13 czerwca 2024 r. rzecznik Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej przedstawił opinię w sprawie C-118/23, która ma kluczowe znaczenie dla frankowiczów Getin Noble Banku. Dotyczy bowiem procesu przymusowej restrukturyzacji tego banku, w oparciu o decyzję Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Decyzja ta, zdaniem wielu klientów Getin Noble Banku, nie była wolna od poważnych wad prawnych. Frankowicze masowo zaskarżyli ją więc do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Ten zaś skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej cztery pytania prejudycjalne.
Czytaj też: Pytania do TSUE mogą sprawy kredytobiorców Getin Noble Bank zamrozić na lata
Czytaj też: 13 czerwca Rzecznik Generalny TSUE wyda opinię w sprawie frankowiczów z Getinu Noble Bank
Droga do odszkodowania
Stwierdzenie przez sąd niezgodności z prawem wspomnianej decyzji będzie niosło za sobą niezwykle daleko idące konsekwencje. Otworzy bowiem klientom Getin Noble Banku drogę do dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa w związku z niezgodnym z prawem działaniem Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Z tego też względu, z wyrokiem TSUE w tej sprawie, wiążą oni wielkie nadzieje. Przypomnieć należy, że już 21 marca 2024 r. TSUE rozpatrywał sprawę dotyczącą restrukturyzacji Getin Noble Banku. W trakcie rozprawy zostały zaprezentowane stanowiska stron. Orzeczenie nie zostało jednak wydane, a do złożenia opinii w sprawie został zobowiązany rzecznik generalny TSUE.
Stanowisko rzecznika
Rzecznik generalny skoncentrował się na pytaniu trzecim i czwartym zadanym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. Pytanie trzecie dotyczyło dopuszczalności i warunków łączenia przez jeden organ uprawnień nadzorczych z uprawnieniami związanymi z restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją. Pytanie czwarte odnosiło się zaś do obowiązku przyjęcia na poziomie państwa, jak też samej instytucji zajmującej się restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją, odpowiednich przepisów gwarantujących operacyjną niezależność między rozmaitymi funkcjami związanymi ze wskazanymi wyżej uprawnieniami.
Analiza opinii rzecznika generalnego TSUE wskazuje, że jest ona dobrym dla frankowiczów prognostykiem przed jesiennym wyrokiem TSUE w sprawie Getin Noble Bank. Jeżeli TSUE podtrzyma swoją dotychczasową praktykę i przychyli się do jego opinii, to pod koniec roku, frankowiczom z Getin Noble Banku otworzy się droga do dochodzenia odszkodowań od Skarbu Państwa.
Rzecznik podkreślił bowiem, że przepisy unijne gwarantujące niezależność operacyjną i brak konfliktu interesów między funkcjami nadzorczymi a funkcjami związanymi z restrukturyzacją i uporządkowaną likwidacją obowiązują również taką instytucję jak Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Z jego opinii wynika, że nie podziela on stanowiska BFG oraz rządu polskiego i uważa, że funkcje BFG powinny być rozdzielone na różne podmioty i jest to stanowisko, moim zdaniem, jak najbardziej zrozumiałe i zasługujące na aprobatę.
Zasadnie Rzecznik widzi konflikt interesów w samym organie restrukturyzacji i likwidacji, tzn. że BFG występuje zarówno jako gwarant depozytów, jako organ nadzoru i zarówno jako podmiot, który reprezentuje Getin Noble Bank w zakresie procesu przymusowej restrukturyzacji.
Zobacz też szkolenie online: Postępowania dotyczące kredytów frankowych - aspekty proceduralne, nowela KPC, zabezpieczenie powództwa >
Wskazówka dla innych banków
Opinia daje zielone światło dla stwierdzenia nieprawidłowości działań podjętych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Pociągnie za sobą najpewniej korzystne orzeczenie TSUE na jesieni 2024 roku w tej sprawie. Tak się dzieje bowiem w przeważającej liczbie spraw. W efekcie spodziewać się należy, że następstwem będą zaś orzeczenia sądów polskich, które rozwiążą poważny problem frankowiczów Getin Noble Banku. Istotne będzie m.in. zajęcie stanowiska przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącego tego, czy skargi mają być rozpoznane łącznie, czy oddzielnie, co wpłynie na czas trwania postępowania przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie oraz może przyspieszyć cyfryzację postępowań sądowo-administracyjnych.
Co ważne, ewentualna korzystna dla frankowiczów decyzja TSUE może być sygnałem dla innych banków posiadających portfel kredytów waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego, aby nie rozważały pójścia śladem Getin Noble Bank S.A.
Zobacz też szkolenie online: Kredyty frankowe w praktyce - z uwzględnieniem wpływu ogłoszenia upadłości >
Niezależnie od opinii Rzecznika Generalnego TSUE, należy podkreślić, że frankowicze z Getin Noble Banku już mają narzędzia, aby skutecznie dochodzić swoich praw. W szczególności zasadne jest składanie wniosków o wstrzymanie płatności rat kredytu. Dotyczy to w głównej mierze frankowiczów, którzy już nominalnie spłacili swój kredyt.
Marcin Szołajski, radca prawny z Szołajski Legal Group
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
