Wójt ustalił warunki zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie elektrowni biogazowej. Mieszkańcy sołectwa wystąpili z żądaniem wznowienia wszystkich postępowań administracyjnych dotyczących biogazowni w oparciu o art. 145 § 1 pkt 1 i 4 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.). Zarzucili, że bezpodstawnie i bez swej winy zostali pominięci w postępowaniach administracyjnych dotyczących budowy i funkcjonowania biogazowni, pomimo iż mieszkają w zasięgu szkodliwego oddziaływania tej inwestycji.

Wójt po przeprowadzeniu wznowionego postępowania odmówił uchylenia ostatecznej decyzji własnej ustalającej warunki zabudowy. W uzasadnieniu wójt wyjaśnił, że nie znalazł podstaw do uznania mieszkańców wsi za strony postępowania. Wskazał, że podstawę materialnoprawną uznania podmiotu za stronę w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę stanowi przepis art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 07 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (według stanu na dzień wydawania decyzji: Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm., a obecnie: Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623 z późn. zm.), będący normą szczególną w stosunku do art. 28 k.p.a. Zgodnie z tym przepisem, stronami w postępowaniu w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele, użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu, przez który to obszar, w myśl art. 3 ust. 1 pkt 20 prawa budowlanego, należy rozumieć teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu terenu.

WSA stwierdził, iż organy obu instancji bez dostatecznego oparcia w materiale dowodowym i co najmniej przedwcześnie uznały, że wnioskodawcy zasadnie nie zostali uznani za strony w postępowaniu o ustalenie warunków zabudowy dla przedmiotowej inwestycji. Organ I instancji w sposób oczywiście błędny ustalał krąg stron tego postępowania z odwołaniem się do art. 28 prawa budowlanego. Tymczasem przepis ten, jako szczególny względem regulacji art. 28 k.p.a., nie może być interpretowany rozszerzająco i stosowany, choćby w drodze analogii, w innych postępowaniach, niż postępowanie w sprawie pozwolenia na budowę. Organ II instancji błędu tego nie powielił, gdyż uznał, iż w tej sprawie znajduje zastosowanie art. 28 k.p.a. Zarazem jednak, bez dostatecznej weryfikacji ustaleń organu I instancji, przyjął za tym organem, że krąg stron postępowania ogranicza się do właścicieli nieruchomości położonych w bezpośrednim sąsiedztwie nieruchomości, na której została zrealizowana przedmiotowa inwestycja.

WSA podkreślił, iż stronami postępowania administracyjnego o ustalenie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu mogą być właściciele lub użytkownicy wieczyści działek sąsiednich, a także, w zależności od okoliczności, właściciele działek niesąsiadujących bezpośrednio z terenem planowanej inwestycji, gdyż o interesie prawnym tych osób przesądza zasięg oddziaływania danej inwestycji na nieruchomości sąsiednie oraz stopień jej uciążliwości dla tych nieruchomości. W świetle przywołanego poglądu, dla prawidłowego ustalenia kręgu stron takiego postępowania niezbędne jest poczynienie przez organy ustaleń odnośnie do sposobu i zasięgu oddziaływania danej inwestycji na otoczenie. Zatem dla prawidłowego ustalenia kręgu stron takiego postępowania niezbędne jest poczynienie przez organy ustaleń odnośnie do sposobu i zasięgu oddziaływania danej inwestycji na otoczenie. Zdaniem WSA w tym zakresie organy obu instancji nie dokonały dostatecznych ustaleń. Brak jest bowiem dokumentów lub dowodów, z których wynikałby niewątpliwie sposób i zasięg oddziaływania przedmiotowej inwestycji. Wszystko to czyni niemożliwym zweryfikowanie przez Sąd trafności stanowiska organów, że oddziaływanie tej inwestycji nie wykracza poza granice bezpośrednio z nią sąsiadujących działek, których właściciele zostali przez organy uznani za strony postępowania. Zdaniem WSA organy błędnie, bo w sposób nadmiernie upraszczający i automatyczny, utożsamiły brak przymiotu strony z sytuacją, gdy podmiot wnioskujący o wznowienie postępowania administracyjnego zakończonego ostateczną decyzją o warunkach zabudowy nie jest właścicielem działki sąsiedniej rozumianej jako działką bezpośrednio granicząca z działką objętą planowaną inwestycją.


Na podstawie: Wyrok WSA w Poznaniu z 18 października 2012 r., sygn. akt IV SA/Po 323/12, nieprawomocny