O problemie z tantiemami dla artystów za udostępnianie ich twórczości w internecie zrobiło się głośno na początku listopada, gdy media doniosły o kłopotach twórców serialu "Wielka Woda" przez platformę Netflix. Miała ona nie wypłacać im dodatkowych wynagrodzeń za emisję serialu, choć zyskał on miliony widzów w Polsce i za granicą.

Wprawdzie dzisiejsze przepisy prawa autorskiego gwarantują twórcom prawo do wynagrodzeń za emisję filmów czy piosenek, ale nie dotyczy ono wprost internetu. Zgodnie z art. 70 ust. 2 (1) prawa autorskiego, współtwórcy utworu audiowizualnego oraz artyści wykonawcy są uprawnieni do "stosownego wynagrodzenia z tytułu nadawania utworu w telewizji lub poprzez inne środki publicznego udostępniania utworów". Przepis ten nie odnosi się wprost do publikacji utworów w serwisach wideo udostępnianych na życzenie widza (VOD). Ta właśnie luka pozwala platformom streamingowym na utrudnianie wypłat tantiem dla artystów.

Lukę tę miało naprawić wdrożenie unijnej dyrektywy nr 2019/790 z 17 kwietnia 2019 r. w sprawie prawa autorskiego i praw pokrewnych na jednolitym rynku cyfrowym. Według artykułu 29 tej dyrektywy, państwa członkowskie powinny były wdrożyć ją do  7 czerwca 2021 r. I choć od tego terminu minęło już półtora roku, to w Polsce do jej wdrożenia nie doszło.

Czytaj w LEX: Tantiemy audiowizualne w zarysie: charakter prawny, podstawy reprezentacji organizacji właściwej oraz problem tak zwanych starych tabel wynagrodzeń autorskich >>>

Czytaj: Prof. Markiewicz: Jest dyrektywa, brakuje nowelizacji ustawy autorskiej, potrzebne prounijne orzecznictwo>>

Ministerstwo twierdzi, że opóźnienie we wdrażaniu dyrektywy nie jest przyczyną niewypłacania tantiem. W oświadczeniu na swojej stronie internetowej napisało, że w przepisach tej dyrektywy nie ma zapisu o dodatkowym wynagrodzeniu dla twórców i wykonawców za eksploatację ich filmów w Internecie. - Dyrektywa przewiduje jedynie ogólny obowiązek zapewnienia twórcom i wykonawcom odpowiedniego i proporcjonalnego wynagrodzenia, zezwalając na stosowanie różnych mechanizmów. Nie jest to jednak rozwiązanie bezwzględnie wymagane przez dyrektywę - czytamy w stanowisku resortu.

Czytaj w LEX: Wynagrodzenie z tytułu reemisji w sieci kablowej utworu audiowizualnego - LINIA ORZECZNICZA >>>

Czytaj w LEX: Komentarz do dyrektywy o prawach autorskich w ramach jednolitego rynku cyfrowego >

Ministerstwo zauważa, ze w Unii Europejskiej tylko nieliczne państwa wprowadziły podobne przepisy, np. w przypadku streamingu muzyki prawo do dodatkowego wynagrodzenia z tego tytułu zostało wprowadzone jedynie w Hiszpanii i niedawno w Belgii.

MKiDN zapewnia przy tym, że pracuje nad nowelizacją prawa autorskiego. - W przygotowanym (...) projekcie ustawy implementującej dyrektywę przewiduje się nowelizację art. 70 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych poprzez wprowadzenie przepisu przyznającego twórcom i wykonawcom prawo do stosownego wynagrodzenia za eksploatację filmów w Internecie - obiecuje resort.

Ministerialni prawnicy zauważyli też, że niezależenie od projektowanych rozwiązań, obecnie obowiązujące przepisy nie stoją na przeszkodzie, aby twórcy seriali lub filmów ustalali z producentem – w regulującej ich wynagrodzenie umowie – prawo do udziału w zyskach z eksploatacji filmów lub seriali na platformach VOD.

WZORY DOKUMENTÓW  w LEX:

 

Sprawdź również książkę: Zabawy z prawem autorskim dawne i nowe >>