany walut - orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny i uchylił decyzję prezesa NBP.

Prezes Narodowego Banku Polskiego zakazał prowadzenia działalności gospodarczej Zenonowi B. decyzją z 25 stycznia 2018 r. Chodziło o zakaz prowadzenia kantorów oraz wykreślono jego nazwisko z Krajowego Rejestru Sądowego.

Skazanie wspólniczki

Powodem było skazanie prawomocnym wyrokiem karnym jego wspólniczki Bożeny M. za oszustwo w celu osiągnięcia korzyści materialnej (z art. 286 par. 1 kk). Sam Zenon B. nie był nigdy karany. 
Prezes NBP oparł swoją decyzję na art. 12 i 16 ust. 1 ustawy Prawo dewizowe, z którego wynika, że organem prowadzącym rejestr jest Prezes Narodowego Banku Polskiego. 
Prezes NBP orzekł, że obowiązuje odpowiedzialność solidarna wspólników za zobowiązania spółki cwilnej, mimo, że skarżący twierdził, że nie wiedział o skazaniu wspólniczki. Co więcej - prezes uznał, że wobec osób prowadzących kantor wymagania są wyższe niż wobec innych wspólników spółek.

Odpowiedzialność solidarna?

Zenon B. w skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zarzucił decyzji błędne zastosowanie art. 864 kc, iż wspólnicy odpowiadają solidarnie.
Pełnomocnik prezesa NBP radca prawny Iwona Kajzer-Rudowska dowodziła przed sądem, że według przepisów działalność kantorową może wykonywać osoba fizyczna, która nie została prawomocnie skazana za przestępstwo skarbowe albo za przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej. A także osoba prawna oraz spółka niemająca osobowości prawnej, której żaden odpowiednio członek władz lub wspólnik nie został skazany za takie przestępstwo (art. 12 ustawy Prawo dewizowe). Mało wiarygodne wydają się wyjaśnienia skarżącego, iż nie miał świadomości skazania wspólniczki - powiedziała mec.Iwona Kajzer.

WSA uchyla decyzję prezesa

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 16 lipca br. uznał, że decyzja prezesa NBP jest błędna. 
- Wspólnik spółki cywilnej nie odpowiada za przestępstwo popełnione przez drugiego wspólnika - wyjaśniała sędzia sprawozdawca Pamela Kuraś-Dębecka. - Odpowiedzialność solidarna istnieje, ale za zobowiązania spółki, o których sąd nic nie wie. Owszem, istnieje osobista odpowiedzialność wspólnika, ale w wypadku należności podatkowych - dodała.
Organ naruszył art. 12 ustawy mówiący o działalności kantorowej. Stanowi ono, że działalność tę może wykonywać osoba niekarana, a także - spółka niemająca osobowości prawnej. Tymczasem w omawianym wypadku mamy do czynienia ze spółką cywilną.

Będą specjalne przepisy dla internetowych kantorów 
Zdaniem WSA nie można łączyć odpowiedzialności karnej dwóch wspólników.

Wyrok nie jest prawomocny.

Sygnatura akt VI SA/Wa 475/18, wyrok z 16 lipca 2018 r.