Sąd zajmował się sprawą małżeństwa K. które postawiło nad morzem, na działce rolnej o pow. 300 mk, drewniany domek letniskowy na betonowej podmurówce. Został on wzniesiony niezgodnie z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego podkreślił, że jest to inny przypadek samowoli budowlanej (art. 50 ust. 1 pkt 4 Prawa budowlanego*). I skoro domek nie mógł zostać zalegalizowany, wydał decyzję nakazującą jego rozbiórkę. Małżeństwo nie zgadzało się z tą decyzją i odwołało się do Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Walka o legalizację
Inwestorzy zarzucili powiatowemu inspektorowi, m.in. brak wyjaśnienia w uzasadnieniu rozstrzygnięcia kwestii sprzeczności zabudowy letniskowej z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Podkreślali, że działka została wyodrębniona przed uchwaleniem planu i sposób w jaki obecnie jest wykorzystywane odpowiada jej pierwotnemu przeznaczeniu. WINB podtrzymał jednak decyzję powiatowego inspektora. Wskazał, że nie mógł on prowadzić procedury legalizacyjnej w trybie art. 48 Prawa budowlanego (brak pozwolenia na budowę) oraz art. 49. (brak zgłoszenia). Ponadto zgodnie z obowiązującym miejscowym planem działka znajduje się na terenie przeznaczonym pod zabudowę związaną z produkcją rolną i agroturystyką, czyli wynajem pokoi. Co prawda plan dopuszcza lokalizację nowych siedlisk, ale tylko na działce rolnej o minimalnej powierzchni 10 ha dla siedlisk położonych w obszarze chronionego krajobrazu oraz 5 ha dla tych na pozostałych obszarach.
A w tej sprawie nie został spełniony żaden z tych warunków. Działka ma mniejszą powierzchnię, domek nie jest związany z produkcją rolną czy agroturystyką i nie jest siedliskiem. Dlatego też WINB uznał, że decyzja nakazująca jego rozbiórkę, wydana została zgodnie z prawem. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie. Inwestorzy podkreślali jak wcześniej, że ich działka została wyodrębniona przed uchwaleniem planu, a zatem mogła być wykorzystana w sposób dowolny, nawet sprzeczny z obecnie obowiązującym.
Plan obowiązuje wszystkie działki
Sąd jednak nie uwzględnił zarzutów małżeństwa. Wskazał, że bez znaczenia jest fakt, że działka została wyodrębniona przed podjęciem przez gminę uchwały w sprawie planu. Zgodnie z art. 35 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, tereny, których przeznaczenie plan zmienia, mogą być wykorzystywane w sposób dotychczasowy do czasu ich zagospodarowania zgodnie z tym planem, chyba że w planie ustalono inny sposób ich tymczasowego zagospodarowania. Skarżący zaś domek postawili dopiero w 2014 r., czyli kilka lat po uchwaleniu planu i z pewnością niezgodnie z jego postanowieniami. Gdyby przyjąć, że pomimo zmiany przeznaczenia danego terenu możliwe było wykorzystywanie działki w sposób dotychczasowy, tworzenie planów dla terenów już zagospodarowanych byłoby iluzoryczne.
Skoro więc skarżący nie spełnili żadnego z wymogów tj. nie są rolnikami, nie prowadzą produkcji rolnej i nie posiadają działki o minimalnej powierzchni, to wybudowanie przez nich budynku rekreacji indywidualnej było niezgodne z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Decyzje nakazujące rozbiórkę były zatem prawidłowe. Ponadto sąd podkreślił, że niemożliwe jest zalegalizowanie samowoli budowlanej niezgodnej z miejscowym planem i postawionej bez wymaganego zgłoszenia. I dlatego WSA przyznał rację organom nadzoru budowlanego.
Prawo budowlane. Komentarz >>
Błędne jest też przekonanie, że z uwagi na rozmiar działki plan nie miał do niej zastosowania – podkreślił ponadto sąd. Nie ma ono pokrycia w obowiązujących przepisach. Fakt, że ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego przewiduje, iż przepisów w niej zawartych nie stosuje się do nieruchomości rolnych o powierzchni mniejszej niż 0,3 ha nie oznacza, że takie nieruchomości nie mogą być przeznaczone na cele związane z produkcją rolną.
Wyrok WSA w Szczecinie z 1 lutego 2018 r. II SA/Sz 1346/17
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
* Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu.