Właściwie każda firma ma swoje tajemnice, nieraz stanowiące o przewadze jej nad konkurencją. Dlatego te tajemnice należy strzec, uniemożliwiając zapoznanie się z nimi przez szerokie grono zainteresowanych. Warto o tym pamiętać również składając ofertę na realizację zamówienia publicznego. Także w takich przypadkach przedsiębiorca ma prawo do ochrony firmowych tajemnic. Na jakich zasadach?
Czytaj też: Nowe wytyczne TSUE: Co czeka firmy spoza Unii Europejskiej w zamówieniach publicznych?
Wykonawca może zastrzec tajemnicę
Prawem wykonawcy – a mówiąc precyzyjniej potencjalnego wykonawcy – składającego ofertę w ramach zamówień publicznych pozostaje zastrzeżenie poufności informacji stanowiących tajemnicę jego przedsiębiorstwa. Co prawda, zgodnie z art. 18 ust. 1 prawa zamówień publicznych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 1320), postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne. Jednak jawność ta nie ma charakteru absolutnego, a zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia tylko w przypadkach określonych w ustawie (art. 18 ust. 2 p.z.p.). Jednym z takich przypadków jest zastrzeżenie przez przedsiębiorcę tajemnicy przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w art. 18 ust. 2 p.z.p. zdecydował, że w postępowaniu zmierzającym do wyboru wykonawcy zamówienia publicznego nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Warunkiem skorzystania z tego uprawnienia jest dokonanie zastrzeżenia poufności takiej tajemnicy wraz z jej przekazaniem. W praktyce w zdecydowanej większości przypadków odpowiednim momentem na dokonanie takiego zastrzeżenia będzie złożenie oferty lub ewentualnie jej wyjaśnianie w odpowiedzi na pytania zadane przez zamawiającego. Z pewnością samo stwierdzenie wykonawcy, że dana informacja stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa nie wystarczy do jej skutecznego zastrzeżenia – liczy się „wykazanie” tego faktu, a więc jego odpowiednie uzasadnienie. Krajowa Izba Odwoławcza w swoim orzecznictwie przyjmuje, że w istocie zamawiający musi udowodnić, że konkretne informacje mieszczą się w zakresie definicji tajemnicy przedsiębiorstwa. Poza tym również omawiane tu uprawnienie wykonawcy, podobnie, jak jawność postępowania, nie ma charakteru absolutnego. Co ogranicza korzystanie z niego?
Zobacz w LEX: Zastrzeżenie tajemnicy przedsiębiorstwa w ofercie składanej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego >
Cena promocyjna: 135.2 zł
|Cena regularna: 169 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 123.36 zł
Co jest, a co nie jest tajemnicą
W pierwszej kolejności należy ustalić, czy dane informacje w ogóle mogą zostać uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa. Prawo zamówień publicznych odsyła w tym zakresie do definicji tejże tajemnicy zawartej w ustawie z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U z 2022 r., poz.1233). W ustawie tej za tajemnicę przedsiębiorstwa uznano informacje e techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.
Z jednej więc strony tajemnica przedsiębiorstwa jest szerokim pojęciem, w którego zakres nie wchodzą jednak dane, które każdy może zdobyć w stosunkowo prosty sposób. Z drugiej zaś strony kluczową kwestią jest podjęcie przez przedsiębiorcę działań zmierzających do faktycznego zabezpieczenia poufności tajemnic jego firmy. Najlepiej, aby działania te zostały podjęte zanim zostanie przygotowana i złożona oferta realizacji zamówienia publicznego. Nie wolno także zapominać, że na gruncie zamówień publicznych przedsiębiorca nie ma także prawa zastrzegać informacji o nazwach albo imionach i nazwiskach oraz siedzibach lub miejscach prowadzonej działalności gospodarczej albo miejscach zamieszkania wykonawców, których oferty zostały otwarte oraz o cenach lub kosztach zawartych w ofertach (art. 222 ust. 5 w zw. z art. 18 ust. 3 p.z.p.).
Zobacz w LEX: Ochrona danych osobowych w zamówieniach publicznych >
Zamawiający też może strzec tajemnic
Ponadto, na podstawie art. 18 ust. 4 p.z.p., zamawiający może określić w dokumentach zamówienia lub w ogłoszeniu o zamówieniu wymaganie dotyczące zachowania poufnego charakteru informacji przekazanych wykonawcy w toku postępowania o udzielenie zamówienia. Podany przepis kreuje uprawnienie zamawiającego do zastrzeżenia swoich tajemnic. Można więc przyjąć, że jest to analogiczna możliwość do tej, z której ma prawo skorzystać przedsiębiorca. Standardowo także w tym wypadku nie ma mowy o nieograniczonym uprawnieniu zamawiającego. Przykładowo niedopuszczalne jest zastrzeganie tajemnic informacji podlegających udostępnieniu w trybie dostępu do informacji publicznej.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.