Rzecznik Finansowy wystąpił do Sądu Najwyższego z kolejnym wnioskiem o podjęcie uchwały dotyczącej problemów ubezpieczeń gospodarczych. Tym razem sprawa dotyczy wyliczania odszkodowań z OC pojazdów mechanicznych w przypadku szkody częściowej.
Ochrona praw klientów
Rzecznik przedstawił Izbie Cywilnej SN do rozstrzygnięcia następujące pytanie prawne: „Czy w przypadku wyrządzenia szkody w pojeździe mechanicznym, stanowiącej szkodę częściową, gdy przed ustaleniem wysokości odszkodowania naprawa stała się niemożliwa w wyniku następczych działań poszkodowanego, co ma miejsce np. w razie zbycia pojazdu w stanie uszkodzonym lub jego uprzedniego naprawienia, odszkodowanie należne poszkodowanemu w ramach ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego powinno być ustalone jako równowartość hipotetycznie określonych kosztów przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego?”.
Jak podkreśla rzecznik, złożony do Sądu Najwyższego wniosek ma na celu zwiększenie ochrony praw i interesów klientów podmiotów rynku finansowego w relacjach z ubezpieczycielami oraz zmiany praktyki zakładów ubezpieczeniowych polegającej na pomniejszaniu kwoty odszkodowań z OC posiadaczy pojazdów mechanicznych o rabaty i upusty stosowane w wybranych warsztatach zakładów ubezpieczeń.
Wartość naprawy
SN odrzucił rozwiązanie proponowane przez rzecznika: dopuszczalność metody kosztorysowej czyli różnicy między wartością auta sprzed szkody i po jej powstaniu ( np. cena sprzedanego auta bez naprawy). Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego pozwoli na skuteczniejsze dochodzenie roszczeń od zakładów ubezpieczeń i rozstrzygnięcie istniejących w orzecznictwie sądów rozbieżności w wykładni przepisów prawa - wskazuje rzecznik.
Sędzia sprawozdawca Mariusz Załuski wskazał, że dotychczasowy model orzecznictwa dopuszczający model tzw. metody kosztorysowej szacowania szkody w sytuacji, gdy po stronie poszkodowanego nie istnieje roszczenie o przywrócenie do stanu poprzedniego, choćby przez naprawę lub sprzedaż pojazdu nie znajduje uzasadnienia w aktualnym stanie prawnym.
Dlatego – zdaniem SN – dopuszczenie metody kosztorysowej, gdy pojazd został sprzedany – jest nieuzasadnione i powodowałoby bezpodstawny wzrost sum dochodzonych przez poszkodowanych.
Uchwała Izby Cywilnej SN z 11 września 2024 r., sygnatura akt III CZP 65/23
