Oprocentowanie środków trwałych przedsiębiorstw państwowych.

ZARZĄDZENIE

MINISTRA FINANSÓW

z dnia 19 sierpnia 1974 r.

w sprawie oprocentowania środków trwałych przedsiębiorstw państwowych.

Na podstawie § 5 uchwały nr 178 Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1970 r. w sprawie oprocentowania środków trwałych przedsiębiorstw państwowych (Monitor Polski Nr 40, poz. 295) zarządza się, co następuje:

§ 1. Użyte w zarządzeniu określenia:

1) "przedsiębiorstwo" - oznacza państwowe przedsiębiorstwo, kombinat oraz zakład działający według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego, zaliczone - zgodnie z obowiązującą klasyfikacją gospodarki narodowej - do działów, gałęzi i branż objętych sferą produkcji materialnej; jednakże zakład działający według zasad pełnego wewnętrznego rozrachunku gospodarczego wchodzący w skład kombinatu uważa się za przedsiębiorstwo w rozumieniu zarządzenia tylko wówczas, gdy zakład ten w myśl statutu kombinatu jest uprawniony do dokonywania bezpośrednich rozliczeń z budżetem z tytułu oprocentowania,

2) "wartość środków trwałych" - oznacza stanowiącą podstawę oprocentowania wartość początkową (brutto) środków trwałych przedsiębiorstwa, bez względu na to, czy są one używane, w rezerwie lub zbędne, powiększoną o wartość środków trwałych wynajętych od innych jednostek, np. lokali użytkowych, maszyn, urządzeń, środków transportowych, a pomniejszoną o wartość początkową środków trwałych wynajętych innym jednostkom oraz o wartość początkową maszyn i urządzeń użyczonych osobom zatrudnionym w ramach pracy nakładczej,

3) "inwestycja" - oznacza zadanie inwestycyjne objęte inwestycjami branżowymi, z wyjątkiem zadań, które polegają wyłącznie na zakupach maszyn i urządzeń finansowanych ze środków funduszu inwestycyjnego zjednoczenia,

4) "terenowy organ administracji" - oznacza terenowy organ administracji państwowej stopnia powiatowego, właściwy ze względu na miejsce prowadzenia przedsiębiorstwa (pkt 1).

§ 2. Ustala się:

1) wykaz przedsiębiorstw (grup przedsiębiorstw) obowiązanych do oprocentowania środków trwałych według określonych w nim rocznych stawek oprocentowania, stanowiący załącznik nr 1 do zarządzenia,

2) wykaz przedsiębiorstw (grup przedsiębiorstw) zwolnionych od obowiązku oprocentowania środków trwałych, stanowiący załącznik nr 2 do zarządzenia.

§  3.

1. Przedsiębiorstwa ustalają i przekazują do terenowego organu administracji równowartość oprocentowania środków trwałych za okresy miesięczne (zaliczkowo) i kwartalne na dochód odpowiedniej części, działu i rozdziału budżetu centralnego lub właściwego budżetu terenowego - § 14 "Oprocentowanie środków trwałych".

2. Wpłaty miesięczne powinny być dokonywane w terminie do dnia 28 danego miesiąca, w wysokości odpowiadającej ¹/₁₂ kwoty przewidzianej w planie rocznym (projekcie planu).

3. Oprocentowanie za okresy kwartalne oblicza się w wysokości ¹/₄ kwoty wynikającej z zastosowania obowiązującej stawki procentowej do przeciętnej w kwartale wartości środków trwałych. Za przeciętną wartość środków trwałych uważa się ¹/₂ kwoty wartości tych środków na początek oraz na koniec kwartału - według wartości początkowej (brutto), wynikającej z ewidencji księgowej, powiększonej lub pomniejszonej o wartości określone w ust. 7-13.

4. Kwoty oprocentowania za okresy kwartalne podlegają przekazaniu do budżetu - po potrąceniu zaliczkowych wpłat miesięcznych - w terminie do dnia 28 miesiąca następującego po zakończeniu kwartału.

5. Kwoty ewentualnych nadpłat oprocentowania podlegają zarachowaniu na pokrycie bieżących należności budżetowych z tytułu oprocentowania albo zwrotowi na wniosek przedsiębiorstwa, które dokonało wpłaty.

6. Terenowy organ administracji może na wniosek przedsiębiorstwa odraczać terminy wpłat (ust. 2 i 4), jeżeli w przedsiębiorstwie występują w poszczególnych kwartałach istotne sezonowe wahania produkcji i zbytu (sprzedaży).

7. Nie wlicza się do podstawy oprocentowania wartości środków trwałych:

1) których najem następuje według obowiązujących cen usług (np. sprzętu, środków transportu); wartość tych środków trwałych stanowi podstawę oprocentowania u wynajmującego,

2) uzyskanych przez przedsiębiorstwa przemysłowe lub budowlano-montażowe objęte planowaniem centralnym z zakończonych (oddanych do użytku) i rozliczonych produkcyjnych inwestycji branżowych (zadań inwestycyjnych), finansowanych kredytem bankowym; dotyczy to także środków trwałych, uzyskanych z inwestycji branżowych, polegających wyłącznie na zakupach maszyn i urządzeń oraz ich montażu, nie zaliczonych do budownictwa, finansowanych z kredytu spłacanego ze środków własnych przedsiębiorstwa. Zmniejszenia podstawy oprocentowania dokonuje się w okresie spłaty kredytu - bez względu na okres, w którym dokonano rozliczenia inwestycji - za okresy kwartalne w wysokości ¹/₂ sumy nie spłaconego przez przedsiębiorstwo kredytu, wynikającej z ewidencji księgowej, według stanu na pierwszy i ostatni dzień kwartału objętego rozliczeniem. Podstawy oprocentowania nie zmniejsza się o kwoty kredytu zaciągniętego na inwestycję, której przedmiotem było wyłącznie wykonanie środków trwałych, zwolnionych od oprocentowania zgodnie z § 1 uchwały nr 178 Rady Ministrów z dnia 9 listopada 1970 r. w sprawie oprocentowania środków trwałych przedsiębiorstw państwowych (Monitor Polski Nr 40, poz. 295). Przepis niniejszego punktu stosuje się odpowiednio do innych przedsiębiorstw objętych planowaniem centralnym, uzyskujących środki trwałe z inwestycji branżowych finansowanych kredytem bankowym, jeżeli kredyt ten podlega spłacie z własnych środków przedsiębiorstwa,

3) uzyskanych przez przedsiębiorstwa, o których mowa w pkt 2, z nie zakończonych jeszcze produkcyjnych inwestycji branżowych (zadań inwestycyjnych), finansowanych kredytem bankowym, jeżeli te środki trwałe zostały oddane do użytku przed upływem planowanego terminu zakończenia inwestycji, wynikającego z ustalonego w założeniach techniczno-ekonomicznych cyklu realizacji inwestycji.

8. Przepis ust. 7 pkt 3 stosuje się począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym środek trwały oddano do użytku, do ostatniego dnia miesiąca, w którym inwestycja (zadanie inwestycyjne) podlegała rozliczeniu, a w razie gdy inwestycja oddana zostanie po upływie planowanego terminu jej zakończenia - do ostatniego dnia miesiąca, w którym planowano zakończenie inwestycji.

9. Wartość lokali użytkowych wynajmowanych od innych jednostek ustala się jako iloczyn zajmowanej powierzchni (liczonej w m²), za którą przedsiębiorstwo będące najemcą opłaca czynsz najmu, i średniej jednostkowej ceny 1 m² tej powierzchni. Dla oprocentowania środków trwałych ustala się następujące średnie ceny 1 m² powierzchni najmowanych lokali użytkowych, uwzględniając ich wyposażenie techniczne w rozumieniu przepisów o czynszach za lokale użytkowe (np. instalacja elektryczna siły, wodociągowa, kanalizacyjna, gazowa itp.):

1) w budynkach gospodarczych budownictwa wiejskiego o konstrukcji drewnianej lub innej nietrwałej w rozumieniu przepisów w sprawie amortyzacji środków trwałych - 500 zł za 1 m²,

2) w pozostałych budynkach:

a) bez urządzeń technicznych - 2.400 zł za 1 m²,

b) posiadających jedno lub dwa urządzenia techniczne - 3.100 zł za 1 m²,

c) z pełnym wyposażeniem w urządzenia techniczne (trzy i więcej urządzeń) - 3.600 zł za 1 m².

Wartość przynależnych do lokali piwnic, nie wykorzystanych na pomieszczenia składowe, do których stosuje się obniżone stawki czynszu, obniża się w celu oprocentowania o połowę. Nie podlega oprocentowaniu wartość lokali użytkowych wynajmowanych od innych jednostek na okres sezonu, nie dłużej jednak niż na 3 następujące po sobie miesiące.

10. Przedsiębiorstwo wynajmujące lokale użytkowe innym jednostkom odlicza od podstawy oprocentowania wartość wynajętych lokali użytkowych w wysokości równej iloczynowi wielkości wynajmowanej powierzchni lokali użytkowych i rzeczywistej ceny 1 m² powierzchni. Rzeczywistą cenę 1 m² powierzchni oblicza się dzieląc wartość początkową budynku, wynikającą z ewidencji księgowej, przez ogólną ilość m² powierzchni lokali użytkowych w danym budynku. Jeżeli jednak przedsiębiorstwo wynajęło lub oddało w dzierżawę innej jednostce cały budynek, wówczas od podstawy oprocentowania odlicza się wartość początkową tego budynku, wykazaną w ewidencji księgowej.

11. Wartość wynajmowanych środków trwałych, nie będących lokalami użytkowymi, ustala się według ich wartości początkowej (brutto) wynikającej z ewidencji księgowej jednostki wynajmującej środek trwały będący jej własnością.

12. Za podstawę oprocentowania środków trwałych wchodzących w skład inwestycji oddanych do użytku i znajdujących się w okresie osiągania projektowanej zdolności produkcyjnej przyjmuje się taki procent ich wartości początkowej, jaki odpowiada procentowi zdolności produkcyjnej, która zgodnie z założeniami techniczno-ekonomicznymi powinna być osiągnięta w kwartale obejmującym miesiąc, za który oblicza się oprocentowanie. W związku z tym pozostałą część wartości tych środków trwałych odejmuje się od podstawy oprocentowania.

13. Przepisu ust. 12 nie stosuje się do środków trwałych oddanych do użytku, a uzyskanych z produkcyjnych inwestycji branżowych przez przedsiębiorstwo przemysłowe lub budowlano-montażowe objęte planowaniem centralnym, których wartość nie podlega wliczeniu do podstawy oprocentowania stosownie do przepisów ust. 7 pkt 2.

§  4.

1. Przedsiębiorstwu przysługuje zwrot części równowartości oprocentowania obliczonego od środków trwałych wchodzących w skład oddanej do użytku inwestycji, jeżeli osiągnęła ona projektowaną zdolność produkcyjną, ustaloną w założeniach techniczno-ekonomicznych, w czasie nie dłuższym od wynikającego z dyrektywnego (normatywnego) okresu (cyklu) osiągania projektowanej zdolności produkcyjnej.

2. Zwrot równowartości oprocentowania następuje w wysokości:

1) 50% oprocentowania obliczonego od środków trwałych objętych daną inwestycją za cały faktyczny, nie dłuższy od dyrektywnego (normatywnego), okres dochodzenia do projektowanej zdolności produkcyjnej, liczony od pierwszego dnia miesiąca następującego po oddaniu inwestycji do użytku, oraz

2) 75% oprocentowania obliczonego od wartości początkowej środków trwałych objętych tą inwestycją za okres skrócenia dyrektywnego (normatywnego) cyklu dochodzenia do projektowanej zdolności produkcyjnej; okres skrócenia dyrektywnego (normatywnego) cyklu stanowi różnicę między liczbą miesięcy wynikającą z cyklu dyrektywnego (normatywnego) a faktyczną liczbą miesięcy dochodzenia do projektowanej zdolności produkcyjnej.

3. Zwrot równowartości oprocentowania następuje na podstawie decyzji wydanej przez terenowy organ administracji na wniosek przedsiębiorstwa. Wniosek ten, sporządzony w dwóch egzemplarzach, powinien być zaopiniowany przez jednostkę nadrzędną nad przedsiębiorstwem i przedstawiony nie później niż w sześć miesięcy od terminu wynikającego z dyrektywnego (normatywnego) okresu (cyklu) osiągania projektowanej zdolności produkcyjnej.

4. Przedsiębiorstwo nie ujmuje w swoich planach techniczno-ekonomicznych przewidywanych zwrotów oprocentowania środków trwałych.

5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się do środków trwałych, których wartość podlega wyłączeniu z podstawy oprocentowania stosownie do § 3 ust. 7 pkt 2.

§ 5. Przyznane przedsiębiorstwu zwroty oprocentowania zmniejszają w miesiącu, w którym terenowy organ administracji wydał decyzję o zwrocie, kwoty oprocentowania przypadające do odprowadzenia za dany miesiąc i miesiące następne. Jeżeli kwota przyznanego zwrotu przewyższa przypadającą do odprowadzenia za dany miesiąc kwotę oprocentowania, przedsiębiorstwo może zgłosić do terenowego organu administracji wniosek o przekazanie na jego rachunek bankowy równowartości należnej mu różnicy.

§  6.

1. Tracą moc:

1) zarządzenie Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 1971 r. w sprawie oprocentowania środków trwałych przedsiębiorstw państwowych (Monitor Polski z 1972 r. Nr 1, poz. 7, Nr 26, poz. 147 i Nr 33, poz. 183),

2) § 6 ust. 2 zarządzenia Ministra Finansów z dnia 27 grudnia 1972 r. w sprawie zasad spłaty niektórych kredytów bankowych zaciągniętych na finansowanie inwestycji branżowych (Monitor Polski Nr 57, poz. 308).

2. Przepisy zarządzenia nie mają zastosowania do jednostek inicjujących, działających na zasadach określonych w uchwale nr 329 Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 1972 r. w sprawie wprowadzania kompleksowych zasad ekonomiczno-finansowych w niektórych jednostkach i organizacjach gospodarczych.

§ 7. Zarządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z tym że stawki oprocentowania oraz ulgi określone przepisami § 3 ust. 7 pkt 2 i 3, jak również zwolnienia przedsiębiorstw, o których mowa w § 2, od obowiązku oprocentowania środków trwałych, stosuje się począwszy od dnia 1 stycznia 1974 r.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr  1

Wykaz przedsiębiorstw (grup przedsiębiorstw) obowiązanych do oprocentowania środków trwałych.

Przedsiębiorstwa (inne jednostki organizacyjne)	Roczne stawki oprocentowania
1) Ministerstwo Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych:
- przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniach:
a) Produkcji Elementów Wyposażenia Budownictwa "Metaplast"	5%
b) Przemysłu Izolacji Budowlanej	5%
- przedsiębiorstwa kamienia budowlanego zgrupowane w Zjednoczeniu Przemysłu Kruszyw, Kamienia Budowlanego i Surowców Mineralnych	5%
2) Ministerstwo Górnictwa i Energetyki
- przedsiębiorstwa przemysłowe zgrupowane w:
a) Zjednoczeniu Energetyki	5%
b) Zjednoczeniu Przemysłu Gazowniczego	1,5%
c) Zjednoczeniu Przemysłu Maszyn Górniczych	5%
d) Zjednoczeniu Przemysłu Węgla Brunatnego	1,5%
e) zjednoczeniach przemysłu węgla kamiennego	1,5%
- Centrala Zbytu Węgla	1,5%
- przedsiębiorstwa budowlano-montażowe zgrupowane w Zjednoczeniu Budownictwa Górniczego	1,5%
- Przedsiębiorstwo Materiałów Podsadzkowych	1,5%
3) Ministerstwo Komunikacji:
a) Biuro Zaopatrzenia i Zbytu Części Zamiennych Taboru Kolejowego	3%
b) przedsiębiorstwa objęte planowaniem centralnym zgrupowane w Zjednoczeniu Państwowej Komunikacji Samochodowej	1,5%
c) stocznie rzeczne	1,5%
4) Ministerstwo Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego
- przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Przemysłu Maszynowego Leśnictwa	5%
ośrodki transportu leśnego zgrupowane w Naczelnym Zarządzie Lasów Państwowych (w zakresie środków transportowych)	1,5%
5) Ministerstwo Przemysłu Maszynowego:
a) Przedsiębiorstwo Obrotu Częściami Zamiennymi do Samochodów Ciężarowych z Importu "Polmozbyt"	3%
b) przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Budowy i Montażu Maszyn Przemysłu Spożywczego "Spomasz"	5%
6) Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu
- przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniach:
a) Przemysłu Cukrowniczego	1,5%
b) Przemysłu Owocowo-Warzywnego	1,5%
7) Ministerstwo Rolnictwa
- przedsiębiorstwa budownictwa wodnego zgrupowane w Centralnym Zarządzie Budownictwa Wodnego i Melioracji	1,5%
8) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
- Przedsiębiorstwo Remontu Samochodów w Łodzi	1,5%
9) Ministerstwo Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej:
a) Polskie Linie Oceaniczne	1,5%
b) Polska Żegluga Morska	1,5%
10) Ośrodki mechanicznego i automatycznego przetwarzania danych, działające na zasadach pełnego rozrachunku gospodarczego - bez względu na to, do jakiego działu gospodarki narodowej zostały zaliczone	3%
11) Pozostałe przedsiębiorstwa, z wyłączeniem przedsiębiorstw zwolnionych od obowiązku oprocentowania środków trwałych (załącznik nr 2 do zarządzenia), zaliczone zgodnie z obowiązującą klasyfikacją gospodarki narodowej do:
a) działu "Przemysł"	3%
b) działu "Budownictwo" *) (w tym również biura projektów) bez gałęzi wymienionych pod lit. c)	5%
c) gałęzi "Jednostki geologiczne" w dziale "Budownictwo" bez jednostek wymienionych pod lit. f)	1,5%
d) działu "Transport i łączność"	3%
e) działu "Handel" - z wyjątkiem przedsiębiorstw handlu zagranicznego	5%
f) jednostki geologiczne w dziale "Budownictwo" Centralnego Urzędu Geologii	3%

*) samodzielne oddziały wykonawstwa inwestycyjnego ("SOWI") dokonują rozliczeń z budżetem z tytułu oprocentowania środków trwałych według tych samych stawek, jakie obowiązują ich jednostki macierzyste.

ZAŁĄCZNIK Nr  2

Wykaz przedsiębiorstw (grup przedsiębiorstw) zwolnionych od obowiązku oprocentowania środków trwałych.

1. Przedsiębiorstwa zaliczane według klasyfikacji gospodarki narodowej do:

1) działów "Rolnictwo", "Gospodarka mieszkaniowa i komunalna" i "Leśnictwo" (z wyjątkiem środków transportowych ośrodków transportu leśnego, zaliczonych do gałęzi "Gospodarka leśna"),

2) gałęzi:

a) "Transport kolejowy", "Transport wodny śródlądowy" i "Jednostki dróg kołowych publicznych" w dziale "Transport i łączność",

b) "Jednostki wydawnicze i filmowe" w dziale "Kultura i sztuka".

2. Biura konstrukcyjne, wyodrębnione laboratoria i inne jednostki badawcze, przedsiębiorstwa (zakłady) doświadczalne itp. jednostki, przedsiębiorstwa w budowie, gospodarstwa pomocnicze jednostek budżetowych oraz centrale zjednoczeń i jednostek równorzędnych.

3. Podległe lub nadzorowane przez:

1) Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych

- przedsiębiorstwa transportowe oraz transportowo-sprzętowe, zaliczone do działu "Transport",

2) Ministra Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska:

a) przedsiębiorstwa transportu i sprzętu,

b) przedsiębiorstwa jednorodzinnego budownictwa mieszkaniowego,

3) Ministra Górnictwa i Energetyki

- przedsiębiorstwa transportowe,

4) Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług:

a) przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Przemysłu Piekarskiego,

b) przedsiębiorstwa transportowe oraz przedsiębiorstwa:

- przemysłu spożywczego,

- przemysłu torfowego,

- przemysłu wikliniarsko-trzciniarskiego,

5) Ministra Komunikacji:

a) przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Kamieniołomów Drogowych,

b) Zakłady Produkcji i Nasycania Podkładów Kolejowych,

c) Przedsiębiorstwo Wagonów Sypialnych i Restauracyjnych "Wars",

d) przedsiębiorstwa budownictwa hydrotechnicznego "Odra 1" i "Odra 2" zgrupowane w Zjednoczeniu Żeglugi Śródlądowej i Stoczni Rzecznych,

6) Ministra Kultury i Sztuki

- przedsiębiorstwa handlu wewnętrznego,

7) Ministra Łączności

- przedsiębiorstwa zgrupowane w:

a) Zjednoczeniu Stacji Radiowych i Telewizyjnych,

b) Zjednoczeniu Transportu Samochodowego Łączności oraz - Polska Poczta, Telegraf i Telefon - w zakresie lokali wynajętych od innych jednostek,

8) Ministra Przemysłu Ciężkiego

- przedsiębiorstwa kopalnictwa rud zgrupowane w Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłu i Kopalnictwa Rud,

9) Ministra Przemysłu Lekkiego:

a) Centralne Biuro Wzornictwa Przemysłu Lekkiego,

b) Przedsiębiorstwo Sprzętu Budowlanego i Usług Transportowych podległe Zjednoczeniu Przedsiębiorstw Budowlano-Montażowych,

10) Ministra Przemysłu Spożywczego i Skupu:

a) Wojewódzkie Przedsiębiorstwo Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego "PZZ" w Gdańsku (w zakresie wynajętych statków o wartości początkowej 170,9 mln zł),

b) Zakłady Obrotu Zbożami Importowanymi i Eksportowymi (w zakresie wynajętych statków o wartości początkowej 312,4 mln zł),

11) Ministra Rolnictwa:

a) przedsiębiorstwa zgrupowane w Centralnym Zarządzie Budownictwa Rolniczego, z wyjątkiem biur projektów,

b) przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Przemysłu Zaopatrzenia Weterynaryjno-Zootechnicznego,

c) bazy transportu i sprzętu melioracyjnego,

12) Ministra Sprawiedliwości

- przedsiębiorstwa przemysłowe przy zakładach karnych,

13) Ministra Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej

- Polskie Linie Oceaniczne i Polska Żegluga Morska w zakresie statków nabytych po dniu 1 stycznia 1970 r. ze środków własnych lub kredytów bankowych spłacanych ze środków własnych,

14) Państwową Radę Gospodarki Materiałowej:

a) przedsiębiorstwa zgrupowane w Centrali Surowców Wtórnych,

b) Zarząd Eksploatacji Składnic.

4. Zakłady usługowe przedsiębiorstw państwowego przemysłu terenowego - w zakresie środków trwałych, stanowiących ich wyposażenie techniczne (maszyny, urządzenia, narzędzia itp.).

5. Zakłady usługowe przedsiębiorstw nie wymienionych w ust. 4 objętych planowaniem centralnym i terenowym - w zakresie środków trwałych stanowiących wyposażenie techniczne tych zakładów (maszyny, urządzenia, narzędzia itp.) - jeżeli wartość świadczonych usług dla ludności przekracza 35% łącznej wartości sprzedaży produkcji i usług tych przedsiębiorstw.

• Identyfikator: M.P.1974.29.179
• Rodzaj: Zarządzenie
• Tytuł: Oprocentowanie środków trwałych przedsiębiorstw państwowych.
• Data aktu: 19/08/1974
• Data ogłoszenia: 28/08/1974
• Data wejścia w życie: 28/08/1974