Do tej pory wykonywanie czynności w kierownictwie lub w dozorze ruchu zakładów górniczych, wymienionych w art. 53 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze wymaga posiadania kwalifikacji określonych w przepisach tej ustawy. W przypadku nabycia kwalifikacji zawodowych do wykonywania tzw. górniczych zawodów regulowanych poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, istnieje możliwość ich uznania w Polsce na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej.

Czytaj też: Energetyka a współczesna rzeczywistość gospodarcza, społeczna, geopolityczna >>>

Zgodnie z przepisami tej ustawy, możliwość uznania kwalifikacji zawodowych dotyczy wyłącznie pracowników, którzy:

  1. nabyli kwalifikacje do wykonywania górniczych zawodów regulowanych w innych niż Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej, państwach członkowskich EFTA – EOG lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz
  2. spełniają warunki o charakterze podmiotowym, określone w art. 2 ust. 1 ustawy o uznawaniu kwalifikacji zawodowych.

Przepisy te powodowały, że obywatele Ukrainy, którzy nabyli w Ukrainie kwalifikacje zawodowe do wykonywania górniczych zawodów regulowanych, nie mogą uzyskać decyzji uznającej ich kwalifikacje zawodowe. W osoby posiadające wiedzę i umiejętności niezbędne do prawidłowego wykonywania czynności na szczeblu kierownictwa lub dozoru ruchu zakładu górniczego, w Polsce często wykonują pracę poniżej posiadanych kwalifikacji. Są głównie zatrudniani na stanowiskach robotniczych.

Czytaj też: Koncesje w prawie geologicznym i górniczym >>>

 

 

W kopalniach brakuje specjalistów

Rząd przyznaje, że sytuacja na rynku surowców energetycznych w ostatnich latach, zmniejszone zapotrzebowanie na produkowaną z węgla energię elektryczną, polityka klimatyczna Unii Europejskiej, jak również globalna recesja gospodarcza spowodowana pandemią koronawirusa, pogorszyły kondycję ekonomiczną polskich przedsiębiorstw górniczych.

Sytuację tą w poprawić plan naprawczy. W dniu 28 maja 2021 r. strona społeczna i rządowa zawarły umowę społeczną dotyczącą transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego oraz wybranych procesów transformacji województwa śląskiego. Umowa Społeczna doprecyzowywała ogólne zasady stopniowego zamykania i likwidacji sektora wydobycia, w tym kwestie zatrudnienia i osłon socjalnych dla górników. Jednym z elementów tej umowy jest powstanie Fundusz Transformacji Województwa Śląskiego.

Od dnia podpisania umowy społecznej z osłon tj. z jednorazowych odpraw pieniężnych i urlopu górniczego skorzystało 2,2 tys. osób. Niepewność co do losów kopalni węgla spowodowała mniejsze zainteresowanie kształceniem i późniejszą pracą w tym sektorze.

 

O innych rozwiązaniach nowelizacji przeczytasz: Nowelizacja specustawy podpisana - zmiany w pomocy uchodźcom z Ukrainy

Wielu górników z Donbasu przebywa w Polsce >>

Sytuacja sektora górnictwa węgla kamiennego zmieniła się diametralnie wraz z agresją Rosji na Ukrainę. Jak wskazuje rząd, pracodawcy sektora górniczego sygnalizują pilną potrzebę uzupełnienia kadr górniczych o wykwalifikowanych pracowników, posiadających kwalifikacje do wykonywania czynności w kierownictwie lub w dozorze ruchu zakładu górniczego. Ratunek widzi w specjalistach z Ukrainy, szczególnie że do Polski trafiło wielu specjalistów, którzy pracowali m.in. w górniczym regionie Donbasu.

Dlatego do uchwalonej 13 stycznia 2023 r. ustawa nowelizującą ustawę z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wprowadził przepis (art. 23b) umożliwiający obywatelom Ukrainy legalnie przebywającym w Polsce uznania nabytych w Ukrainie kwalifikacji górniczych i zatrudnienie ich w sektorze górniczym, w Polsce na stanowiskach odpowiadających ich kwalifikacjom. Ma to z jednej strony stanowić formę pomocy, która przyniosłaby również pożytek polskiej gospodarce. Z drugiej strony, polscy pracodawcy sektora górnictwa zyskają przeszkolonych i doświadczonych pracowników, których brak na polskim rynku pracy.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.